Σχετικές έρευνες, μάλιστα, έχουν αποδείξει ότι στην πλειοψηφία τους τόσο οι μαμάδες όσο και οι μπαμπάδες δείχνουν προτίμηση στο ένα παιδί. Μ’ αυτό τον τρόπο, όμως, «χτίζουν» σε λάθος βάσεις την σχέση τους με το άλλο παιδί και, ακόμα και αν δεν το καταλαβαίνουν, οι συνέπειες στην ψυχολογία του είναι αρνητικές.
1. Συγκρίνουν τον εαυτό τους με το «ευνοημένο» αδελφάκι τους
Σκέψεις όπως «Τι κάνει ο αδελφός μου και έχει όλη την προσοχή των γονιών μου;», «Γιατί δεν μπορώ να του μοιάσω;», «Τον αγαπούν περισσότερο γιατί είναι καλύτερος μαθητής από μένα;», βασανίζουν το μυαλό αλλά και την ψυχή του λιγότερο ευνοημένου παιδιού. Εκείνη την ώρα, προσπαθεί να βρει τι «φταίει» με τον εαυτό του και να καταλάβει γιατί οι γονείς του δεν του δίνουν την ίδια σημασία.
2. Δημιουργείται μια σχέση ανταγωνισμού ανάμεσα στα αδέλφια
Ακόμα κι αν δεν υπήρχε ανταγωνισμός μεταξύ τους, η συμπεριφορά αυτή σίγουρα τον πυροδοτεί. Αυτόματα, αρχίζει μια διαρκής μάχη: από τη μια το «ευνοημένο» παιδί προσπαθεί να κρατήσει την «πρωτιά» και από την άλλη το δεύτερο παιδί προσπαθεί να το «φτάσει» και να το ξεπεράσει για να κερδίσει κι εκείνο την εύνοια των γονιών του. Η αντιζηλία είναι δεδομένη και όσο μεγαλώνουν τα παιδιά, πιθανώς να αυξάνεται.
3. Η αντιζηλία συνεχίζει και μετά την ενηλικίωση
Τα παιδιά συνήθως «κρατάνε» τα βιώματα που έχουν περάσει στην πιο τρυφερή τους ηλικία, ακόμα και ως ενήλικες. Γι’ αυτό, αν η συμπεριφορά σας τώρα είναι περισσότερο ευνοϊκή προς το ένα παιδί και η σχέση ανάμεσα στ’ αδέλφια πιο ανταγωνιστική, το πιθανότερο είναι να συνεχιστεί έτσι ακόμα κι όταν τ’ αδέλφια γίνουν ενήλικες, ακόμα κι όταν οι γονείς πεθάνουν. Το «Ποιος θα είναι ο καλύτερος μαθητής» δίνει τη θέση του στο «Ποιος θα βρει την καλύτερη δουλειά» ή «Ποιος θα γίνει ο καλύτερος γονιός»- ο ανταγωνισμός μένει, έστω και ενδόμυχα. Να θυμάστε ότι τα παιδιά πάντα επιζητούν την επιβεβαίωση των γονιών τους, έστω και χωρίς να το εκδηλώνουν σαφώς.
4. «Δεν είμαι αρκετός για τους γονείς μου»
Ένα παιδί που βλέπει τους γονείς του να προτιμούν το αδελφάκι του, κατηγορεί τον εαυτό του ότι δεν κάνει τίποτα σωστά και ότι δεν είναι αρκετά καλό παιδί. Έτσι, στο μυαλό του φαίνεται ότι οι γονείς του δεν το αγαπούν γιατί «φταίει» που δεν είναι ο αδελφός του. Η αυτοπεποίθησή του πλήττεται, νιώθει πληγωμένο και υποτιμά τον εαυτό του.
4. Το λιγότερο ευνοημένο αδελφάκι νιώθει ανασφάλεια
Τα παιδιά χρειάζονται δίπλα τους τους γονείς τους για να βελτιωθούν, να μάθουν καινούρια πράγματα και να πιστέψουν στις δυνάμεις και τον εαυτό τους- κάτι που δεν γίνεται με όλα τα αδέλφια όταν οι γονείς «ξεχωρίζουν» το ένα παιδί. Έτσι, το παιδί που δεν έχει την ίδια προσοχή των γονιών του μαθαίνει να μην πιστεύει στις ικανότητές του και να μην στηρίζεται στον εαυτό του.
5. Τάσεις απομόνωσης
Το λιγότερο ευνοημένο παιδί νιώθει τους γονείς του απόμακρους και βλέποντας πως, ό,τι και να κάνει, δεν κερδίζει την ίδια αγάπη και προσοχή, απομονώνεται περισσότερο στον εαυτό του και γίνεται πιο μοναχικό. Ειδικά αν πρόκειται για ένα ήδη εσωστρεφές παιδί που δύσκολα εκδηλώνει τα συναισθήματά του, η αντίδραση αυτή είναι πολύ πιθανή.
Πώς να μην «ξεχωρίζετε» τα παιδιά
*Δεχθείτε ότι κάθε παιδί είναι διαφορετικό, με τα προτερήματα και τα ελαττώματά του- αρκεί να τ’ ανακαλύψετε και στα δύο παιδιά!
*Μοιράζετε τον ελεύθερο χρόνο σας ανάμεσα στ’ αδέλφια. Μπορεί η εύνοια προς το ένα παιδί να προέρχεται από το ότι το έχετε «ζήσει» περισσότερο. Γι’ αυτό, φροντίστε να «ζήσετε» το ίδιο και το αδελφάκι του. Αν δεν το κάνετε, στο μέλλον θα το μετανιώσετε.
*Μην πέφτετε στην παγίδα των συγκρίσεων. Όπως είπαμε, κάθε παιδί έχει ξεχωριστές ικανότητες και αδυναμίες. Δεν είναι σωστό, λοιπόν, να μπαίνουμε σε’ αυτό το «τρυπάκι»- εκεί που το ένα μας παιδί προοδεύει, το άλλο μπορεί να χωλαίνει και το αντίθετο. «Αγκαλιάστε» εξίσου τα ταλέντα και τις αδυναμίες τους!
*Κάντε διασκεδαστικές δραστηριότητες όλοι μαζί. Το γέλιο και το παιχνίδι είναι η καλύτερη τακτική για να έρθετε τόσο εσείς κοντά και με τα δύο παιδιά αλλά και να τα βοηθήσετε να λύσουν τις μεταξύ τους διαφορές. Έχουν ταυτόχρονα την προσοχή σας και τα δύο παιδιά!
*Αν χρειαστεί να ασχοληθείτε περισσότερο με το ένα παιδί (είτε γιατί αρρώστησε είτε γιατί χρειάζεται βοήθεια με τα μαθήματά το), εξηγήστε το στο αδελφάκι του αν το δείτε ενοχλημένο. Μπορείτε ακόμα και να ζητήσετε τη δική του συμβολή για να μη νιώσει ότι «μένει απ’ έξω.