Αν ανήκατε κι εσείς στην κατηγορία των παιδιών που αδυνατούσαν να σταματήσουν να πιπιλάνε το δάχτυλό τους –κι ας περνούσαν τα χρόνια- τότε μπορείτε από πρώτο χέρι να καταλάβετε ότι η κακή συνήθεια δεν κόβεται εν μια νυκτί. Θέλει χρόνο, αρκετή υπομονή και εξηγήσεις.
Γιατί τα παιδιά πιπιλούν το δάχτυλό τους;
Πολλά μωρά πιπιλούν το δάχτυλό τους, γιατί καθησυχάζονται από τη διαδικασία που τους θυμίζει τον θηλασμό. Νανουρίζονται, ηρεμούν τον εαυτό τους ή απλά αντικαθιστούν το στήθος ή το μπιμπερό –που ενδεχομένως τους «κόπηκαν» πρόωρα, όμως σιγά-σιγά η ανάγκη αυτή εξαλείφεται και, μεγαλώνοντας, σταματά.
Ωστόσο, κάποια παιδιά δυσκολεύονται να σταματήσουν και συνεχίζουν ακόμα και μέχρι τα προσχολικά ή και τα πρώτα σχολικά χρόνια να πιπιλούν το δάχτυλό τους, όταν νιώθουν κουρασμένα, στεναχωρημένα, παραμελημένα ή αγχωμένα.
Γιατί, όμως, να επιμείνουμε να σταματήσει μια συνήθεια που τα καθησυχάζει ή/και τα νανουρίζει; Γιατί, το μακροχρόνιο και παρατεταμένο πιπίλισμα του δαχτύλου, μπορεί να προκαλέσει οδοντικά προβλήματα αλλά και προβλήματα στη γλωσσική τους ανάπτυξη. Όσο το παιδί μεγαλώνει, δε, είναι πιθανό να γίνει αντικείμενο χλευασμού στο σχολείο ή το νηπιαγωγείο. Και τέλος: ποιος δεν νιώθει άγχος με τα χιλιάδες μικρόβια που μπορούν να εισέλθουν στον λογαριασμό από τα βρώμικα χέρια στο στόμα;
Πώς μπορείτε να το βοηθήσετε να κόψει την κακή συνήθεια
-Μην λέτε ένα σκέτο «μη»: Έχοντας απαυδήσει από την επιμονή του, είναι λογικό να λέτε ένα ξερό «μη», απομακρύνοντας το χέρι του παιδιού από το στόμα του. Τα παιδιά όμως, όπως και ο καθένας, ανταποκρίνονται καλύτερα και με περισσότερη όρεξη, όταν έχουν λάβει τις εξηγήσεις που νιώθουν ότι δικαιούνται. Η διαδικασία αυτή τα χαλαρώνει και γι’ αυτό την αγαπούν. Έχει, λοιπόν, σημασία να καταλάβουν γιατί πρέπει να σταματήσουν κάτι που τα ευχαριστεί.
-Θυμίστε το: Μοιάζει αστείο, αλλά όπως πολλές τέτοιου είδους συνήθειες, καμιά φορά γίνονται ασυνείδητα. Με επιμονή κι υπομονή, θυμίστε λοιπόν στο παιδί κάθε φορά που το βλέπετε να βάζει το δάχτυλο στο στόμα, ότι έχετε συμφωνήσει να σταματήσει, με μια φράση γλυκιά και ρητή, χωρίς φωνές και κηρύγματα.
-Για αρχή, βάλτε όρια: Αρκετοί γονείς, που είδαν ότι τα παιδιά τους δυσκολεύονται να κόψουν το πιπίλισμα του αντίχειρα, αποφάσισαν να ακολουθήσουν μια μέθοδο πιο σταδιακή. Μπορείτε, λοιπόν, για αρχή να συμφωνήσετε με το παιδί ότι η συνήθεια πρέπει να κοπεί και να του εξηγήσετε ότι επειδή αντιλαμβάνεστε πόσο δύσκολο είναι να το κόψει, μπορεί για κάποιο καιρό που θα ορίσετε μαζί να πιπιλάει το δάχτυλό μόνο πριν τον ύπνο (για παράδειγμα). Θυμίστε του τακτικά την συμφωνία και την ημερομηνία λήξης της κακιάς συνήθειας για να προετοιμαστεί ψυχολογικά.
-«Τώρα, που θα γίνεις μεγάλος»: Προκειμένου να κόψετε πιο εύκολα τη συνήθεια αυτή, μπορείτε να συνδέσετε το τέλος της με κάτι θετικό, όπως τα γενέθλια του παιδιού. Συμφωνήστε ότι «τώρα που θα γίνει πια πολύ μεγάλος», είναι καιρός να σταματήσει να βάζει το δάχτυλο στο στόμα.
-Δώστε μια εναλλακτική: Σκεφτείτε, ότι ενήλικες άνθρωποι με ώριμο μυαλό και προβλήματα υγείας, χρειάζονται υποκατάστατα όταν κόβουν, για παράδειγμα, το κάπνισμα. Δεν αξίζει λίγη παρηγοριά ένα τρίχρονο; Μια κουβερτούλα, ένα καινούριο, μαλακό αρκουδάκι ή ένα μαξιλαράκι μπορεί να δώσει στο παιδί την «παρηγοριά» που αντλεί απ’ το πιπίλισμα του δαχτύλου του.
-Μην δίνετε στα παιδιά προϊόντα με άσχημη γεύση και προορίζονται για να σταματούν το πιπίλισμα: Είναι σκληρό, αναχρονιστικό και το παιδί μπορεί να νιώσει ότι το εκδικείστε.
-Βρείτε ευφάνταστους τρόπους για να βοηθήσετε το παιδί να καταλάβει ότι μεγαλώνει: Ρωτήστε το, για παράδειγμα, «Μπορεί ο Spider Man να έβαζε το δάχτυλο στο στόμα του, όταν ήταν μικρούλης, αλλά τώρα που μεγάλωσε, βλέπεις; Δεν το κάνει πια!».
-Ο παιδοοδοντίατρος μπορεί να βοηθήσει: Μπορεί το παιδί να μην ακούει εσάς και τις εξηγήσεις σας για στραβά δόντια, ορθοδοντικούς και σιδεράκια, αλλά η γνώμη και το κύρος του άγνωστου οδοντίατρου με τη λευκή ποδιά, ίσως λειτουργήσει καταλυτικά. Την επόμενη φορά που θα κλείσετε ραντεβού, λοιπόν, ζητήστε απ’ τον οδοντίατρο να μιλήσει στο παιδί για τους λόγους που πρέπει να σταματήσει να πιπιλάει το δάχτυλό του και, στην πορεία, θυμίστε του όσα ειπώθηκαν –«Θυμάσαι που το είπε και ο γιατρός;».
