Νέο σχολικό περιβάλλον, νέες προκλήσεις
Η προεφηβεία βρίσκει ένα αγόρι λίγο πριν αλλάξει εκπαιδευτική βαθμίδα και μπει στο Γυμνάσιο. Δηλαδή, λίγο πριν βιώσει μια σημαντική αλλαγή περιβάλλοντος. Από έναν χώρο στον οποίο ένιωθε πλέον άνετα και ήταν ο μεγαλύτερος, θα βρεθεί σε έναν χώρο στον οποίο πρέπει να μάθει εκ νέου να κινείται και, μάλιστα, όντας ο μικρότερος. Μπαίνοντας στο δημοτικό, αυτό δεν είχε και τόσο μεγάλη σημασία. Σ’ αυτήν την ηλικία όμως, όλα τείνουν να είναι πιο σημαντικά και πιο δραματικά απ’ την πραγματικότητα. Έτσι, το να «ταιριάξει» στο νέο του περιβάλλον αποτελεί ένα διακύβευμα που μπορεί να επηρεάσει με ποικίλους τρόπους την κοινωνική του ζωή, τις σχολικές του επιδόσεις, αλλά και τον ψυχικό του κόσμο.
Οι παρέες αποκτούν ενεργό ρόλο στη ζωή τους
Μέχρι να μπει σ’ αυτό το στάδιο, ένα παιδί βρίσκεται πλήρως υπό την κηδεμονία των γονιών του, όχι μόνο τυπικά, αλλά και πρακτικά: είναι εκείνοι στους οποίους απευθύνεται για ότι το απασχολεί, αναζητώντας την καθοδήγηση ή την προστασία τους. Μπαίνοντας στην προεφηβεία, ένα παιδί αρχίζει να δένεται πιο πολύ με την παρέα ή τις παρέες του και να δίνει μεγαλύτερη βαρύτητα στη στήριξη ή τη γνώμη των φίλων του. Είναι μια πρώτη απόπειρα να ανεξαρτητοποιηθεί απ’ την οικογένεια και να πατήσει με το ένα πόδι στον κόσμο των ενηλίκων, μακριά απ’ τη στενή επίβλεψη των γονιών. Σ’ αυτή τη φάση, για να εμφυσήσετε στο παιδί κάποιες αρχές που θεωρείτε σημαντικές, πρέπει να είστε έτοιμοι να «ανταγωνιστείτε» τον κοινωνικό του περίγυρο.
Θέλουν την ανεξαρτησία τους
Μιας και το αναφέραμε πιο πάνω, αυτή είναι η ηλικία που τα παιδιά αρχίζουν να διεκδικούν την ανεξαρτησία τους όχι ως αντανακλαστικό, όπως έκαναν ως νήπια, αλλά συνειδητά πλέον. Ίσως το είχαν κάνει και νωρίτερα, αλλά στα 8 ή τα 9 τους χρόνια, δεν έχουν ακόμη την αυτοπεποίθηση να απομακρυνθούν από δίπλα μας. Μετά τα 10 ή τα 11, όμως, δεν διστάζουν να δοκιμάσουν τις δυνάμεις τους και να ζητούν να κάνουν πράγματα που δεν είμαστε έτοιμοι να επιτρέψουμε. Με λίγα λόγια, το μπαλάκι – και μαζί η πίεση – περνάει πλέον στο δικό σας γήπεδο και είναι οι δικές σας επιλογές και αποφάσεις που θα καθορίσουν πόσο ομαλά ή επεισοδιακά θα τελεστεί η ανεξαρτητοποίηση των αγοριών σας.
Μπαίνουν στη ζωή τους το φλερτ και ο έρωτας
Αν και τα παιδιά έρχονται πλέον σε επαφή με τις «αλήθειες της ζωής» από πιο νωρίς, δεν είναι ακόμη ώριμα να διαχειριστούν τα συναισθήματα που τους προκαλεί η συναναστροφή με άτομα που τους ασκούν αυτή την ανεξήγητη έλξη που λέμε «έρωτα». Συχνά δε, απωθούν υγιώς την αναστάτωση που νιώθουν προτιμώντας να εκτονωθούν σ’ αυτό που ξέρουν να κάνουν καλά: το παιχνίδι. Μετά την προεφηβεία όμως, η κοινωνικοποίηση με σκοπό το φλερτ γίνεται σημαντικό στοιχείο της καθημερινότητάς τους και τους απασχολεί αληθινά. Κάπως έτσι, βλέπουμε τον χαρακτήρα τους να εξελίσσεται, να αποκτούν νέα ενδιαφέροντα και να αναζητούν τρόπους να ξεχωρίσουν μέσα στο περιβάλλον που κινούνται.
Αλλάζει η συμπεριφορά τους, γενικότερα
Ως αποτέλεσμα όλων αυτών που βιώνουν – των ραγδαίων αλλαγών και των πρωτόγνωρων παρορμήσεων – τα παιδιά, μοιραία, παρουσιάζουν κάποιες αλλαγές στη συμπεριφορά τους που μπορεί να μας δυσκολέψουν. Ίσως αρχίσουν να φέρονται κάπως «μεγαλίστικα», να αντιδρούν σε ό,τι τους λέμε χωρίς προφανή λόγο και, γενικώς, να δοκιμάζουν τα όριά μας για να διευρύνουν το πεδίο δράσης τους. Μπορεί να γίνει εξοργιστικό, αλλά είναι απολύτως φυσιολογικό. Για να διατηρήσετε τον έλεγχο της κατάστασης κρατήστε ανοιχτούς τους διαύλους επικοινωνίας και δώστε σταδιακά στο παιδί κάποιες ελευθερίες που θεωρείτε «ασφαλείς».
