Οι Πανελλήνιες είναι ο πρώτος, σοβαρός άθλος που πρέπει να αντιμετωπίσει ένα παιδί που άτσαλα πορεύεται απ’ την εφηβεία στην ενηλικίωση. Είναι δύσκολες, αγχωτικές, ανταγωνιστικές και επίπονες. Θέλουν χρόνο και λεφτά και στοχοπροσήλωση και οργανωτικότητα κι αποφασιστικότητα και πρόγραμμα κι αυτοθυσία και μυαλό και μόχθο και γονείς, δασκάλους, «ιδιαιτεράδες» και «φροντιστηριάδες» που στηρίζουν.
Δεν θα αποπειραθούμε να τα βάλουμε κάτω και να ζυγίσουμε το ποιόν του συστήματος εισαγωγής στα Πανεπιστήμια. Δεν θα προτείνουμε εναλλακτικές λύσεις, δεν θα καταγράψουμε όλους τους λόγους που το σύστημα είναι παράλογο ή λογικό, δίκαιο ή άδικο. Τα ‘χουν πει όλα αυτά ειδήμονες και ειδικοί κάθε είδους, οπότε η γνώμη μας περιττεύει.
Θα γράψουμε λίγες γραμμές για τα παιδιά που έδωσαν εξετάσεις, που τελείωσαν (με τα βασικά μαθήματα) την προηγούμενη εβδομάδα και τώρα περιμένουν: α) το πρώτο καλοκαίρι της ενήλικης ζωής τους να ξεκινήσει και β) τα αποτελέσματα ενός χρόνου ξενυχτιών και θυσιών. Τους βαθμούς δηλαδή. Τους βαθμούς (για 5 νούμερα μιλάμε, στις περισσότερες περιπτώσεις) που θα τους δώσουν ή όχι το εισιτήριο γι’ αυτό που τώρα πιστεύουν ότι είναι τ΄ όνειρό τους.
Αγαπητέ πρώην μαθητή, λοιπόν:
Συγχαρητήρια για την προσπάθειά σου. Αν διάβασες λίγο και τεμπέλιασες, τώρα ξέρεις ότι μερικά πράγματα στην παλιοζωή θέλουν τον κόπο και τον χρόνο σου –και δεν αστειεύονται. Αν έβαλες κάτω το κεφάλι, θυσίασες παρτάκια, σινεμά, χάζεμα στο ίντερνετ κ.ο.κ., πιθανότατα τα πήγες καλά και τώρα είσαι σχετικά ευχαριστημένος απ’ τον εαυτό και την προσπάθειά σου. Αν προσπάθησες, αλλά ήσουν άτυχος (γιατί, αγαπητοί γονείς, αυτό είναι μια σοβαρότατη πιθανότητα στις Πανελλήνιες) και έχασες τον στόχο σου, μην πανικοβάλλεσαι!
Σ’ όποια κατηγορία απ’ τις ανωτέρω κι αν ανήκεις, το ζήτημα είναι ένα: ξέρεις πώς είναι να δοκιμάζονται οι δυνάμεις και οι αντοχές σου κι αυτό, είτε πέτυχες είτε όχι, σου έμαθε κάτι σοβαρό για το πώς θα είναι η ζωή.
Κάθε ξενύχτι και κάθε διαγώνισμα, κάθε διάβασμα τελευταίας στιγμής στο προαύλιο, στο λεωφορείο, στην τουαλέτα ή στο σαλόνι (ρίχνοντας κλεφτές –ή όχι και τόσο κλεφτές- ματιές στο Survivor), κάθε περίπατος στον διάδρομο του σπιτιού σου με το βιβλίο ανά χείρας, όπου έλεγες «απ’ έξω» την Ιστορία ή τη Βιολογία, κάθε μαύρο και ανακριβές «Θα γράψω 12», κάθε στομαχόπονος (όχι απ’ αυτούς με τις πεταλούδες, αλλά απ’ τους άλλους, τους κακούς, του πανικού) μετράει. Κάθε μικρή σου θυσία «έπιασε τόπο» είτε έγραψες 12 είτε 19, γιατί τώρα ξέρεις περί τίνος πρόκειται. Έχεις μια εικόνα της άτιμης ζωής που σου ‘χει στήσει καραούλι και σε περιμένει: στόχος-αγώνας-επίτευξη ή αποτυχία.
Αν δεν πέτυχες αυτό που ήθελες, μπορείς να ξαναδώσεις. Αμέτρητα παιδιά το έκαναν και πολλά απ’ αυτά θα σε διαβεβαιώσουν ότι είναι ασύγκριτα ευκολότερη η δεύτερη χρονιά. Έχεις όλο το υλικό που χρειάζεσαι, ξέρεις τη μέθοδο που πρέπει ή δεν πρέπει να ακολουθήσεις, έχεις εντοπίσει τις αδυναμίες σου, έχεις ήδη βγάλει την ύλη και έχεις έναν ολόκληρο χρόνο να κάνεις αυτό που έκανες το τελευταίο δίμηνο: επανάληψη μέχρι να σβήσει ο ήλιος.
Κι αν τα λεφτά δεν περισσεύουν για τον καλύτερο «ιδιαιτερά», ούτε για ακόμη μια χρονιά στο φροντιστήριο, μπορείς και μόνος σου! Φτιάξε ένα πρόγραμμα μελέτης –κανονικό, με χαρτί και μολύβι, χρωματάκια και ημερομηνίες, οργάνωσε το διάβασμά σου και ξαναλύσε τα παλιά σου διαγωνίσματα διορθώνοντας τον εαυτό σου. Δεν είναι εύκολο, αλλά υπάρχει κόσμος και κοσμάκης που θα υπέγραφε χειροπόδαρα ότι δεν είναι επουδενί ακατόρθωτο.
Ταπεινή συμβουλή σε όσους αρίστευσαν: η επιλογή σχολής –η επιλογή, δηλαδή, σπουδών και εν τέλει επαγγελματικού/ επιστημονικού πεδίου- δεν είναι εξαργύρωση μορίων. Ο σχεδόν άριστος βαθμός σου δεν σε υποχρεώνει να μπεις στη Νομική Αθήνας. Το μόνο που σε υποχρεώνει να μπεις στη Νομική Αθήνας είναι το όνειρό σου να μπεις στη Νομική Αθήνας.
Όπως κι αν κύλησε αυτή η χρονιά, κάτι πήρες. Έμαθες πώς είναι να προσπαθείς και να θυσιάζεις, να αγωνιάς και να κοπιάζεις. Ενδεχομένως ήρθες για πρώτη φορά αντιμέτωπος με την πεμπτουσία του παραλογισμού ή της αδικίας. Μπορεί να θες να φτύσεις κατάμουτρα την Επιτροπή που έβαλε τα θέματα ή να στείλεις σε καθέναν ξεχωριστά λουλούδια. Δεν έχει σημασία. Σημασία έχει ότι προσπάθησες.
Κι εκτός του ότι προσπάθησες, σημασία έχει και κάτι ακόμα:
Σε περιμένει ένα απ’ τα καλύτερα καλοκαίρια της ζωής σου, αγαπητέ πρώην μαθητή. Είτε πέρασες είτε όχι, το σχολείο είναι πίσω σου κι αυτό, θα σε κάνει πολύ χαρούμενο -τουλάχιστον στην αρχή της ενήλικης ζωής σου (γιατί μετά, θα επιβεβαιώσεις κι εσύ πικρά κι ας μην το πιστεύεις, ότι θα σου λείπει πολύ).
Οπότε: κάνε βουτιές με το κεφάλι, άραξε σε ξαπλώστρες, γίνε ενοχλητικός για τους υπόλοιπους λουόμενος με την παρέα σου, βγες, δες ταινίες, «λιώσε» σε μπαλκόνια και πλατείες, διάβασε βιβλία που σ’ αρέσουν, άκου μουσικές και κάνε τέλος πάντων όλα όσα στερήθηκες αυτόν τον ένα τρισκατάρατο χρόνο.
Σου αξίζει περισσότερο από ποτέ.
Καλό καλοκαίρι και καλή ζωή, νεαρέ.
Αναχαθείς –μας συγκίνησες.
(Στην Ν.)
