Σύμφωνα με άρθρο του Μαιευτήρα-Χειρούργου Γυναικολόγου κ. Ευάγγελου Γκικόντε, στο Iatronet.gr, πολλές γυναίκες, κατά τη διάρκεια του τοκετού, καταβάλλονται από αγωνία και φόβο εξαιτίας των πόνων, με αποτέλεσμα οι συσπάσεις της μήτρας να αναστέλλονται. Η αναστολή προκαλεί χαλάρωση, η οποία συσκολεύει τη διαδικασία. Ο γιατρός συνιστά στις εγκυμονούσες, ήδη από τον τρίτο μήνα της εγκυμοσύνης, να προετοιμαστούν σωστά με τη βοήθεια ειδικών, οι οποίοι θα τις βοηθήσουν να συνειδητοποιήσουν ότι οι πόνοι που θα νιώσουν, είναι καλοί οιωνοί!
Τι πρέπει να γνωρίζετε
Η πρώτη... γεύση τοκετού έρχεται κατά τις τελευταίες εβδομάδες της κύησης, όταν αρχίζει η σταδιακή «κάθοδος» του μωρού, με μικρές συσπάσεις στη μήτρα, οι οποίες ονομάζονται Braxton Hicks και διαρκούν συνήθως περίπου τα 25 δευτερόλεπτα. Δεν πρόκειται, βέβαια, για κανονικούς πόνους αλλά και κάπως δυσάρεστες ενοχλήσεις, οι οποίες όταν γίνονται πιο δυνατές και συχνές, προειδοποιούν την έγκυο ότι ο τοκετός πλησιάζει.
Μαθήματα... αντοχής
Μαθήματα προετοιμασίας (ή προγεννητικής αγωγής) οργανώνονται είτε από τα μεγάλα μαιευτήρια της χώρας είτε από κέντρα ολιστικών θεραπειών, ή ακόμη και από επαγγελματίες μαίες, και σκοπό έχουν να δώσουν απαντήσεις στις έγκυες σχετικά με το τι θα αντιμετωπίσουν στην αίθουσα τοκετών, να δείξουν τρόπους για ανακουφιστούν από τους πόνους του τοκετού, αλλά και χρήσιμες συμβουλές για τον πρώτο καιρό της φροντίδας του μωρού.
Πιο συγκεκριμένα, αν θέλετε να προετοιμαστείτε σωστά για τον τοκετό σας μπορείτε να απευθυνθείτε στο μαιευτήριο στο οποίο σκοπεύετε να γεννήσετε και να ενημερωθείτε για το αν και κάθε πότε γίνονται μαθήματα ανώδυνου τοκετού. Σε όλα τα ιδιωτικά νοσοκομεία θα βρείτε τακτικά σεμινάρια, ενώ και σε κάποια δημόσια παραδίδονται τέτοια δωρεάν μαθήματα.
Εναλλακτικά, μπορείτε να επικοινωνήσετε με κέντρα ολιστικής θεραπείας, όπως η Διαγωνιστική Έρευνα, στο οποίο εφαρμόζεται η αναγνωρισμένη μέθοδος προετοιμασίας της εγκύου Gayle Peterson, με την βοήθεια μαιών και ψυχολόγων. Αντίστοιχη προετοιμασία γίνεται και στο Σωματείο για την Προαγωγή του Φυσικού Τοκετού «Ευτοκία», στο οποίο κάθε εβδομάδα σχηματίζονται ομάδες που συμμετέχουν σε ασκήσεις ευεξίας και προετοιμάζονται σωματικά για τον τοκετό.
Τέλος, αμέτρητες επαγγελματίες μαίες σε όλη τη χώρα παραδίδουν κατ’οίκον μαθήματα ανώδυνου τοκετού σε έγκυες ή και σε ζευγάρια. Σε αυτά τα μαθήματα, η μαία έρχεται κοντά με την μέλλουσα μαμά, την ενημερώνει για ό,τι έχει να κάνει με τον τοκετό και της μαθαίνει, μεταξύ άλλων, τις λεγόμενες «αναπνοές», οι οποίες είναι τριών διαφορετικών ειδών (κάθε μαία προτείνει αυτές που εκείνη προτιμά ή αυτές που ταιριάζουν καλύτερα στην έγκυο).
Σύμφωνα με τη μαία κ. Δέσποινα Χρηστοπούλου, ωστόσο, υπάρχουν τρόποι να αντιμετωπίσει η επίτοκος τους πόνους του φυσιολογικού τοκετού και μόνη της, ή με την βοήθεια του συντρόφου της. «Αν οι πόνοι ξεκινήσουν όταν η έγκυος είναι ακόμα στο σπίτι, ένα ζεστό μπάνιο, λίγο τρίψιμο στην πλάτη και χαλαρωτική μουσική μπορούν να βοηθήσουν. Κάποιες γυναίκες καταφεύγουν από νωρίς και σε εναλλακτικές τεχνικές που υποστηρίζουν πως τις έχουν βοηθήσει, όπως η αρωματοθεραπεία, η ομοιοπαθητική, η ρεφλεξολογία, η ύπνωση, η βοτανοθεραπεία, ακόμα και ο βελονισμός. Καλό είναι, βέβαια, πριν καταφύγετε σε μία τέτοια μέθοδο να το συζητήσετε πρώτα με τον γυναικολόγο σας».
Μήπως να κάνω επισκληρίδιο;
Η επισκληρίδιος, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι η πιο αποτελεσματική μέθοδος αναλγησίας κατά τον φυσιολογικό τοκετό και χορηγείται από ένα μικρό σωληνάκι που μπαίνει πάντα στην πλάτη. Είναι μία αρκετά πολύπλοκή τεχνική, που γίνεται πάντα από τον αναισθησιολόγο, η οποία έχει ελάχιστη ή και καθόλου επίδραση στο μωρό. Οι ειδικοί συνιστούν να αποφεύγεται η επισκληρίδιος σε ορισμένες επιπλοκές της εγκυμοσύνης, όμως την συνιστούν σε περιπτώσεις που ο τοκετός είναι ιδιαίτερα παρατεταμένος ή παρουσιάζει ιδιαιτερότητες.
Γυναίκες που έχουν γεννήσει φυσιολογικά με επισκληρίδιο δηλώνουν ευγνώμονες προς τον γιατρό τους που τους πρότεινε αυτή τη μέθοδο, καθώς, όπως λένε, την ώρα του τοκετού και ενώ αύξαναν οι ωδίνες ξέχασαν εντελώς τις αναπνοές και τα περί διαχείρισης πόνου. Με την επισκλήριδιο, όμως, όχι μόνο μειώθηκε τρομερό ο πόνος, αλλά μπόρεσαν να συνεργαστούν καλύτερα με τον γυναικολόγο, ιδιαίτερα όταν έπρεπε να «σπρώξουν» για να βγει το μωρό, ενώ είχαν λιγότερο στρες και ένιωθαν πολύ καλύτερα μετά τον τοκετό. Έρευνες υποστηρίζουν ότι χάρη στην επισκληρίδιο οι επιπλοκές στον φυσιολογικό τοκετό είναι λιγότερες.
Από την άλλη, δεν είναι λίγοι οι γιατροί -και κυρίως οι μαίες- που θέλουν να αποφεύγουν αυτή τη μέθοδο αναλγησίας είτε γιατί μπορεί να παρουσιάσει επιπλοκές στην έγκυο (π.χ. υπόταση, έντονους πονοκεφάλους, εμφάνιση ρίγους για μερικά λεπτά) είτε γιατί απλά το απαγορεύει η υγεία ή η γενικότερη κατάσταση της εγκύου (π.χ. αν η γυναίκα έχει σκολίωση ή χρόνιες παθήσεις στο νευρικό της σύστημα). Συμβαίνει, άλλωστε, καμιά φορά η επισκληρίδιος να μην είναι επιτυχημένη και να προκαλέσει πόνο σε ορισμένα μέρη του σώματος. Αυτό σπάνια προκαλεί κινδύνους και συνήθως πρέπει απλά να επαναληφθεί. Σε κάθε περίπτωση η επισκληρίδιος πρέπει να γίνεται μόνο από έμπειρους αναισθησιολόγους.
