Δεν υπάρχει όμως τέτοιο μάθημα και ο λόγος δεν είναι γιατί λείπει το επιστημονικό υπόβαθρο πίσω από το θέμα «μητέρα και παιδί», αλλά γιατί το να είσαι μαμά πηγάζει από αμέτρητα άλλα «είσαι», όπως το να είσαι άνθρωπος, επαγγελματίας, φίλη, γυναίκα, κόρη κάποιων άλλων γονιών και εντέλει να είσαι μία ολοκληρωμένη προσωπικότητα με νου και συναισθήματα που ξέρει τι θέλει και πώς θα το πετύχει.
Τι θέλει μία μαμά;
Από αυτό το απλό ερώτημα μπορούν να προκύψουν δεκάδες διαφορετικές απαντήσεις, γράφει σχετικά η ψυχολόγος – σύμβουλος οικογένειας κ. Έλενα Πατήλα, σε σχετικό της άρθρο στο Iatronet.gr. Κάθε μαμά μπορεί να θέλει διαφορετικά πράγματα, όμως επιχειρώντας να απαντήσουν, οι περισσότερες θα αρχίσουν από τα συναισθήματα που τους προκαλεί η εκάστοτε συμπεριφορά του παιδιού τους – θετικά ή αρνητικά. Μία μαμά, λοιπόν, θέλει το παιδί της να είναι επιτυχημένο (για να νιώθει και εκείνη επιτυχημένη), χαρούμενο (για να νιώθει κι εκείνη χαρούμενη), με αυτοπεποίθηση, με σεβασμό προς τον εαυτό του και προς τους άλλους, ανεξάρτητο και αυτάρκες, έξυπνο και αγαπητό. Αντίθετα, καμία μαμά δεν θέλει ένα παιδί νευρικό, κακότροπο, θλιμμένο, αντιδραστικό, μοναχικό, προσκολλημένο πάνω της κ.ο.κ. Πόσο απέχουν, όμως, αυτά που θέλουμε από αυτά που κάνουμε για να τα έχουμε;
Τι κάνει μία μαμά;
Οι περισσότερες σύγχρονες μαμάδες αντιμετωπίζουν λίγο-πολύ τα ίδια προβλήματα. Η κ. Πατήλα τα περιγράφει όπως ακριβώς είναι: Η συνεχής επανάληψη και οι δυσκολίες της καθημερινότητας φέρνουν κούραση. Όταν σε αυτήν την κούραση προστίθενται οι αναπόφευκτες μικρές ή μεγαλύτερες συγκρούσεις με το παιδί, προκειμένου να επιβάλουμε τα «θέλω» μας στα «θέλω» του, δημιουργείται θυμός και νεύρα. Αμέσως μετά όμως, νιώθουμε ενοχές και για τον θυμό αλλά και για την κούρασή μας και καταλήγουμε να πιστεύουμε ότι είμαστε κακές μαμάδες. Τέτοιες σκέψεις μας αποπροσανατολίζουν. Ποιος είναι τελικά ο σκοπός: Να τα έχουμε καλά με το παιδί μας; Να θέσουμε κανόνες; Να τα έχουμε καλά με τον εαυτό μας; Και γιατί είναι όλα τόσο περίπλοκα όταν το βασικό που τελικά θέλουμε για το παιδί μας είναι να είναι ευτυχισμένο και να ξέρει πόσο το αγαπάμε;
Τι θέλει να κάνει μία μαμά;
Για να βρούμε μία λύση στο κουβάρι των ενοχών, των τύψεων και της ανάγκης μας για αγάπη και ευτυχία, ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Όταν αποφασίσαμε να γίνουμε μαμάδες, δεν ξέραμε τι θα αντιμετωπίσουμε και ξεκινήσαμε να λειτουργούμε όπως θυμόμασταν πως λειτουργούσαν οι δικές μαμάδες μαζί μας ή όπως πιστεύαμε ότι έπρεπε να λειτουργούμε. Ξαφνικά συνειδητοποιήσαμε ότι τα πράγματα παραείναι δύσκολα και αρχίσαμε να μπλοκάρουμε.
Το να είσαι μαμά είναι πραγματικά δύσκολο, σήμερα περισσότερο από ό,τι στο παρελθόν, γιατί η πίεση που δεχόμαστε τόσο εμείς όσο και τα παιδιά μας είναι τρομακτική. Αυτή είναι η ζωή μας, όμως. Θα μπορούσε να είναι καλύτερη ή χειρότερη, πιο εύκολη ή πιο δύσκολη, αλλά δεν είναι. Και με αυτή τη ζωή καλούμαστε όχι μόνο να τα βγάλουμε πέρα, αλλά και να τα πάμε καλά.
Η άκρη στο κουβάρι είμαστε, λοιπόν, κατ’ αρχήν εμείς οι ίδιες. Στις προσωπικές μας ανάγκες, επιθυμίες, επιδιώξεις βρίσκονται οι πρώτες απαντήσεις που θα μας δώσουν λύση στο πώς να είμαστε γονείς. Αν δεν καλύπτονται αυτές οι ανάγκες και αν δεν νιώθουμε καλά, δεν νιώθει και το παιδί μας καλά, ως φυσική επίδραση της συμπεριφοράς μας προς αυτό.
Βήμα πρώτο, λοιπόν: Χαρίστε προσοχή και φροντίδα στον εαυτό σας. Βρείτε τρόπους να χαλαρώνετε και να ηρεμείτε, για να επιστρέφετε στο παιδί σας ξεκούραστες και πιο χαμογελαστές (Δεν τα λέω εγώ, η ειδικός τα λέει.)
Βήμα δεύτερο: Αναλάβετε την ευθύνη. Ναι, το να μεγαλώνεις ένα (ή δύο ή τρία) παιδιά δεν είναι εύκολο, αλλά είναι και ο σημαντικότερος σκοπός της ζωής μας. 24 ώρες το 24ωρο, 365 ημέρες τον χρόνο είμαστε αυτές που θα φροντίσουμε, θα διαπαιδαγωγήσουμε και θα αγαπήσουμε όσο κανένας άλλος το παιδί μας.
Βήμα τρίτο: Δώστε κατευθύνσεις. Είμαστε αυτές που θα αναθρέψουμε έναν ολοκληρωμένο, αυτάρκη άνθρωπο. Έναν άνθρωπο που θέλουμε να έχει όσο το δυνατόν περισσότερα χαρίσματα, όσο το δυνατόν καλύτερη συμπεριφορά, που θα έχει αυτοπεποίθηση και γενναιόδωρα συναισθήματα. Που θα μάθει, μέρα με τη μέρα, να αποκτά τις δικές του μικρές ή μεγαλύτερες ευθύνες, ώστε τη μέρα που θα έρθει στη δική μας θέση να είναι εξίσου έτοιμο -ή ακόμη περισσότερο- να αναλάβει τον ρόλο του γονιού. Με αγάπη και γλώσσα απλή, σκοπός μας είναι να δίνουμε κατευθύνσεις στα παιδιά μας. Θα κάνουμε λάθη, θα τα παραδεχτούμε, θα τα διορθώσουμε και με αυτόν τον τρόπο θα δημιουργήσουμε αισθήματα ασφάλειας στο παιδί, καθώς θα κατανοήσει ότι έχουμε την δυνατότητα να διορθώνουμε τα πράγματα όταν δεν πάνε καλά – ή ότι τουλάχιστον προσπαθούμε.
Η συνταγή της επιτυχίας
Το μάθημα «πώς να είσαι μαμά» διδάσκεται καθημερινά και περιλαμβάνει πρακτικά εργαστήρια και θεωρητικές γνώσεις που παίρνουμε από τις δικές μας μαμάδες ή από διάφορες -επιστημονικές και μη- απόψεις που ακούμε από εδώ και από εκεί. Οι εξετάσεις πραγματοποιούνται κάθε φορά που προκύπτει μία μικρή ή μεγάλη κρίση στην οικογένεια, την οποία καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε, ιδανικά να λύσουμε, και να αποτρέψουμε να επαναληφθεί. Κάθε επιτυχία στις εξετάσεις είναι μία προσωπική επιβράβευση, ικανή να μας οδηγήσει με αυτοπεποίθηση στην επόμενη μέρα και μία επιβεβαίωση ότι η τάδε ή η δείνα στρατηγική που επιλέξαμε να ακολουθήσουμε, λειτουργεί και κατοχυρώνεται. Και αφού καταφέραμε να είμαστε όλοι ικανοποιημένοι από το αποτέλεσμα, τότε είναι που συνειδητοποιούμε ότι γεννηθήκαμε για να γίνουμε και μαμάδες.
