Γενιά-σάντουιτς: φροντίζοντας τους υπερήλικους γονείς και τα ενήλικα παιδιά μας

Γενιά-σάντουιτς: φροντίζοντας τους υπερήλικους γονείς και τα ενήλικα παιδιά μας

Ο όρος «γενιά-σάντουιτς» αναφέρεται στο σύνολο των ανθρώπων που, στη μέση της ζωής τους, βρέθηκαν να φροντίζουν ταυτόχρονα τους υπερήλικους γονείς και τα ενήλικα παιδιά τους. Τους πρώτους λόγω προχωρημένου γήρατος ή προβλημάτων υγείας και τους δεύτερους λόγω ανεργίας ή δυσχερών οικονομικών συνθηκών. Εδώ και αρκετά χρόνια, οι γυναίκες που ανήκουν σ’ αυτήν την άτυπη γενιά έχουν αναλάβει έναν πολύ δύσκολο και απαιτητικό ρόλο. Πολλές φορές, μάλιστα, εργάζονται παράλληλα.

Φυσικά, το να φροντίζεις και να στηρίζεις τους δικούς σου ανθρώπους δεν μπορεί παρά να σε κάνει χαρούμενο και να γεμίζει την ψυχή σου. Υπάρχουν, όμως, αντικειμενικές δυσκολίες, αλλά και το αναπόφευκτο συναισθηματικό κόστος, αφού οι μαμάδες που βρίσκονται σ’ αυτή τη θέση: 

Πρέπει να εξισορροπήσουν τις ανάγκες όλων

Η οικογένεια είναι εξ ορισμού το καταφύγιό μας, ειδικά σε περιόδους που είτε δεν μπορούμε να φροντίσουμε τον εαυτό μας είτε βρισκόμαστε σε κακή οικονομική ή ψυχολογική κατάσταση. Είναι, λοιπόν, φυσιολογικό να απευθυνόμαστε στους γονείς ή τα παιδιά μας για να λάβουμε τη βοήθεια και τη στήριξη που χρειαζόμαστε.

Όταν, όμως, το αίτημα αυτό έρχεται ταυτόχρονα από δύο κατευθύνσεις, είναι λίγο πιο δύσκολο για μια μάνα να βάλει στην άκρη τις ανάγκες τις δικές της και του άντρα της, να σηκώσει τα μανίκια και να φροντίσει για όλους. Η ζωή της αλλάζει απ’ τη μια μέρα στην άλλη, οι ανάγκες των άλλων μπαίνουν σε προτεραιότητα και η καθημερινότητά της πρέπει να οργανωθεί έτσι ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί στον βέλτιστο βαθμό στις νέες υποχρεώσεις της.

Και μπορεί τα ψυχικά απόθέματα μια μαμάς να μοιάζουν κάποιες φορές αστείρευτα, αλλά δεν είναι πάντα εύκολο για έναν άνθρωπο που έχει επωμιστεί τόσα πολλά να νικήσει την κούραση – σωματική και ψυχολογική – και να φέρει εις πέρας τη δύσκολη αποστολή του.

Βλέπουν τους γονείς τους να εξασθενούν και τα παιδιά τους να χαραμίζονται

Είναι πολύ όμορφο για μια οικογένεια να ζει στο ίδιο σπίτι ή να έχουν τα μέλη της καθημερινή επαφή. Οι λόγοι που έχουν οδηγήσει σ’ αυτή τη συνθήκη, όμως, μπορεί να ρίξουν τη σκιά τους στην ψυχή μιας μαμάς που καλείται στη μέση της ζωής της να φροντίσει για όλους και για όλα.

Δεν είναι ποτέ εύκολο να βλέπεις τον γονιό σου να εξασθενεί μέρα με τη μέρα ή να έχει πέσει τόσο που δεν μπορεί να φροντίσει ούτε για τις στοιχειώδεις ανάγκες του. Η γυναίκα της γενιάς-σάντουιτς καλείται να κάνει κουράγιο, να βρει τις απαραίτητες δυνάμεις και να σταθεί δίπλα στους παππούδες καθημερινά. Και το ψυχολογικό κόστος δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητο.

Και πόσο να αντέξεις να βλέπεις το παιδί σου να χαραμίζει τα πιο δημιουργικά του χρόνια, να μην έχει την ανεξαρτησία του και να μην βρίσκει δουλειά όσο και αν προσπαθεί. Η μάνα πρέπει να φορά κάθε μέρα το καλύτερο χαμόγελό της, να στηρίζει τις προσπάθειές του παιδιού και να του δίνει θάρρος. Αλλά η καρδούλα της το ξέρει πόσο δύσκολο της είναι να νιώθει πως το μέλλον του παιδιού της είναι αβέβαιο και το ενδεχόμενο να στρώσει τη ζωή του είναι μακρινό.

Δεν μπορούν να χαρούν όσα έχουν χτίσει με τον κόπο τους

Όταν ξεκινάς τον αγώνα σου στη ζωή, δημιουργείς την οικογένειά σου και εργάζεσαι καθημερινά για να εξασφαλίσεις ένα καλύτερο μέλλον για όλους σας, πιστεύεις πως θα έρθει πράγματι μια μέρα που θα δεις τους κόπους σου να ανταμοίβονται. Που θα δουλεύεις λιγότερο, θα κάνεις περισσότερα πράγματα για τον εαυτό σου και θα έχεις δώσει στα παιδιά σου περισσότερες ευκαιρίες απ’ όσες είχες εσύ όταν ξεκινούσες.

Η ακύρωση αυτών των προσδοκιών ή, έστω, η διαρκής αναβολή της πραγμάτωσής τους, είναι κάτι που οι γυναίκες της γενιάς-σάντουιτς καλούνται να αντιμετωπίσουν και να διαχειριστούν από τη στιγμή που αναλαμβάνουν τη φροντίδα εκείνων που τουτς έχουν ανάγκη. Και το να αποδεχτεί κανείς ότι δεν ήρθε ακόμη η ώρα να απολαύσει όσα έχτισε με κόπο και σκληρή δουλειά, δεν είναι πάντα εύκολο.

Παρ’ όλ’ αυτά, η αλληλεγγύη και η προσφορά έχουν κι αυτές χαρακτήρα ανταποδοτικό, πόσο μάλλον όταν φροντίζουμε τους κοντινούς μας ανθρώπους.

Όταν κάνουμε τη ζωή των υπερήλικων γονιών μας λίγο πιο όμορφη προς το τέλος της και όταν δίνουμε στα παιδιά μας την ώθηση που τους λείπει για να ξεπεράσουν τις δυσκολίες και να φτιάξουν τη ζωή τους.

v