Τι ορίζεται ως τραυλισμός
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ορίζει τον τραυλισμό ως μια διαταραχή στον ρυθμό ομιλίας, κατά την οποία το άτομο ενώ ξέρει ακριβώς τι θέλει να πει, μπλοκάρει, και δεν είναι σε θέση να μιλήσει, εξαιτίας μιας ακούσιας επαναληπτικής επιμήκυνσης ή παύσης ενός φθόγγου. Συνολικά αποτελεί διαταραχή επικοινωνίας, καθώς η ροή του λόγου διακόπτεται από επανάληψη λέξεων, συλλαβών ή φωνημάτων ενώ παρατηρούνται και προβλήματα στην αναπνοή, τη φωνή και την άρθρωση.
Πότε είναι φυσιολογικός;
Δεν είναι ασυνήθιστο τα μικρά παιδιά να επαναλαμβάνουν λέξεις ή φράσεις. Περίπου το 5% είναι πιθανό να παρουσιάσει δυσρυθμίες στον λόγο ανάλογα το στάδιο ανάπτυξης στο οποίο βρίσκεται και, συνήθως συμβαίνει μεταξύ των ηλικιών 2 έως 5 ετών.
Σε αυτές τις ηλικίες τα παιδιά εμπλουτίζουν το λεξιλόγιό τους και μαθαίνουν τους γλωσσικούς κανόνες. Φτιάχνουν σιγά-σιγά μακροσκελείς και πιο περίπλοκες προτάσεις που απαιτούν περισσότερο κινητικό συντονισμό για να παράγουν καθαρή ομιλία. Αν έχουμε αυτό υπόψη μας και το γεγονός ότι μπορεί να βιάζονται να μιλήσουν ή απλώς να είναι ενθουσιασμένα ή και κουρασμένα, μπορούμε να πούμε ότι είναι φυσιολογικό να υπάρχουν κάποιες διαταραχές στον λόγο-που με τον καιρό εξαλείφονται.
Επομένως, κάποιες φορές είναι δύσκολο αυτές οι δυσρυθμίες να χαρακτηριστούν ως φυσιολογικές ή μη φυσιολογικές. Ωστόσο, αν δείτε τα συμπτώματα του τραυλισμού να επιμένουν και να γίνονται πιο εμφανή είναι απαραίτητο να απευθυνθείτε έγκαιρα σε κάποιον ειδικό, ώστε να βοηθήσει το παιδί.
Πώς όμως οι γονείς μπορούν να διακρίνουν τις φυσιολογικές δυσρυθμίες από τον τραυλισμό; Ο παρακάτω πίνακας θα σας βοηθήσει.
Όταν το παιδί τραυλίζει, συνήθως «τραβάει» τον πρώτο ήχο μιας λέξης. Για παράδειγμα, λέει:«Μμμμμμμμερικές φορές μένουμε στο σπίτι» ή «Κοίτα το μ-μ-μωρό!». Εκτός όμως από τις λεκτικές διαταραχές, εμφανίζουν και ιδιόρρυθμες συμπεριφορές- αποφεύγουν την οπτική επαφή ή ανοιγοκλείνουν συνεχώς και γρήγορα τα βλέφαρα.
Μερικοί ακόμα παράγοντες κινδύνου που υποδηλώνουν ότι το παιδί θα εμφανίσει πρόβλημα τραυλισμού είναι οι εξής:
Το οικογενειακό ιστορικό: αν κάποιο άμεσα συγγενικό πρόσωπο πάσχει από τραυλισμό, είναι πολύ πιθανό να εμφανίσει και το ίδιο το παιδί.
Φύλο: ο τραυλισμός είναι δύο φορές πιο συχνός στα μικρά αγόρια απ’ ότι στα κορίτσια, ενώ ένα αγόρι που πηγαίνει στο σχολείο είναι 3 με 4 φορές πιο πιθανό να τραυλίσει από ένα κορίτσι.
Η ηλικία εμφάνισης: τα παιδιά που έχουν κλείσει τα 4 χρόνια και εμφανίζουν δυσρυθμίες στην ροή του λόγου είναι πιθανότερο να έχουν μόνιμο τραυλισμό από τα παιδιά που κεκεδίζουν σε μικρότερη ηλικία.
Διάφορες άλλες γλωσσικές διαταραχές αυξάνουν την πιθανότητα τραυλισμού.
Τι πρέπει να κάνετε
Αρχικά πρέπει να απευθυνθείτε στον παιδίατρό σας για να σας δώσει μια πρώτη εικόνα του προβλήματος. Στην συνέχεια, μιλήστε με έναν επαγγελματία λογοθεραπευτή, ο οποίος θα αξιολογήσει εάν ο τραυλισμός είναι παροδικός ή πρόκειται να επιμείνει. Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία είναι πολύ σημαντική γιατί το πρόβλημα του τραυλισμού είναι πιο εύκολο να εξαλειφθεί όταν το παιδί είναι ακόμη μικρό και δεν έχει ξεκινήσει το δημοτικό.
Τι πρέπει να προσέχουμε
Εκτός από το να ζητήσουμε την βοήθεια ενός επαγγελματία λογοθεραπευτή, μπορούμε να συμβάλλουμε και εμείς στην καταπολέμηση του προβλήματος, έχοντας στο μυαλό μας τα παρακάτω:
Μιλάμε στο παιδί αργά και δεν του κάνουμε παρατηρήσεις: δεν του λέμε για παράδειγμα «μίλα πιο αργά» ή «χαλάρωσε πριν μιλήσεις» γιατί του δημιουργούμε επιπρόσθετο άγχος.
Περιμένουμε να τελειώσει αυτό που μας λέει: πρέπει να αποδεχθούμε τα κομπιάσματά του και να αντιδρούμε με υπομονή χωρίς να το διακόπτουμε. Διαφορετικά, υπάρχει κίνδυνος να το κάνουμε να ντραπεί και να κλειστεί στον εαυτό του.
Δεν συμπληρώνουμε τις προτάσεις του: πρέπει να δώσουμε στο παιδί όσο χρόνο χρειάζεται για να μιλήσει, χωρίς να το διακόπτουμε και χωρίς να συμπληρώνουμε τις φράσεις του.
Δείχνουμε την αγάπη μας και την αποδοχή μας καθημερινά: οι γονείς είναι αυτοί που βοηθούν ένα παιδί να αποκτήσει αυτοπεποίθηση, υποστηρίζοντάς και ενθαρρύνοντάς μέσα από τα λόγια και τις πράξεις τους.
Πηγή: healthychildren.org και paidiatros.com