Πώς αντέδρασα όταν ήρθα αντιμέτωπη με τους καβγάδες της κόρης μου
Όταν ήρθα αντιμέτωποι με τους συνεχής καβγάδες της κόρης μου με τα ξαδέλφια ή τους φίλους της, κι αφού η υπομονή και η ψυχραιμία μου είχαν εξαντληθεί, άρχισα να ξεφυλλίζω όλα τα βιβλία που είχα αγοράσει πριν ακόμα γίνω μαμά για το πώς θα αποκτήσω μια ήρεμη, οικογενειακή ζωή. Ξεφυλλίζοντας, λοιπόν, ένα βιβλίο με τίτλο «θετικοί γονείς – ευτυχισμένα παιδιά», έπεσα πάνω σε μία μέθοδο με την περίεργη ονομασία «το τραπέζι της ειρήνης», το οποίο παραθέτω αυτούσιο από το βιβλίο:
Η μέθοδος «το τραπέζι της ειρήνης»
«Τοποθετήστε σε μια άκρη ένα παιδικό τραπέζι, το οποίο θα αποτελεί το «τραπέζι της ειρήνης». Ζητήστε έπειτα από τα παιδιά σας να πηγαίνουν σε εκείνο το σημείο όταν θέλουν να επιλύσουν μια συμφωνία. Θα πρότεινα να έχετε πάνω στο τραπέζι ένα φτερό, το «φτερό που μιλάει». Όταν ένα από τα παιδιά κρατά το φτερό, είναι η σειρά του να μιλήσει, ενώ το άλλο παιδί πρέπει να ακούει χωρίς να διακόπτει. Όταν το πρώτο τελειώσει, παραδίδει το φτερό στο άλλο παιδί και ακούει την άποψή του. Μπορεί να τα καθοδηγείτε έτσι ώστε να καταλήγετε όλοι μαζί σε μια λύση, μέχρι τα παιδιά να είναι σε θέση να το κάνουν αυτό μόνα τους.
Δείτε πώς περίπου λειτουργεί μια τέτοια διαδικασία. «Ακούω την Άννα να λέει ότι είναι αναστατωμένη επειδή ετοιμαζόταν να χρησιμοποιήσει αυτά τα τουβλάκια, αλλά η Ελισάβετ δεν την άφησε. Κι ακούω την Ελισάβετ να λέει ότι ήδη τα χρησιμοποιούσε εκείνη κι ότι δεν είχε ακόμα τελειώσει. Τα λέω σωστά;». Αυτός είναι ο τρόπος αφήγησης κάνει τα παιδιά να αισθάνονται ότι τα ακούμε προσεκτικά, ενώ παράλληλα τους παρουσιάζουν ξανά τα επίμαχα γεγονότα. «Ποια θα μπορούσε να είναι η λύση; Άννα τι θα έλεγες να σε φωνάξει η Ελισάβετ όταν τελειώσει το παιχνίδι με τα τουβλάκια, ώστε να μπορέσεις να τα χρησιμοποιήσεις; Θα είσαι εντάξει με αυτό;». Τα παιδιά πρέπει να παραμείνουν στο «τραπέζι της ειρήνης» μέχρι να βρουν μια λύση που θα τα ικανοποιεί».
Τα πλεονεκτήματα της μεθόδου
Τα πλεονεκτήματα της μεθόδου «το τραπέζι της ειρήνης» έχουν να κάνουν κυρίως με την συμπεριφοριακή διαπαιδαγώγηση των παιδιών, παρόλο που τα επιφανειακά αποτελέσματα εξασφαλίζουν μία πιο ήρεμη οικογενειακή ζωή:
Τέλος οι τιμωρίες: κάθε φορά που τα παιδιά που έχω στο σπίτι τσακώνονται, αντί για απειλές και τιμωρίες, απλά κάθονται στο τραπεζάκι τους και λύνουν τις διαφορές τους.
Μαθαίνουν να κάνουν διάλογο: είναι πολύ σημαντικό για τα παιδιά να συνειδητοποιούν από νωρίς πως ο εποικοδομητικός διάλογος είναι εκείνος που οδηγεί σε δίκαιες λύσεις.
Μαθαίνουν να ακούν: πολλές φορές, όταν μας μιλούν οι άλλοι, δεν ακούμε αυτά που μας λένε για να τα καταλάβουμε αλλά έχουμε στο μυαλό μας πώς θα τους απαντήσουμε. Με αυτόν τον τρόπο, όμως, τα παιδιά εκπαιδεύονται να ακούν ουσιαστικά και με σεβασμό τον συνομιλητή τους, ενώ τον κατανοούν και τον συναισθάνονται.
Ξεχωρίζουν τι είναι δίκαιο και τι άδικο: όταν στο μυαλό μας έχουμε μόνο την δική μας άποψη, θεωρούμε πως όλο το δίκαιο του κόσμου είναι δικό μας. Όταν, όμως, ακούμε και τον συνομιλητή μας, αντιλαμβανόμαστε πως το δίκαιο και το άδικο είναι δύο έννοιες σχετικές και μειώνουμε τον εγωκεντρισμό μας.
Μας χαρίζουν άφθονο γέλιο αλλά και περηφάνια: όταν ακούς μικρά παιδιά να συζητάνε μεταξύ τους με σοβαρότητα και επιχειρήματα, το μόνο σίγουρο είναι πως θα δακρύσεις. Άλλες φορές από τα γέλια, κι άλλες από συγκίνηση.
Οι δυσκολίες στην εφαρμογής της
Όταν το διάβασα μου φάνηκε μία καλή ιδέα την οποία θέλησα να δοκιμάσω. Στην αρχή δυσκολεύτηκα να το εφαρμόσω σωστά, αφού ούτε η μικρή αλλά ούτε και τα υπόλοιπα παιδιά είχαν μάθει να κάθονται σε ένα τραπέζι και λύνουν τις διαφορές τους ήρεμα. Τις πρώτες φορές, λοιπόν, χρειάστηκε να περιμένω αρκετή ώρα μέχρι να ηρεμήσουν και να μπορέσουν να μιλήσουν χωρίς κλάματα και φωνές.
Ωστόσο, παρατήρησα έκπληκτη πως όσο πέρναγε ο καιρό, ο χρόνος αυτός μειωνόταν. Πολύ σύντομα, όταν αντιλαμβανόμουν μια έντονη διαφωνία στην ατμόσφαιρα, αρκούσε η εντολή «στο τραπέζι της ειρήνης αμέσως!» και τα εξαγριωμένα πιτσιρίκια κάθονταν στις θέσεις τους έτοιμα να συζητήσουν και να βρουν μία λύση. Τώρα πια δεν χρειάζεται καν να δώσω την εντολή ή να καθίσω μαζί τους. Όταν η κόρη μου διαφωνεί με τους φίλους της, πηγαίνει πρώτη στο τραπέζι έτοιμη για μια πολιτισμένη συζήτηση.
