«"Λίγο ακόμα μπαμπά" ακούω συχνά από τα βλαστάρια μου όταν κρατούν το ταμπλετ (και ότι έχει οθόνη) ανά χείρας.
Είναι μια φράση που ακούμε όλο και περισσότερο τα τελευταία χρόνια οι γονείς, μια φράση-σάλπισμα που πυροδοτεί καβγάδες, διαπραγματεύσεις, διπλωματικά επεισόδια κλπ.
Θα αποφύγω να δαιμονοποίησω το φαινόμενο αυτό και όσο κι αν ματαιώνει εμένα προσωπικά θα προσπαθήσω να είμαι αντικειμενικός χωρίς να φλυαρήσω.
Μιλώντας με αρκετούς γονείς, τα τελευταία χρόνια, διαπιστώνω ότι τα παιδιά αναπτύσσουν μαζικά, με «σατανική σύμπτωση» στον συγχρονισμό θα έλεγα, συμπεριφορές όπως:
Δυσκολία στη συγκέντρωση, εκρήξεις θυμού, ματαίωση-ευερεθιστότητα-ανησυχία κατά την διακοπή της ενασχόλησης με ταμπλετ, τηλέφωνα, εξάρσεις θυμού κλπ.
Σας θυμίζει κάτι;
Οι πιο πάνω συμπεριφορές συχνά συνδέονται με το λεγόμενο “Dopamine loop” ελληνιστί ντοπαμινικός φαύλος κύκλος.
Τι είναι και πως λειτουργεί η ντοπαμίνη;
Η ντοπαμίνη είναι ένας σημαντικός νευροδιαβιβαστής του εγκεφάλου.
Παίζει ρόλο στη ρύθμιση της συμπεριφοράς, στην ευχαρίστηση, στη γνωστική λειτουργία, στον ύπνο, στα όνειρα και στη διάθεση.
Έχει αποδειχθεί ότι τα τηλέφωνα, ταμπλετς και τα τρόφιμα με πολλή ζάχαρη επιδρούν όπως τα σκληρά ναρκωτικά…ενεργοποιούν την ντοπαμίνη.
Ο σκοπός της ύπαρξης της ντοπαμίνης είναι για να μας παρακινεί μέσω της ευφορίας και της ευχαρίστησης που προκαλεί να λειτουργούμε με τρόπο που βοηθά στην επιβίωση μας όπως για παράδειγμα στην αναζήτησή νερού, ασφάλειας, κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, σεξ και τροφή (σε κάποιους όχι σε μένα βέβαια λειτουργεί περισσότερο στη τροφή).
Και πάμε να δούμε πως λειτουργεί αυτός ο μηχανισμός στα παιδιά. Ας υποθέσουμε ότι το παιδί αυτή τη στιγμή παρακολουθεί στο τάμπλετ το αγαπημένο του σόου το οποίο να προσθέσω ότι έχει πολύ έντονα χρώματα, φωνές, γρήγορες ομιλίες, κινήσεις και….challenges προκαλώντας έτσι απανωτές «εκρήξεις» ντοπαμίνης.
Όταν είναι ψηλά τα επίπεδα ντοπαμίνης ο εγκέφαλος σου λέει «μάγκα μου κάτι σημαντικό συμβαίνει και πρέπει άμεσα να ανταποκριθείς σε αυτή σου την ανάγκη».
Και μάντεψε…ποιος είναι ο εχθρός όταν εκείνη τη στιγμή εμποδίζει την «ηδονή» αυτή.
Στην ουσία ο νευροδιαβιβαστης (ντοπαμίνη) αυτός που λειτουργεί για την εύρεση νερού τροφής κλπ, χρησιμοποιείται πλέον για να «κρατήσει» το παιδί (όχι μόνο) κολλημένο πάνω σε μια οθόνη.
Γιατί άραγε;
Το κακό σε όλη αυτή την υπόθεση είναι ότι εκεί «έξω» οι κατασκευαστές των βίντεο αυτών χρησιμοποιούν μεθοδευμένα (και ανήθικα) όλες τις τεχνικές για να δημιουργούν αυτές τις ντοπαμινικές «εκρήξεις» στον εγκέφαλο των παιδιών.
Το περιεχόμενο; Καλύτερα να μην σχολιάσω.
Πριν λίγες μέρες ένας γνωστός youtuber είχε πει κάτι πολύ σοφό: «Όταν δεν ξέρει ο γονιός τι βλέπει το παιδί του σε μια οθόνη είναι σαν να το βάζει με έναν άγνωστο τύπο από τον δρόμο να του μιλά για ότι ΘΕΛΕΙ για ώρες, μέρες, μήνες».
Σε αυτό το άρθρο απευθύνομαι στους γονείς ως γονιός και όχι ως ειδικός.
Ας επιβλέπουμε λίγο περισσότερο τις διαδικτυακές δραστηριότητες του παιδιού.
Ας θεσπίσουμε όρια και κανόνες ως προς το χρόνο ενασχόλησης με το διαδίκτυο και το περιεχόμενο στο οποίο μπορεί να έχει πρόσβαση.
Σε μικρότερης ηλικίας παιδιά μπορούμε να χρησιμοποιούμε φίλτρα γονικού ελέγχου.
Τα παιδιά και τα μάτια μας…».
