Οι κατ εξοχήν αρμόδιοι να δώσουν απαντήσεις είναι οι επιστήμονες, όπως η παιδίατρος Δρ. Σόνα Γκάλι που μας εξηγεί πώς διδάσκουμε στα παιδιά τη χρήση της μάσκας, ανάλογα με την ηλικία τους.
Νήπια 2 με 4 ετών
Σύμφωνα με την Δρ. Γκάλι, το πιο σημαντικό σ’ αυτές τις ηλικίες είναι να βλέπουν τους γονείς να φορούν τη μάσκα: «Αν και κάθε παιδί έχει το δικό του χαρακτήρα, στην πλειοψηφία τους τα νήπια έχουν την τάση να μιμούνται τους άλλους και ειδικά αυτούς που νιώθουν πιο κοντά τους: τον μπαμπά και τη μαμά.»
Είναι επίσης πολύ σημαντικό, οι γονείς να είναι υπομονετικοί και να μην μετατρέπουν τη χρήση της μάσκας σε κόντρα για το ποιανού η θέληση θα επικρατήσει, αφού ένα νήπιο μπορεί ν’ αποδειχθεί εξαιρετικά πεισματάρικο. Καλύτερα είναι να επιλέξουμε μια μάσκα με χρώματα ή ζωάκια και να μετατρέψουμε τη χρήση της σε ενός είδους παιχνίδι, κου-κου-τζα για παράδειγμα. Αν το παιδί διστάζει, μπορούμε να την τοποθετήσουμε πρώτα στο αγαπημένο του λούτρινο ζωάκι ή να του δείξουμε εικόνες με άλλα παιδάκια που φοράνε μάσκα.
Παιδιά 5 με 8 ετών
Απ’ την ηλικία των 5, λέει η γιατρός, οι γονείς μπορούν να μιλήσουν στα παιδιά και για τον λόγο που επιβάλλεται να φορέσουν τη μάσκα: «Οι γονείς μπορούν να πουν ότι φοράμε όλοι μάσκες για να μην περάσουν τα μικρόβιά μας στους άλλους. Είναι καλό να προτατεύουμε ο ένας τον άλλον και φορώντας όλοι μάσκα προστατεύουμε και εμάς και τους φίλους μας.»
Σ’ αυτές τις ηλικίες, τα παιδιά αντιλαμβάνονται το να φροντίζουμε τους άλλους ως κάτι καλό, ειδικά αν έχουν ένα στέρεο πρότυπο ν’ ακολουθήσουν – δηλαδή, τη συμπεριφορά των γονιών. Αντιλαμβάνονται, επίσης, καλύτερα την έννοια των κανόνων και γι’ αυτό μπορούμε να παρομοιάσουμε τη χρήση της μάσκας με κάτι που ξέρουν ότι πρέπει να κάνουν, όπως π.χ. να φοράνε παπούτσια όταν βγαίνουν απ’ το σπίτι. Επιπλέον, έχουν αγαπημένους ήρωες παιδικών, που πολλοί φοράνε ήδη μάσκα και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως παράδειγμα.
Παιδιά 9 με 12 ετών
Στα μεγαλύτερα παιδιά, σημειώνει η παιδίατρος, δεν υπάρχει ένας συγκεκριμένος τρόπος προσέγγισης, αφού η αντιληπτική τους ικανότητα ποικίλει: «Οι γονείς πρέπει να ζυγίσουν το πώς αντιλαμβάνεται το παιδί την πανδημία και τις πρωτόγνωρες συνθήκες και να το προσεγγίσουν αναλόγως.»
Σε γενικές γραμμές, οι γονείς με παιδιά στις τελευταίες τάξεις του δημοτικού πρέπει να χρησιμοποιούν ξεκάθαρη γλώσσα, κατανοητά επιχειρήματα και λέξεις που δεν τρομάζουν τα παιδιά, αλλά ενθαρρύνουν την επιθυμητή συμπεριφορά. Μπορούμε να πουμε στα παιδιά ότι κάποια μικρόβια απειλούν την υγεία κάποιων από εμάς και πρέπει να τους προστατέψουμε, προσθέτοντας ότι οι γιατροί κάνουν ότι μπορούν για να περάσει τελείως ο κίνδυνος. Επιπλέον, μπορούμε να φτιάξουμε με τα παιδιά τη δική τους ξεχωριστή μάσκα.
Παιδιά στην προεφηβεία
Τα παιδιά που έχουν μπει στην προεφηβεία, επισημαίνει η Γκάλι, έχουν πλέον μια πιο σφαιρική αντίληψη αυτού που συμβαίνει: «Οι γονείς μπορούν να μιλήσουν στο παιδί πιο ανοιχτά για την εξέλιξη της πανδημίας, τους κινδύνους και την τρέχουσα κατάσταση, αλλά χωρίς να το τρομάξουν με ανατριχιαστικές λεπτομέρειες (π.χ. αναφορές σε θανάτους).»
Σ’ αυτές τις ηλικίες, τα παιδιά μπορεί να είναι ιδιαίτερα αγχώδη, αλλά και απείθαρχα, οπότε οι γονείς πρέπει να βρουν μια μέση λύση για να ελαχιστοποιήσουν τον φόβο και να επιβάλλουν τους κανόνες. Μπορούμε π.χ. να πούμε στα παιδιά ότι υπάρχουν τρόποι να προστατευτούμε ώσπου να περάσει απ’ την πανδημία και ακολουθώντας τους γινόμαστε μια γροθιά με όσους μάχονται στη πρώτη γραμμή. Στην προεφηβεία, τα παιδιά έχουν επώνυμους ως πρότυπο, άρα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε σαν παράδειγμα διάσημους που φορούν μάσκα.
Έφηβοι
Στην εφηβεία, τονίζει η ειδικός, τα παιδιά είναι πλέον υπεύθυνα για την πληροφόρησή τους και γι’ αυτό οι γονείς πρέπει να τα κατευθύνουν στις σωστές πηγές: «Οι γονείς πρέπει να συζητούν ανοιχτά με τα παιδιά γι’ αυτό που συμβαίνει και τα μέτρα προφύλαξης, καθώς και να μοιράζονται τις πληροφορίες των επίσημων πηγών (π.χ. ΕΟΔΥ ή ΠΟΥ).»
Οι έφηβοι αντιλαμβάνονται ταυτόχρονα ότι ο κίνδυνος είναι μειωμένος για ‘κείνους, αλλά αυξημένος για πιο ηλικιωμένους ανθρώπους, όπως είναι η γιαγιά και ο παππούς, ή άτομα με υποκείμενα νοσήματα (π.χ. ο γονιός ενός φίλου). Η έμφυτη άγνοια κινδύνου μπορεί να αντισταθμιστεί απ’ τη δυνατότητα που έχουν να ανταποκρίνονται στην ατομική τους ευθύνη για το κοινό καλό. Ρίχνουμε, λοιπόν, το βάρος εκεί και, αν χρειαστεί, χαλαρώνουμε τη πίεσή μας σε άλλα θέματα, όπως π.χ. η χρήση «οθονών».
