«Το άγχος στα παιδιά εντοπίζεται δύσκολα»: πώς να καταλάβεις ότι κάτι δεν πάει καλά

«Το άγχος στα παιδιά εντοπίζεται δύσκολα»: πώς να καταλάβεις ότι κάτι δεν πάει καλά

Το παιδικό άγχος είναι υπαρκτό και σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπερνάει τα φυσιολογικά όρια μιας απλής ανησυχίας, με αποτέλεσμα να εμποδίζει το παιδί να ανταποκριθεί στην καθημερινή του ζωή. Mια ομάδα παιδοψυχολόγων τονίζει ότι πρέπει να ξέρουμε πότε αυτό που βιώνουν τα παιδιά μας είναι φυσιολογικό και πότε πρέπει να παρέμβουμε.

Πώς διαφέρει το άγχος από την τυπική ανησυχία της παιδικής ηλικίας

Η ανησυχία και το άγχος είναι μέρος της ζωής και όλοι οι άνθρωποι νιώθουμε το ένα ή το άλλο τουλάχιστον μια φορά στη ζωή μας. Ωστόσο, για να καταλάβουμε αν αυτό που βιώνει το παιδί μας είναι κάτι περισσότερο από τις συνηθισμένες ανησυχίες, πρέπει να εστιάσουμε στο πώς επηρεάζουν τη ζωή του. 

Όταν το άγχος του παιδιού παρεμβαίνει σημαντικά στην καθημερινότητά του και του προκαλεί υπερβολική αγωνία ή εκδηλώνεται σωματικά (π.χ. πόνος στο στομάχι), τότε είναι ανησυχητικό. Το επίμονο άγχος που διαρκεί βδομάδες και διαταράσσει τις καθημερινές του δραστηριότητες δεν πρέπει να το αντιμετωπιστεί αψήφιστα. 

Μια τυπική παιδική ανησυχία αντιμετωπίζεται με τη συναισθηματική υποστήριξη και τον καθησυχασμό των γονιών. Αντίθετα, όταν πρόκειται για έντονο άγχος, η φοβία του παιδιού είναι επίμονη, εντονότερη και διαρκεί περισσότερο από το αναμενόμενο. Ουσιαστικά, το κλειδί για να καταλάβετε η διαφορά είναι η διάρκεια, η ένταση και η περιοδικότητα των παιδικών ανησυχιών. 

Σημάδια που δείχνουν ότι το παιδί σας μπορεί να έχει άγχος

Τα πιο εμφανή συμπτώματα του άγχους στα παιδιά είναι:

  • Η υπερβολική αναζήτηση επιβεβαίωσης
  • Το να κάνουν πολλές ερωτήσεις για το τι θα γίνει
  • Το να φοβούνται να κάνουν κάτι σε σημείο που προσπαθούν να το αποφύγουν
  • Η ευερεθιστότητα
  • Η περιφρόνηση
  • Οι ανεξήγητες εκρήξεις 

Επίσης, το άγχος μπορεί να εκδηλωθεί και σε αλλαγές στις συνήθειές τους, όπως: 

  • Αλλαγές στον ύπνο 
  • Αλλαγές στην όρεξή του
  • Αλλαγές στους τρόπους κοινωνικοποίησης 

Η πρόκληση για τους γονείς που έχουν παιδιά με άγχος, είναι η δυσκολία να ξεχωρίσουν εάν πρόκειται για απλή ανησυχία ή για κάτι βαθύτερο που χρειάζεται τη βοήθεια ενός ειδικού. Επειδή τα παιδιά εξακολουθούν να αναπτύσσονται συναισθηματικά και γνωστικά, συχνά δεν έχουν πλήρη επίγνωση ή δεν μπορούν να τοποθετήσουν με λέξεις αυτό που σκέφτονται ή αισθάνονται. Για παράδειγμα, μπορεί να χρειαστούν βοήθεια για να συνδέσουν τις ανησυχίες τους για τους βαθμούς με το γεγονός ότι έχουν πονοκέφαλο κάθε πρωί καθώς ετοιμάζονται για το σχολείο.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, μερικά ακόμα σημάδια που ενδέχεται να συνδέονται με προβλήματα άγχους του παιδιού, είναι: 

  • Σωματικά συμπτώματα όπως πόνοι στην κοιλιά, πονοκέφαλοι, μυϊκή ένταση ή αίσθημα κόπωσης
  • Ευερεθιστότητα, όπως οι εναλλαγές της διάθεσης (σαν να κουβαλούν ένα βαρύ «συναισθηματικό σακίδιο»)
  • Συμπεριφορά αποφυγής όπως η αποφυγή κάποιων δραστηριοτήτων ή καταστάσεων που μπορεί να αυξήσουν το άγχος τους
  • Κοιμούνται πολύ ή δυσκολεύονται να κοιμηθούν

Πώς να βοηθήσετε ένα παιδί με άγχος

Αναγνώριση του προβλήματος: Πρώτα απ' όλα, φερθείτε στον εαυτό σας με καλοσύνη και κατανόηση. Το ότι το παιδί σας είναι ανήσυχο δεν σημαίνει ότι είστε κακός γονιός ή ότι κάνατε κάτι λάθος. Εξάλλου, το πρώτο και πιο σημαντικό βήμα της αναγνώρισης πως κάτι δεν πάει καλά, το έχετε ήδη κάνει! 

Σωστή ενημέρωση: Πριν πάρετε σημαντικές αποφάσεις, αφιερώστε λίγο χρόνο να διαβάσετε για το άγχος της παιδικής ηλικίας και να ενημερωθείτε από κάποιον ειδικό. Είναι σημαντικό να καταλάβετε τι σημαίνει, ποια είναι τα συμπτώματά του και ποιες οι πιθανές αιτίες που το προκάλεσαν.  Έτσι, θα μπορέσετε να στηρίξετε καλύτερα και πιο αποτελεσματικά το παιδί σας. 

Συζήτηση με το παιδί: Η σωστή ενημέρωση θα σας βοηθήσει να προσεγγίσετε το παιδί και να ανοίξετε μαζί του μια ουσιαστική συζήτηση. Μιλήστε του για το άγχος με απλά λόγια και ενθαρρύνετέ το να σας «ανοιχτεί». Το πιο σημαντικό σε αυτό το βήμα, είναι να δημιουργήσετε έναν ασφαλή χώρο και να έχετε τα αυτιά σας ανοιχτά! 

Μην κρίνετε, μην διακόπτετε: Όσο το παιδί «ανοίγεται», ακούστε το με προσοχή χωρίς να το διακόπτεται και χωρίς να κρίνεται αυτά που λέει. Μπορεί οι ανησυχίες του να ακούγονται παράλογες ή αφελής, αλλά για το παιδί σας είναι πολύ σημαντικές! 

Κάντε ερωτήσεις: Καθ' όλη τη διάρκεια της συζήτησης, μην ξεχνάτε να κάνετε ερωτήσεις ανοιχτού τύπου, ώστε το παιδί σας να καταλάβει ότι ενδιαφέρεστε πραγματικά για τις σκέψεις και τα συναισθήματά του. Με αυτόν τον τρόπο, δημιουργείτε ένα ζεστό και υποστηρικτικό χώρο για μια ειλικρινή και εγκάρδια συνομιλία.

Τι να ΜΗΝ κάνετε: Ο χειρότερος τρόπος για να ανταποκριθείς στο άγχος του παιδιού είναι να του πεις ότι αυτό που νιώθει «δεν είναι τίποτα» ή να το κάνεις να νιώσει άσχημα που έχει το άγχος». Τα παιδιά δεν επιλέγουν να είναι ανήσυχα, το άγχος απλώς εμφανίζεται. Η χρήση λέξεων όπως «πρέπει» και «είναι ανάγκη» (π.χ. πρέπει να ηρεμήσεις) συχνά κάνει τα παιδιά να αισθάνονται χειρότερα και δημιουργεί αμυντική στάση.

Επισκεφθείτε έναν ειδικό: Εάν διαπιστώσετε ότι το άγχος του παιδιού επιμένει με την ίδια ένταση και περιοδικότητα, επισκεφθείτε έναν παιδοψυχολόγο. Ο ειδικός θα το βοηθήσει να μιλήσει, να αναγνωρίσει την αιτία του άγχους του και σταδιακά να μάθει να το διαχειρίζεται. 

Πληροφορίες από popsugar.com

v