Tι είναι η χαμογελαστή κατάθλιψη;
Πίσω από την χαμογελαστή κατάθλιψη κρύβεται ένας άνθρωπος ο οποίος χαμογελάει, είναι λειτουργικός, ζωηρός και ταυτόχρονα…καταθλιπτικός. Προβάλλει μια εικόνα ότι όλα πάνε καλά, ενώ εσωτερικά υποφέρει από καταθλιπτικές σκέψεις. Προκειμένου να μην θεωρηθεί αδύναμος από τους γύρω του, αγνοεί τα συναισθήματά του και τα παραμερίζει.
Πώς είναι δυνατόν να χαμογελάς, όταν υποφέρεις;
«Το χαμόγελο είναι ένας αμυντικός μηχανισμός. Μια απεγνωσμένη προσπάθεια να μην φανερωθούν οι προβληματισμοί, τα άγχη και οι φόβοι του ασθενή» επισημαίνουν οι ψυχολόγοι. Η θλίψη, όμως, παραμένει το σήμα κατατεθέν της κατάθλιψης. Μπορεί να έχει προκύψει από έναν χωρισμό, την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου, επαγγελματικές δυσκολίες ή ακόμα και μια γενικευμένη αίσθηση ότι κάτι δεν πάει καλά. Πίσω από την χαμογελαστή μάσκα ο ασθενής υποφέρει από κρίσεις πανικού, χαμηλή αυτοεκτίμηση και άγχος. Συνήθως, κάνει πολλές δραστηριότητες, αθλείται ή βγαίνει, συχνά ώστε να καταναλώνει αρκετό μέρος της ημέρας του, αποφεύγοντας να έρθει αντιμέτωπος με τον ίδιο του τον εαυτό.
Γιατί είναι επικίνδυνη αυτή η μορφή κατάθλιψης;
Η διάγνωσή της κατάθλιψης είναι δύσκολη καθώς τα σημάδια δεν είναι πάντα προφανή και συνήθως τα αποδίδουμε σε άλλες αιτίες. Στην περίπτωση της χαμογελαστής κατάθλιψης, όμως, οι ενδείξεις περνούν εντελώς απαρατήρητες. Ο περίγυρος των πασχόντων αδυνατεί να αναγνωρίσει τα συμπτώματα, εξαιτίας της φαινομενικά χαρούμενης εικόνας τους και αυτό την καθιστά ακόμα πιο επικίνδυνη.
Οι άνθρωποι που πάσχουν από αυτήν την μορφή κατάθλιψης, φλερτάρουν έντονα με την αυτοκτονία και έχουν αυξημένες πιθανότητες να την πραγματοποιήσουν. Η διαφορά με όσους πάσχουν από την κλασική μορφή κατάθλιψης είναι πως, οι τελευταίοι, αν και έχουν αυτοκτονικές τάσεις, δεν έχουν την ενέργεια να τις πραγματοποιήσουν. Αντίθετα στην περίπτωση της χαμογελαστής κατάθλιψης, οι ασθενείς διαθέτουν και την ενέργεια και την «όρεξη» να την σχεδιάσουν και να την κάνουν πράξη.
Ποια είναι τα προειδοποιητικά σημάδια;
Διαταραχές στον ύπνο και το φαγητό: Μπορεί να κοιμούνται περισσότερες ώρες ή να πάσχουν από αϋπνίες, ενώ παρουσιάζουν και διατροφικές διαταραχές. Για παράδειγμα, χάνουν την όρεξή τους ή τρώνε με βουλιμία.
Εκνευρισμός: Οι πάσχοντες σε αρκετές περιπτώσεις προκειμένου να διατηρήσουν την ενέργειά τους, πίνουν πολλή καφεΐνη. Αυτό τους κάνει πολύ ευερέθιστους και κάποιες φορές επιθετικούς.
Αποφυγή κοινωνικών συναναστροφών: Συνήθως αυτά τα άτομα προφασίζονται μια δικαιολογία προκειμένου να αποφύγουν τις κοινωνικές συναναστροφές. Τους είναι δύσκολο να διατηρούν την χαρούμενη εικόνας τους για πολλές ώρες και μπροστά σε άλλους.
Απαισιοδοξία: Βλέπουν το ποτήρι «μισοάδειο». Αντιμετωπίζουν τη ζωή με κυνισμό και με ματαιότητα. Θα τους ακούσεις συχνά να λένε «Δεν πάει τίποτα καλά».
Αδυναμία ελέγχου συναισθημάτων: Εκτός από την ψυχολογική κατάρρευση και τα συναισθηματικά ξεσπάσματα, ένα καταθλιπτικό άτομο μπορεί να υιοθετήσει συμπεριφορές που δεν ταιριάζουν στον χαρακτήρα του. Για παράδειγμα, ένας πράος άνθρωπος μπορεί να αρχίσει να φωνάζει και να βρίζει.
Τι μπορούμε να κάνουμε;
Tο πρώτο και πιο σημαντικό βήμα είναι να αναγνωρίσει κάποιος ότι έχει πρόβλημα. Από εκεί και πέρα είναι απαραίτητο να ζητήσει βοήθεια από κάποιον ειδικό. Ένας ψυχολόγος μπορεί να προσφέρει εναλλακτικές λύσεις για την αντιμετώπιση προβλημάτων, αλλά και να δώσει μια θετική προοπτική. Εκτός, όμως, από την επαγγελματική βοήθεια είναι σημαντικό να ανοιχτείτε στα αγαπημένα σας πρόσωπα. Μιλήστε, εκμυστηρευτείτε τους προβληματισμούς και τα συναισθήματά σας και μην νιώθετε ότι είστε «αδύναμοι» αν το κάνετε. Δεν είστε μόνοι.
