Ίσως φταίω εγώ που επέλεξα χωρίς να το πολυσκεφτώ ή να το ψάξω παραπάνω την συγκεκριμένη ταινία. Ίσως η κόρη μου να είναι ακόμα μικρή για κάτι τέτοιο. Σε κάθε περίπτωση, με έκανε να σκεφτώ πότε πραγματικά είναι έτοιμο ένα παιδί να δει παιδικές ταινίες, με τι κριτήριο πρέπει να τις επιλέγουν οι γονείς, αλλά και κατά πόσο είναι ασφαλές το σινεμά, και δη το τρισδιάστατο, για τα μάτια των παιδιών.
Απαντήσεις στα παραπάνω, και σε ακόμα περισσότερα, μου έδωσαν η κ. Ιωάννα Αντωνιάδου-Κουμάτου, Αναπτυξιακή Παιδίατρος και Διευθύντρια του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού και η χειρουργός οφθαλμίατρος, ειδικός για Παιδο-οφθαλμολογία κ. Γεωργία Χρούσσου.
Πρώτη φορά στο σινεμά
Το κατά πόσο ένα παιδί είναι έτοιμο για να πάει στον κινηματογράφο για να δει μία ολόκληρη παιδική ταινία θα το κρίνουμε, καταρχήν, από τον τρόπο που παρακολουθεί ταινίες -ή έστω παιδικές σειρές- στην τηλεόραση. Αν, δηλαδή, το παιδί κάθεται να δει τέτοιες σειρές ή στα πρώτα λεπτά βαριέται και αποσπάται από κάτι άλλο.
Ωστόσο, έχει σημασία και η ηλικία του παιδιού, όπως λέει η αναπτυξιολόγος κ. Αντωνιάδου-Κουμάτου. «Τα παιδιά σήμερα είναι, έτσι κι αλλιώς, γενιά της οθόνης, με την έννοια ότι έχουν συνηθίσει να κοιτάζουν μία οθόνη από πολύ νωρίς. Ακόμα και ένα παιδί 3 ετών σήμερα μπορεί να συγκεντρωθεί και να απορροφηθεί από κάτι που βλέπει. Θέλουμε, όμως κάτι τέτοιο; Στην ηλικία αυτή τα παιδιά πρέπει να κατακτούν τις επικοινωνιακές και κινητικές τους δεξιότητες, να έρχονται σε επαφή και να παίζουν με φυσικά πρόσωπα. Δεν είναι ό,τι καλύτερο να μένουν καθηλωμένα μπροστά σε μία οθόνη, όσο κουρασμένοι κι αν είναι οι γονείς για να ασχοληθούν μαζί τους».
Η ίδια συμβουλεύει, μάλιστα, τους γονείς να μην αφήνουν τα νήπια να παρακολουθούν τηλεόραση για περισσότερο από μία ώρα ημερησίως, ενώ τους εφιστά την προσοχή να μην επιλέγουν παιδικούς σταθμούς που βάζουν τα παιδιά να παρακολουθούν τηλεόραση, για να κάθονται ήσυχα.
Αναφορικά με τον κινηματογράφο, η αναπτυξιολόγος υποστηρίζει πως στα 3 ή στα 4 χρόνια είναι ακόμα νωρίς για να δει μία ολόκληρη παιδική ταινία. «Δεν υπάρχει κανόνας στο ποια είναι η σωστή ηλικία. Η κινηματογραφική αίθουσα είναι μαγική και το σινεμά είναι μία εξαιρετική ενασχόληση για τον ελεύθερο χρόνο. Ωστόσο, ο γονιός πρέπει να προσέξει πράγματα όπως το αν, για παράδειγμα, ο dolby ήχος μπορεί να αναστατώσει το παιδί των 4 ετών, του οποίου τα παιδιά δεν έχουν συνηθίσει σε τέτοιες εντάσεις.»
Κατά την επιλογή της παιδικής ταινίας, ο γονιός πρέπει, επίσης, να έχει συγκεκριμένα κριτήρια. «Το βασικό είναι να αποφεύγονται ταινίες με βία. Καλό είναι, λοιπόν, ο γονιός να ελέγξει ότι η ταινία που θα πάει να δει με το παιδί δεν θα έχει σκηνές βίας», λέει η κ. Αντωνιάδου-Κουμάτου. Επίσης, ανάλογα πάντα με την ηλικία του παιδιού, ίσως θα πρέπει να αποφεύγονται ταινίες με τρομακτικούς χαρακτήρες ή ιστορίες που μπορεί να κάνουν το παιδί να φοβηθεί. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, όπως συμβουλεύει η ειδικός, θα πρέπει να εξηγήσουμε στο παιδί ότι αυτό που βλέπει δεν είναι πραγματικό αλλά εικόνες. Να του δώσουμε δίκιο που τρόμαξε και να αποχωρήσουμε από την αίθουσα αν έτσι επιθυμεί.
Τρισδιάστατη τεχνολογία και παιδική όραση
Πριν δύο περίπου χρόνια η ίδια η Nintendo δημοσίευσε προειδοποίηση ότι η –τότε- νέα της συσκευή Nintendo 3DS μπορεί να βλάψει την όραση. Αυτολεξεί η ανακοίνωση έλεγε ότι «τα παιδιά κάτω των 6 ετών, δεν πρέπει να χρησιμοποιούν την επιλογή προβολής τρισδιάστατων γραφικών στο Nintendo 3DS καθώς η όραση τους ακόμα αναπτύσσεται. Αυτό οφείλεται στον τρόπο που λειτουργεί η στερεοσκοπική τρισδιάστατη απεικόνιση, δείχνοντας σε κάθε μάτι μια διαφορετική εικόνα, και μπορεί να προκαλέσει ζημιά στην ανάπτυξη της όρασης των μικρών παιδιών.» Τι γίνεται, λοιπόν, με τις τρισδιάστατες ταινίες στον κινηματογράφο;
Σύμφωνα με την κ. Χρούσσου, δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας: «Από τότε που το παιδί βλέπει ταινίες στον κινηματογράφο, μπορεί να βλέπει και τρισδιάστατα –δεν υπάρχει κανένα απολύτως πρόβλημα». Και ποια είναι, σύμφωνα με την ίδια, η κατάλληλη ηλικία για να πρωτοπάει το παιδί στον κινηματογράφο; «Αυτό θα το κρίνουν οι γονείς. Έχει να κάνει με το πότε το παιδί μπορεί να κάτσει να δει ταινία και όχι με θέματα παιδικής όρασης. Άλλωστε, το παιδί στον πρώτο χρόνο της ζωής του έχει φτάσει πια στα φυσιολογικά επίπεδα όρασης».
Συμβουλές για πρωτάρηδες σινεφίλ
-Τις πρώτες φορές που θα πάτε στον κινηματογράφο με το παιδί, μην περιμένετε να καθίσει να δει όλη την ταινία. Το πιθανότερο είναι ότι μετά το πρώτο 20λεπτό θα σηκώνεται από την θέση του ή θα θέλει να πάει στην τουαλέτα. Γι'αυτό φροντίστε να καθίσετε σε θέσεις δίπλα στον διάδρομο.
-Προτιμήστε να πάτε στο σινεμά καθημερινές ή τα πρωινά του σαββατοκύριακου, οπότε θα υπάρχουν λιγότερα άτομα στην αίθουσα που θα ενοχληθούν αν το παιδί σας αρχίσει να κάνει φασαρία.
-Για να αποφύγετε τις μεγάλες ουρές στο μπαρ και να προσφέρετε στο παιδί πιο υγιεινές εναλλακτικές, φέρτε σνακς από το σπίτι (π.χ. ένα τοστ και έναν χυμό).
-Αν γνωρίζετε πως τα παιδιά σας έχουν ευαίσθητα αυτιά και μπορεί να ενοχληθούν από την ένταση του ήχου στον κινηματογράφο, καλό είναι να έχετε μαζί σας ένα ζευγάρι ωτασπίδες για παιδιά.