Ο θεσμός του σχολικού ψυχολόγου στα ολοήμερα δημοτικά σχολεία τέθηκε σε εφαρμογή κατά την περσινή σχολική χρονιά. Φέτος, εφαρμόζεται ευρέως σε όλη τη χώρα με σκοπό την βελτίωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας και την έμπρακτη στήριξη όλων όσων συμμετέχουν ενεργά σ’ αυτήν.
Ο ψυχολόγος του σχολείου έχει τριπλό ρόλο: υποστηρικτικό, συμβουλευτικό και θεραπευτικό. Η αποστολή του είναι να περιφρουρήσει την ομαλή ψυχοσυναισθηματική, κοινωνική και γνωστική ανάπτυξη των παιδιών και να παράσχει την κατάλληλη στήριξη σε μαθητές, εκπαιδευτικούς και γονείς. Η παρουσία του, λοιπόν, έχει κομβική σημασία για την εύρυθμη λειτουργία της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Για να είναι αποτελεσματικός, του δίνεται η δυνατότητα να παρευρίσκεται στην τάξη την ώρα του μαθήματος (σε συνεργασία με τον διδάσκοντα), καθώς και να χρησιμοποιεί όλες τις διαθέσιμες επιστημονικές μεθόδους, όπως είναι π.χ. οι προσωπικές συνεντεύξεις με παιδιά και γονείς ή άλλα ψυχοτεχνικά μέσα.
Τι προσφέρει ο σχολικός ψυχολόγος στα παιδιά μας και σε μας
Ο σχολικός ψυχολόγος αξιολογεί τον κάθε μαθητή ξεχωριστά, εντοπίζει αν χρειάζεται κάποιου είδους υποστήριξη και στη συνέχεια εισηγείται τον τρόπο που πρέπει να παρασχεθεί αυτή.
Σην περίπτωση, λοιπόν, που το παιδί μας χρήζει υποστήριξης ή θεραπευτικής παρέμβασης, το αναλαμβάνει, με τη σύμφωνη γνώμη μας, εκείνος σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο. Αν ο μαθητής λαμβάνει ήδη υποστήριξη εκτός σχολείου, ο ψυχολόγος μπορεί να συνεργαστεί στενά με τον πάροχο ώστε το παιδί να έχει τη βέλτιστη δυνατή αντιμετώπιση κατά τη θεραπεία του.
Επιπλέον, έχει τη δυνατότητα να παράσχει υποστήριξη και στις οικογένειες των μαθητών (ομαδικά ή ατομικά) μέσω ενημερώσεων, συμβουλευτικής και εκπαιδευτικών δράσεων για τις σχέσεις με το παιδί και την αντιμετώπιση των προβλημάτων στο σπίτι.
Πώς βελτιώνει η παρουσία του ψυχολόγου την εκπαιδευτική διαδικασία
Μια άλλη σημαντική αρμοδιότητα του σχολικού ψυχολόγου έχει να κάνει με τους εκπαιδευτικούς και, γενικότερα, με το ανθρώπινο δυναμικό των σχολείων που του έχουν ανατεθεί.
Οι εκπαιδευτικοί επιφορτίζονται συχνά με τη διαχείρηση καταστάσεων για τις οποίες δεν διαθέτουν όλα τα απαραίτητα εφόδια. Ταυτόχρονα δεν είναι σε θέση να εντοπίζουν διαφόρων ειδών προβλήματα προτού αυτά εκδηλωθούν έντονα. Όποτε χρειαστεί, λοιπόν, ο ψυχολόγος δίνει τα φώτα και τη στήριξή του στο προσωπικό, συνεισφέρει στην άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση κρίσεων και διευκολύνει την εποικοδομητική συνεργασία του σχολείου με μαθητές και γονείς με γνώμονα το καλό των παιδιών.
Ταυτόχρονα, αποτελεί τον σύνδεσμο της σχολικής μονάδας με τους υπεύθυνους παιδαγωγικής καθοδήγησης, τις άλλες σχολικές μονάδες και τους διάφορους φορείς παροχής ψυχολογικών και κοινωνικών υπηρεσιών. Σε συνεργασία με τους συναδέλφους του, ο σχολικός ψυχολόγος επιμελείται την οργάνωση και την υλοποίηση προγραμμάτων με στόχο την ενημέρωση των μαθητών γύρω από ζητήματα που τους απασχολούν έντονα, όπως π.χ. η αυτοεκτίμηση, ο σεβασμός στον άλλο και η διαχείριση του καθημερινού άγχους.
Πώς εφαρμόζεται ο θεσμός και πώς ελέγχεται η αποτελεσματικότητά του
Κατά τη φετινή σχολική χρονιά, θα διοριστούν σχολικοί ψυχολόγοι σε 140 ομάδες σχολείων σε όλη τη χώρα. Κάθε τέτοια ομάδα αποτελείται από 5 σχολεία που ομαδοποιούνται με βάση συγκεκριμένα κριτήρια, όπως είναι η απόσταση μεταξύ των σχολείων και οι ιδιαιτερότητες της κάθε περιοχής. Σε μία ομάδα σχολείων αντιστοιχεί ένας ψυχολόγος, ο οποίος καταρτίζει και καταθέτει το σχετικό ετήσιο πρόγραμμα, σύμφωνα με το οποίο θα ασκεί τα καθήκοντά του σε ένα διαφορετικό σχολείο κάθε ημέρα της εβδομάδας.
Όπως ορίζεται και από το σχετικό ΦΕΚ, ο σχολικός ψυχολόγος συμμετέχει στον Σύλλογο Διδασκόντων του σχολείου του και έχει όλες τις αρμοδιότητες και τις υποχρεώσεις ενός εκπαιδευτικού.
Το έργο του υποστηρίζεται και εποπτεύεται θεσμικά απ’ το αντίστοιχο ΚΕΣΥ (Κέντρο Εκπαιδευτικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης) της περιοχής του. Στη διάρκεια της σχολικής χρονιάς, οφείλει να ενημερώνει τους ατομικούς φακέλους των μαθητών κάθε σχολείου που εξυπηρετεί, ενώ στο τέλος, καταθέτει από μία έκθεση με όλη τη δραστηριότητά του σε κάθε έναν από τους Διευθυντές του.
