Μη διδάσκετε στο παιδί τα λάθος μαθήματα
Σε άρθρο της που δημοσιεύτηκε στο CNN, με τίτλο «Το σώμα του παιδιού μου δεν μου ανήκει», η συγγραφέας και μαμά Katia Hetter γράφει «Το να πιέζουμε τα παιδιά να αγγίζουν άλλους ανθρώπους χωρίς να το θέλουν, τα αφήνει εκτεθειμένα σε κινδύνους σεξουαλικής κακοποίησης –μάλιστα, έχει βρεθεί ότι πολύ συχνά οι παιδόφιλοι είναι άτομα γνωστά και οικεία στο παιδί».
Φυσικά, το να συνδέει κανείς ένα φιλί στο μάγουλο της γιαγιάς με τον όποιο κίνδυνο σεξουαλικής κακοποίησης ακούγεται τουλάχιστον παρανοϊκό, όμως αυτό που θέλει να πει η συγγραφέας είναι ότι ασκώντας πίεση στο παιδί να έχει μία σωματική επαφή που δεν επιθυμεί «παραβιάζετε την ζώνη άνεσής του» και του μαθαίνετε να αποδέχεται πράξεις που το κάνουν να νιώθουν άβολα.
Η Hetter εξηγεί ότι σκοπός του γονιού είναι να μάθει στο παιδί να ακούει το ένστικτό του, το οποίο του λέει πολύ καθαρά τι πρέπει να κάνει όταν νιώθει άβολα δίπλα σε κάποιον. Μάλιστα, το ίδιο το παιδί μπορεί να το λέει στους γονείς (ιδανικά να το ψιθυρίζει στο αυτί τους) κάθε φορά που νιώθει έτσι. Έτσι, δεν χρειάζεται ποτέ να αγγίζει ή να αγγίζεται, να παίρνει ή να δίνει φιλιά αν δεν νιώθει άνετα –είτε πρόκειται για συγγενή είτε για οποιονδήποτε, ακόμα κι αν ο άλλος θα δυσαρεστηθεί από την απροθυμία του παιδιού. Εξάλλου, τα φιλιά και η αγκαλιές του παιδιού σας είναι δικά του και δεν είναι υποχρεωτικά.
Επιπλέον, συνεχίζει η Hetter, πιέζοντας τα παιδιά να είναι εκδηλωτικά χωρίς να το θέλουν, μπορεί να έχει επίπτωση και στις σεξουαλικές τους σχέσεις ως έφηβοι, γιατί με τον τρόπο αυτόν μαθαίνουν να «χρησιμοποιούν» το σώμα τους για να ευχαριστούν εσάς ή οποιονδήποτε άλλον που έχει κάποιας μορφής «εξουσία».
Η τρυφερότητα δεν πρέπει ποτέ να επιβάλλεται
Δεν είναι, όμως, μόνο η αποφυγή του κινδύνου σεξουαλικής κακοποίησης. Οι μαμάδες πρέπει να καταλάβουν πώς νιώθει το παιδί όταν ένας συγγενής απαιτεί μια αγκαλιά ή ένα φιλί. Προσπαθήστε να βάλετε τον εαυτό σας στην θέση του παιδιού: Θυμάστε πώς νιώθατε όταν η μαμά σας σάς πίεζε να φιλήσετε μία θεία που είχε έρθει για επίσκεψη; Γιατί πρέπει να υποβάλλετε και το παιδί στην ίδια πίεση;
Υπάρχουν παιδιά, όπως και ενήλικες, που δεν τους αρέσουν οι αγκαλιές, παρά μόνο από τους γονείς ή μόνο τη μαμά, και αυτό πρέπει να το σέβονται όλοι γύρω τους. Όλοι οι άνθρωποι πρέπει να αγκαλιάζουν και να φιλούν κάποιον επειδή έτσι νιώθουν, όχι επειδή κάποιος τους πιέζει.
Πώς να μην κακοκαρδίσετε τους συγγενείς
Τα μικρά παιδιά πολύ συχνά τεστάρουν την υπομονή των γονιών αρνούμενα να κάνουν ορισμένα πράγματα, τα οποία οι γονείς στη συνέχεια αναγκάζονται να τα πιέσουν να κάνουν (π.χ. να φάνε, να πλυθούν ή να συμπεριφερθούν σωστά). Ωστόσο, η άρνηση στην εκδήλωση αγάπης δεν θα πρέπει να περιλαμβάνεται στα παραπάνω «υποχρεωτικά» καθήκοντα των παιδιών, ούτε να μεταφράζεται ως κακή συμπεριφορά του παιδιού.
Τα παιδιά μπορούν -και πρέπει- να είναι ευγενικά και να σέβονται τους συγγενείς, διατηρώντας όμως ταυτόχρονα τα προσωπικά τους όρια. Όπως λέει χαρακτηριστικά και η Hetter, «οι καλοί τρόποι –το να συμπεριφέρεται κανείς στους άλλους με σεβασμό και φροντίδα- είναι διαφορετικό πράγμα από την απαίτηση σωματικής επαφής».
Πώς θα «περάσετε» το μήνυμα αυτό και στους άλλους; Το πρώτο βήμα είναι να το εξηγήσετε ξεκάθαρα στους συγγενείς σας. Οι ενήλικες, ιδιαίτερα οι στενοί συγγενείς, θα πρέπει να σεβαστούν την απόφασή σας. Εξάλλου, με τον τρόπο αυτό θα εκτιμήσουν την εκδήλωση αγάπης που θα τους δείξει από μόνο του το παιδί σας, όταν το αποφασίσει. Η χαρά της γιαγιάς και το παππού θα είναι πιο μεγάλη όταν το παιδί νιώσει από μόνο του την ανάγκη να πάει να τους αγκαλιάσει, και όχι επειδή το ζήτησε η μαμά.
Το δεύτερο βήμα είναι να δώσετε στο παιδί εναλλακτικές «χαιρετισμών» που δεν απαιτούν σωματική επαφή και είναι κατάλληλες για την ηλικία του. Για παράδειγμα, αντί για αγκαλιές και φιλιά το παιδί μπορεί να δώσει το χέρι του σε κάποιον μεγαλύτερο, ως ένδειξη ευγένειας, ή να κουνήσει το χεράκι του σε μορφή χαιρετισμού αν με αυτό νιώθει ακόμα πιο άνετα.
Αν, μάλιστα, ο συγγενής είναι πρόσωπο στενό που το παιδί συναντά συχνά (π.χ. κάποιος θείος), μπορούν σταδιακά να βρουν και έναν δικό τους, πιο προσωπικό χαιρετισμό, π.χ. να το «κολλάνε» ή να ενώνουν τις γροθιές τους. Αυτό είναι κάτι που μπορείτε να προτείνετε εσείς στον συγγενή και, αν είναι κάτι διασκεδαστικό, το παιδί σίγουρα θα χαρεί να ακολουθήσει!
