Το βραχιολάκι της φιλίας
Στο νηπιαγωγείο που πήγαινα τις κόρες μου, οι παιδαγωγοί μοίραζαν στα παιδιά της τάξης τα Βραχιολάκια της Φιλίας. Πρότειναν στα παιδιά να διαλέξουν κάποιο βραχιόλι κι όποια έπαιρναν το ίδιο χρώμα έπρεπε να λειτουργήσουν σαν μια ομάδα. Με αυτό τον τρόπο ενθάρρυναν τα παιδιά να μοιράζονται τις κοινές εμπειρίες της εβδομάδας μέσα στην τάξη. Το βραχιολάκι της φιλίας δημιούργησε το απαραίτητο πλαίσιο κοινών δραστηριοτήτων για τους μαθητές κι έδωσε τη δυνατότητα σε αυτούς να εμπιστεύονται, να σέβονται και να αγαπούν ο ένας τον άλλον. Όταν ρώτησα την κόρη μου γιατί είναι τόσο σημαντική για κείνη τούτο το βραχιόλι, μου είπε ότι έτσι δεν αισθάνεται ποτέ μόνη της.
Γιατί όμως η φιλία είναι τόσο σημαντική για τα παιδιά μας;
Στα πρώτα χρόνια του δημοτικού το ενδιαφέρον των παιδιών μας στρέφεται ιδιαίτερα στις σχέσεις τους με τους συμμαθητές τους. Οι παιδαγωγοί κρίνουν το κάθε παιδί τόσο σε μαθησιακό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Οι ψυχολόγοι με τη σειρά τους ενθαρρύνουν την συμμετοχή του κάθε μαθητή σε όλες τις κοινωνικές εκδηλώσεις, πάρτι, εκδρομές, θεατρικές παραστάσεις. Οφείλω να ομολογήσω ότι ως γονιός δεν είναι λίγες οι φορές που ένιωσα πόσο κουραστικό ίσως και μονότονο είναι να τρέχεις σε όλα τα πάρτι της χρονιάς, όμως από την άλλη κατανόησα πόσο αναγκαία είναι αυτή η αίσθηση της αποδοχής των παιδιών μου από τους συμμαθητές τους.
Μια διαπίστωση...
Σ' αυτή την ηλικία ένα από τα πιο περίεργα φαινόμενα είναι οι απότομες μεταπτώσεις που έχουν τα παιδιά μας στην συμπεριφορά τους με τους φίλους τους. Πόσο αυστηροί κριτές μπορούν να γίνουν με αυτούς και πόσο κτητικοί είναι μαζί τους. Σήμερα είναι οι καλύτεροι φίλοι κι αύριο οι χειρότεροι εχθροί. Τα παιδιά μας έχουν την τάση να προσδιορίζουν διαρκώς τις σχέσεις τους.
Ποιος θα είναι ο αρχηγός;
Ποιος είναι ο πιο έξυπνος;
Ποιος έχει τις πιο ωραίες ιδέες;
Ποιος είναι ο πιο δυνατός; Και πάει λέγοντας....κι από τη μια στιγμή στην άλλη ξεσπάει ο καβγάς! Και εμείς τρέχουμε απελπισμένοι να προλάβουμε τον καβγά και να καταδικάσουμε την όποια συμπεριφορά.
Μια συμβουλή...
Αγνοείστε τον καβγά, και παράλληλα σχολιάστε ευνοϊκά όταν τα παιδιά λύσουν τις διαφορές τους. Είναι χρήσιμο:
• Να διδάξουμε στα παιδιά τη σημασία της μοιρασιάς και της φιλοξενίας. Όταν έρχονται οι φίλοι τους στο σπίτι είναι πολύ σημαντικό να μοιράζετε μαζί τους όλα τα παιχνίδια του. Ειδικά στα μικρά παιδιά είναι άβολη και δύσκολη η έννοια της μοιρασιάς, γιατί είναι ιδιαίτερα κτητικά, όμως πρέπει να επιμείνουμε, αν θέλουμε να γίνουν ευχάριστα στην παρέα τους.
• Να μάθουμε στο παιδί να ακολουθεί τους κανόνες του παιχνιδιού, γιατί έτσι θα μάθει να πειθαρχεί.
• Να αποθαρρύνουμε την συμπεριφορά του μαρτυριάρη, γιατί έτσι δεν θα μάθει ποτέ να λύνει μόνο του τις διαφορές του.
Στις κόρες μου, ηλικίας 6,5 χρονών, έκανα τη παρακάτω ερώτηση: Τι σας κάνει να είσαστε καλές φίλες;
Και με απλά λόγια μου απάντησαν:
• Να δεχόμαστε να παίζουμε το παιχνίδι που διαλέγει ο άλλος. Αυτό λέγεται Συμβιβασμός.
• Να υποστηρίζουμε αυτό που πιστεύει ο φίλος μας. Αυτό λέγεται Εμπιστοσύνη.
• Να προσφέρουμε την βοήθεια μας όταν ο άλλος έχει κάποιο πρόβλημα. Αυτό λέγεται Φροντίδα.
• Να μοιραζόμαστε τα μολύβια μας όταν ο άλλος δεν έχει. Αυτό λέγεται Συνεργασία.
• Να ακούμε τον φίλο μας με προσοχή, κι όταν μπορούμε να του λέμε τη γνώμη μας. Αυτό λέγεται Σεβασμός.
Τις ευχαρίστησα και είπα κι εγώ και την δική μου παροιμία: «σαν τον ήλιο σου ζεσταίνει την καρδιά και δεν νιώθεις ούτε στάλα μοναξιά». Αυτό, κόρες μου, είναι η φιλία.
