Όσα πρέπει να ξέρει μια έγκυος για την ανάπτυξη του εγκεφάλου του εμβρύου

Όσα πρέπει να ξέρει μια έγκυος για την ανάπτυξη του εγκεφάλου του εμβρύου

Τα έμβρυα αναπτύσσουν εγκέφαλο και νωτιαίο μυελό από πολύ νωρίς. Μάθε πώς συμβαίνει αυτή η εξέλιξη και τι μπορείς να κάνεις για να τη βοηθήσεις!

Εάν μόλις ανακάλυψες ότι είσαι έγκυος, πιθανότατα θα περάσεις τους επόμενους μήνες να αναρωτιέσαι πώς μεγαλώνει και αναπτύσσεται το μωράκι σου μέσα στην κοιλιά σου. Μπορεί να έχεις πολλές απορίες σχετικά με την ανάπτυξη του εμβρύου και είναι λογικό να αναρωτιέσαι: «Πότε ένα έμβρυο αναπτύσσει εγκέφαλο;»

Ευτυχώς, η ανάπτυξη του εγκεφάλου του εμβρύου ακολουθεί συνήθως μία αρκετά προβλέψιμη πορεία. Στην πραγματικότητα, το εμβρυϊκό νευρικό σύστημα, δηλαδή ο εγκέφαλος και ο νωτιαίος μυελός του μωρού σου, είναι ένα από τα πρώτα συστήματα που αναπτύσσονται. Έτσι, όσο συνεχίζεις την προγεννητική σου φροντίδα και κάνεις τους υπερήχους σου, το μωρό σου θα κινείται και θα αναπτύσσεται με προβλέψιμο τρόπο.

Παρακάτω θα δούμε ποια στάδια ακολουθεί η ανάπτυξη του εμβρυϊκού εγκεφάλου ανά τρίμηνο και τι μπορείς να κάνεις εσύ για να συμβάλλεις στην υγιή ανάπτυξη του εγκεφάλου του μωρού σου.

Πώς αναπτύσσεται ο εγκέφαλος του εμβρύου ανά τρίμηνο

Από την πρώτη στιγμή που θα μάθεις ότι είσαι έγκυος ο εγκέφαλος του μωρού σου θα είναι ήδη στα σκαριά! Στην πραγματικότητα, μόλις τέσσερις εβδομάδες μετά τη σύλληψη, τα θεμέλια του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού του μωρού σου σχηματίζονται ήδη.

Κατά το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, ο εγκέφαλος και το πρόσωπο του μωρού σου ήδη διαμορφώνονται. Ωστόσο, μόλις την έκτη εβδομάδα αρχίζει να εμφανίζεται η πρώτη ηλεκτρική εγκεφαλική δραστηριότητα του εμβρύου. Μέχρι τη δέκατη εβδομάδα της εγκυμοσύνης, το κεφάλι του έχει γίνει πιο στρογγυλό και την ενδέκατη εβδομάδα εξακολουθεί να αποτελεί περίπου το μισό του μήκους του. 



Κατά τη διάρκεια του δεύτερου τριμήνου, ο εγκέφαλος του μωρού σου κατευθύνει το διάφραγμα και τους μύες του στήθους να συστέλλονται. Επίσης, το μωρό αρχίζει τις πρώτες παρορμήσεις πιπιλίσματος και κατάποσης. Μέχρι το τέλος του δεύτερου τριμήνου, το εγκεφαλικό στέλεχος, το οποίο είναι υπεύθυνο για τον έλεγχο του καρδιακού ρυθμού, της αναπνοής και  της αρτηριακής πίεσης, έχει αναπτυχθεί σχεδόν πλήρως. 

Επιπλέον, το νευρικό σύστημα του εμβρύου έχει αναπτυχθεί αρκετά ώστε το μωράκι σου να τρομάζει με δυνατούς θορύβους που μπορεί να ακούει από το εξωτερικό περιβάλλον και να αναγνωρίσει τη φωνή σου. Στις 28 εβδομάδες, η δραστηριότητα των εγκεφαλικών κυμάτων του εμβρύου περιλαμβάνει τους κύκλους ύπνου, συμπεριλαμβανομένου του σταδίου REM του ύπνου, όπου συνήθως εμφανίζονται τα όνειρα.

Κατά το τρίτο τρίμηνο, ο εγκέφαλος του εμβρύου σχεδόν τριπλασιάζεται σε βάρος. Μέχρι τη στιγμή που γεννιέται το μωρό, ο εγκέφαλός του μοιάζει σε μεγάλο βαθμό με τον εγκέφαλο ενός ενήλικα, χωρίς όμως να έχει ολοκληρώσει πλήρως την ανάπτυξή του. Ο εγκέφαλος θα συνεχίσει να ωριμάζει σταθερά, σε συνάρτηση με το περιβάλλον στο οποίο θα μεγαλώνει το παιδί.

Παράγοντες που επηρεάζουν την ανάπτυξη του εμβρυϊκού εγκεφάλου

Πολλά είναι αυτά που μπορούν να επηρεάσουν την ανάπτυξη του εγκεφάλου του εμβρύου σου. Ο πιο σημαντικός παράγοντας, όμως, είναι ο υγιεινός τρόπος ζωής, ο οποίος περιλαμβάνει την υγιεινή διατροφή και την άσκηση. Αν και μπορεί να φαίνεται προφανές, είναι απαραίτητο για τις εγκύους να διακόψουν εντελώς το αλκοόλ και το τσιγάρο. Αυτές οι ουσίες μπορούν να βλάψουν το σχηματισμό και τη σύνδεση των εγκεφαλικών κυττάρων του εμβρύου και θεωρούνται  υπεύθυνες για μία πληθώρα προβλημάτων, όπως η αναπτυξιακή καθυστέρηση, οι εγκεφαλικές και νευρολογικές διαταραχές, οι νοητικές αναπηρίες, η παρορμητική συμπεριφορά, η ελλειμματική προσοχή, η κατάθλιψη και το άγχος.

Επιπλέον, οι λοιμώξεις αποτελούν τον μεγαλύτερο κίνδυνο για το αναπτυσσόμενο έμβρυο. Οι περισσότεροι γονείς έχουν ανοσία στις πιο επικίνδυνες από αυτές, οι οποίες περιλαμβάνουν την ανεμοβλογιά και την ιλαρά. Ωστόσο, η τοξοπλάσμωση και ο κυτταρομεγαλοϊός, αλλά και ορισμένες σεξουαλικά μεταδιδόμενες ασθένειες, μπορεί να προκαλέσουν ανησυχία στους μελλοντικούς γονείς.

Πολλοί ερευνητές πιστεύουν ότι το στρες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη του εγκεφάλου του εμβρύου. Μια μελέτη απέδειξε ότι το άγχος μιας γυναίκας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, μεταβάλλει τη νευρική συνδεσιμότητα στον εγκέφαλο ενός εμβρύου. Η συγκεκριμένη έρευνα αποδεικνύει για πρώτη φορά ότι υπάρχει άμεση σχέση μεταξύ του επιπέδου στρες της μητέρας και της ανάπτυξης του εγκεφάλου του εμβρύου.

Πώς να συμβάλλω στην ομαλή ανάπτυξη του εγκεφάλου του μωρού μου;

Το πιο σημαντικό για να βοηθήσεις την ομαλή ανάπτυξη του εγκεφάλου του εμβρύου σου είναι να φροντίζεις πάνω απ’ όλα τον εαυτό σου! Για παράδειγμα, όταν τρέφεσαι υγιεινά, πίνεις άφθονο νερό και παίρνεις τακτικά τις βιταμίνες σου, δίνεις στον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο του μωρού σου την «τροφή» που χρειάζεται για τη βέλτιστη ανάπτυξη. Η άσκηση είναι επίσης κάτι που μπορεί να βοηθήσει, αλλά είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι αν δεν συνήθιζες να γυμνάζεσαι από πριν, πρέπει πρώτα να συμβουλευτείς τον γιατρό σου προτού ξεκινήσεις οποιαδήποτε μορφή άσκησης. Πιο κατάλληλες μορφές γυμναστικής για εγκύους είναι το περπάτημα, η αεροβική στο νερό και τα προγεννητικά μαθήματα γιόγκα.

Η διαχείριση του άγχους και η μείωση της κούρασης είναι επίσης δύο βασικές παράμετροι που μπορεί να προσπαθήσει να φέρει εις πέρας μία μέλλουσα μητέρα. Υπάρχουν αμέτρητες μελέτες που συνδέουν τα υψηλά επίπεδα στρες στην εγκυμοσύνη με τη δυσμενή ανάπτυξη του εγκεφάλου του εμβρύου. Ένας καλός τρόπος για να μειώσεις το άγχος είναι να εστιάσεις σε διάφορες τεχνικές χαλάρωσης, όπως οι ασκήσεις αναπνοής, το να κρατάς  ημερολόγιο και ο διαλογισμός.

Πολύ βοηθητικό για το έμβρυο είναι επίσης να ακούει τη φωνή της μητέρας του ή να έχει από νωρίς τα πρώτα του μουσικά ερεθίσματα. Έρευνες δείχνουν ότι όταν μιλάς στο μωρό σου ενώ ακόμα βρίσκεται στην κοιλιά σου, κάνεις πολλά περισσότερα από το να χτίζεις απλά μία σύνδεση, καθώς  βάζεις τα πρώτα θεμέλια για την κοινωνική και συναισθηματική του ανάπτυξη. Αυτές οι μονόδρομες συνομιλίες θα ενισχύσουν τις μετέπειτα δεξιότητες της ομιλίας και της μνήμης του, επομένως φρόντισε να μιλάς στο μωρό σου σε τακτική βάση. Όσον αφορά τη μουσική, όχι μόνο μπορεί να χαλαρώσει το αγέννητο μωρό σου, αλλά μπορεί επίσης να το βοηθήσει να εξοικειωθεί με νέους ήχους και τονικότητες.

Πηγή: parents.com

v