«Πάντα πίστευα ότι το σχολείο είναι το πιο σημαντικό πράγμα για το μέλλον ενός παιδιού. Μεγάλωσα με την πεποίθηση ότι οι καλές επιδόσεις φέρνουν επιτυχία, και όταν έγινα μητέρα, ήθελα το παιδί μου να έχει τις καλύτερες ευκαιρίες στη ζωή. Έβαλα λοιπόν τα δυνατά μου να του μάθω ότι η προσπάθεια είναι το κλειδί. Ότι η γνώση είναι δύναμη!
Κι όμως, η πραγματικότητα μού έδειξε ότι τα πράγματα δεν είναι πάντα τόσο απλά...
Όταν οι βαθμοί δεν αντικατοπτρίζουν την αξία του παιδιού σου
Η κόρη μου, από μικρή, δεν είχε ποτέ ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το διάβασμα. Οι δάσκαλοι μου έλεγαν ότι είναι έξυπνη, αλλά αφηρημένη. Ότι μπορεί να τα καταφέρει αν συγκεντρωθεί περισσότερο. Κι εγώ πίστευα ότι, αν της ασκήσω λίγη πίεση, αν της βάλω όρια, αν της εξηγήσω ξανά και ξανά πόσο σημαντικά είναι τα μαθήματα, τότε όλα θα αλλάξουν.
Κάθε απόγευμα προσπαθούσα να την βοηθήσω με τα μαθήματα. "Διάβασε άλλη μια φορά την παράγραφο", "Προσπάθησε λίγο παραπάνω", "Δεν είναι τόσο δύσκολο, συγκεντρώσου". Εκείνη πάντα με κοιτούσε με ένα βλέμμα κουρασμένο, σχεδόν παραιτημένο. "Μαμά, δεν είμαι καλή στο σχολείο", μου είπε μια μέρα, και η φωνή της είχε μέσα της κάτι που με έκανε να σταματήσω.
Ήταν σαν να προσπαθούσε να μου πει: "Μαμά, δεν είμαι αρκετή για σένα;"
Η στιγμή που κατάλαβα ότι κάτι δεν κάνω εγώ σωστά
Ένιωσα ότι κάτι δεν έκανα σωστά. Την αγαπάω τόσο πολύ, θέλω όσο τίποτα να τη δω να πετυχαίνει, αλλά μήπως τελικά την πίεζα περισσότερο απ' όσο μπορούσε να αντέξει; Μήπως, χωρίς να το καταλάβω, της έδινα την αίσθηση ότι η αξία της εξαρτάται από τους βαθμούς της;
Άρχισα να παρατηρώ τη συμπεριφορά της. Δεν ήταν μόνο οι κακοί βαθμοί. Ήταν το πώς αισθανόταν για τον εαυτό της. Είχε αρχίσει να αποφεύγει το διάβασμα, να νιώθει ότι δεν είναι αρκετά ικανή, να αποφεύγει να προσπαθήσει καν. Σαν να είχε πειστεί ότι ό,τι και να κάνει, δεν θα τα καταφέρει.
Και τότε αποφάσισα να αλλάξω τη στάση μου.
Από την πίεση στην αποδοχή
Αντί να την πιέζω περισσότερο, αποφάσισα να την ακούσω. Της ζήτησα να μου πει πώς νιώθει, χωρίς να την διακόψω, χωρίς να προσπαθήσω να διορθώσω τίποτα.
"Νιώθω χαζή, μαμά. Όλοι καταλαβαίνουν τα μαθήματα πιο γρήγορα από εμένα. Εγώ προσπαθώ, αλλά μετά από λίγο τα ξεχνάω. Και όταν μου λες να προσπαθήσω κι άλλο, νιώθω ότι δεν με καταλαβαίνεις".
Ένιωσα ένα βάρος μέσα μου. Δεν ήθελα να νιώθει έτσι το παιδί μου.
Τότε ήταν που άλλαξα προσέγγιση. Αντί να της λέω πόσο σημαντικά είναι τα μαθήματα, άρχισα να τον ενθαρρύνω με διαφορετικό τρόπο.
"Δεν πειράζει αν δεν είσαι καλή σε όλα. Κανείς δεν είναι. Το σημαντικό είναι να βρούμε πώς μαθαίνεις καλύτερα."
Αρχίσαμε να δοκιμάζουμε διαφορετικούς τρόπους μελέτης. Περισσότερα διαλείμματα, λιγότερη πίεση, περισσότερη υποστήριξη. Την ενθάρρυνα να εστιάσει στα μαθήματα που της άρεσαν περισσότερο, αντί να προσπαθεί να είναι τέλειασε όλα. Και, πάνω απ' όλα, σταμάτησα να την κάνω να νιώθει ότι η αξία της μετριέται σε αριθμούς.
Κάθε παιδί έχει τη δική του πορεία
Δεν έγιναν θαύματα. Δεν μετατράπηκε ξαφνικά σε άριστη μαθήτρια. Αλλά συνέβη κάτι πολύ πιο σημαντικό: άρχισε να πιστεύει ξανά στον εαυτό της.
Κατάλαβα ότι δεν είναι όλα τα παιδιά φτιαγμένα για να αριστεύουν στο σχολείο, κι αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχουν λαμπρό μέλλον. Υπάρχουν τόσες δεξιότητες που δεν χωράνε σε ένα τεστ. Δημιουργικότητα, ευγένεια, συναισθηματική νοημοσύνη, επιμονή.
Αν μπορούσα να γυρίσω τον χρόνο πίσω, θα έλεγα στον εαυτό μου: Η κόρη σου αξίζει, όχι επειδή είναι καλή στο σχολείο, αλλά επειδή είναι μοναδική, αξιαγάπητη και ξεχωριστή.
Και αυτή είναι η πιο σπουδαία αλήθεια που πρέπει να ξέρει κάθε γονιός...»