Τι είναι η κατάθλιψη
Η κατάθλιψη είναι μια σοβαρή ψυχική πάθηση και μπορεί να έχει τόσο συναισθηματικά όσο και σωματικά συμπτώματα που επηρεάζουν το πώς αισθάνεστε, σκέφτεστε και συμπεριφέρεστε. Συνήθως τα άτομα με κατάθλιψη είναι λυπημένα, χωρίς ενδιαφέρον για τις δραστηριότητες που κάποτε τους έφερναν χαρά, ενώ χάνουν και το ενδιαφέρον τους για ζωή.
Οι διαφορές μεταξύ μελαγχολίας και κατάθλιψης
- Η διάρκεια των δυσάρεστων συναισθημάτων: Στη μελαγχολία, η οποία μπορεί να χαρακτηριστεί και ως απλή θλίψη, τα δυσάρεστα συναισθήματα έχουν παροδικότητα. Δεν διαρκούν πολύ και μόλις ξεπεραστεί το πρόβλημα, η θλίψη υποχωρεί. Αντίθετα, στην περίπτωση της κατάθλιψης, η απώλεια της διάθεσης είναι σχεδόν μόνιμη και τα δυσάρεστα συμπτώματά της διαρκέσουν περισσότερο από δύο εβδομάδες.
- Η αιτία (αν υπάρχει): Η απώλεια ενός κοντινού προσώπου, ένας χωρισμός, η πίεση στη δουλειά ή μια αποτυχία είναι λογικό να μας «ρίξουν». Τότε, μιλάμε για μελαγχολία. Στην κατάθλιψη, νιώθουμε θλιμμένοι για τα πάντα και δεν είμαστε σε θέση να καταλάβουμε το γιατί. Σύμφωνα, μάλιστα με ειδικούς, η κατάθλιψη δεν απαιτεί την ύπαρξη κάποιου δυσάρεστου γεγονότος που την πυροδότησε.
- Το πώς επηρεάζεται η καθημερινότητά μας: Στην «απλή» μελαγχολία μπορεί να είμαστε άκεφοι, όμως έχουμε την ικανότητα να εκτελέσουμε σωστά τις καθημερινές μας δραστηριότητες και να ανταποκριθούμε στις υποχρεώσεις μας. Στην περίπτωση της κατάθλιψης, όμως, η ένταση των συναισθημάτων είναι τόσο μεγάλη που μπορεί να μην είμαστε σε θέση να πραγματοποιήσουμε ακόμα και κάποιες από τις πιο απλές δραστηριότητες.
Συμπτώματα κατάθλιψης
Εάν έχετε οποιοδήποτε από αυτά τα συμπτώματα για περισσότερες από 2 εβδομάδες συνεχόμενα, μπορεί να έχει κατάθλιψη και όχι μόνο λύπη:
- Θλίψη: Αισθάνεστε απελπισμένοι, λυπημένοι ή κενοί, ενώ συχνά κλαίτε χωρίς εμφανή λόγο. Νιώθετε άχρηστοι και σας κατακλύζουν ενοχές για πράγματα που έχετε κάνει στο παρελθόν.
- Ανηδονία: Η ανηδονία είναι ένα κοινό σύμπτωμα της κλινικής κατάθλιψης και σημαίνει ότι χάνεις την ικανότητα να απολαμβάνεις πράγματα που σου έδιναν ευχαρίστηση. Δεν απολαμβάνετε πλέον τα αγαπημένα σας χόμπι, τη συντροφιά με τους φίλους σας ή το σεξ.
- Προβλήματα ύπνου: Είτε κοιμάστε ελάχιστα και υποφέρετε από αυπνίες είτε θέλετε να κοιμάστε συνέχεια και αρνείστε να σηκωθείτε από το κρεβάτι.
- Έλλειψη ενέργειας: Νιώθετε κουρασμένοι και νωθροί. Κινείστε αργά, μιλάτε αργά και δεν αντιδράτε στη συναναστροφή σας με άλλους ανθρώπους.
- Θέματα βάρους: Είτε χάνετε την όρεξή σας και χάνετε κιλά είτε τρώτε μόνο ανθυγιεινά και παχαίνετε.
- Πόνοι: Παρουσιάζετε πόνους σε ορισμένα σημεία του σώματος, όπως στην πλάτη ή στο κεφάλι, τα οποία όμως δεν φαίνεται να έχουν φυσική αιτία. Επίσης, μπορεί να έχετε μυϊκές κράμπες ή στομαχικές διαταραχές.
- Παραμέληση της αυτοφροντίδας: Δεν νοιάζεστε πλέον για τον εαυτό σας ή για το πώς φαίνεστε. Δυσκολεύεστε να κάνετε μπάνιο, να ντυθείτε με καθαρά ρούχα ή να τακτοποιήσετε την ντουλάπα και τον χώρο σας.
- Θυμός: Αισθάνεστε διαρκώς θυμωμένοι ή αγανακτισμένοι, έχετε λεκτικές ή σωματικές εκρήξεις με το παραμικρό και ξεσπάτε στους αγαπημένους σας.
- Δεν έχετε καθαρό μυαλό: Δυσκολεύεστε να σκεφτείτε καθαρά ή να θυμηθείτε πράγματα, δεν συγκεντρώνεστε και δυσκολεύεστε να πάρετε αποφάσεις.
- Αυτοκτονικές σκέψεις: Σκέφτεστε τον θάνατο ή την αυτοκτονία.
Τα συμπτώματα της κατάθλιψης ποικίλουν
Δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι με κατάθλιψη τα ίδια συμπτώματα ή όλα τα παραπάνω συμπτώματα ταυτόχρονα. Μπορεί να εμφανίσετε κάποια από αυτά ανά περιόδους, άλλοτε πιο ήπια κι άλλοτε πιο έντονα. Επίσης, η κατάθλιψη εκδηλώνεται διαφοερικά ανάλογα με την ηλικία μας.
Τα παιδιά με κατάθλιψη μπορεί να μην θέλουν να πάνε σχολείο, να μην τα πηγαίνουν καλά στα μαθήματα ή να πέφτουν οι βαθμοί τους. Τα μικρότερα παιδιά μπορεί να προσκολλώνται στους γονείς τους και να ανησυχούν για τα πάντα.
Οι έφηβοι με κατάθλιψη μπορεί επίσης να θέλουν να αποφύγουν το σχολείο. Επιπλέον, ίσως είναι εξαιρετικά ευαίσθητα, έχουν κακή εικόνα του εαυτού τους ή θέλουν να τρώνε ή να κοιμούνται όλη την ώρα. Μπορεί ακόμη και να πειραματιστούν με παράνομα ναρκωτικά ή αλκοόλ, να αυτοτραυματιστούν, να χτυπήσουν το κεφάλι τους στον τοίχο, να καίνε το δέρμα τους ή να τραβούν τα μαλλιά τους.
Οι ηλικιωμένοι συνήθως έχουν αδιάγνωστη κατάθλιψη, καθώς τα συμπτώματά τους μπερδεύονται με φυσιολογικά σημάδια γήρανσης. Μπορεί να θέλουν να μένουν σπίτι όλη την ώρα και να αποφεύγουν τους ανθρώπους, να χάσουν την όρεξή τους, να έχουν πρόβλημα με τον ύπνο ή να έχουν κόπωση ή πόνο που δεν οφείλεται σε κάποια ιατρική κατάσταση.
Ζητήστε βοήθεια
Το επόμενο βήμα είναι να απευθυνθείτε σε κάποιον ψυχολόγο ή ψυχίατρο ή αν δεν είστε ακόμα έτοιμοι, να επικοινωνήσετε με τη γραμμή βοήθειας για την κατάθλιψη (τηλέφωνο: 1034). Το σημαντικό είναι να θυμάστε ότι υπάρχουν λύσεις και ότι αν ζητήσουμε βοήθεια και αφήσουμε τους κοντινούς μας ανθρώπους (και όχι μόνο) να μας βοηθήσουν, θα βγούμε από αυτή την εμπειρία πολύ πιο δυνατοί!
Πληροφορίες από webmd