Είστε «εξ ορισμού» γονείς; Αν χρειάζεται να σκεφτείτε για να απαντήσετε, δεν είστε. Ο εξ ορισμού γονιός είναι αυτός που ευθύνεται για τις συναισθηματικές, φυσικές και λειτουργικές ανάγκες των παιδιών. Με λίγα λόγια, συνήθως ο εξ ορισμού γονιός είναι αυτός με τη μήτρα.
Η πρώτη φορά που αντιλήφθηκα ότι είμαι ο εξ ορισμού γονιός ήταν όταν το πρώτο μας παιδί κοιμόταν και εγώ με τον σύντροφό μου βάφαμε τον ξενώνα. Όταν η μικρή έκλαψε, εκείνος δεν σταμάτησε ούτε για ένα λεπτό αυτό που έκανε. Εκείνη την περίοδο εργαζόμασταν και οι δύο και είχαμε αναλάβει από κοινού τις ευθύνες περάτωσης του νέου μας σπιτιού. Αν εξαιρέσουμε το γεγονός ότι εγώ μεγάλωνα μέσα μου τη μικρή μας, θα μπορούσαμε να πούμε ότι το «παίζαμε» επί ίσοις όροις.
Τι είναι ο «εξ ορισμού» γονιός
Δεκατέσσερα χρόνια μετά, εξακολουθώ να είμαι ο εξ ορισμού γονιός. Τώρα η δουλειά μου είναι μερικής απασχόλησης και από το σπίτι -απασχολούμαι στον τομέα των συμβουλευτικών υπηρεσιών- οπότε μοιάζει λογικότερο να έχω εγώ τον ρόλο του εξ ορισμού γονιού. Όλη την ημέρα - θα το ξαναπώ: όλη την ημέρα- χειρίζομαι τις ανάγκες των τριών πλέον παιδιών μας: εγγραφές και πληρωμές ξένων γλωσσών και λοιπών δραστηριοτήτων, ραντεβού σε γιατρούς, αισθηματικά προβλήματα, ανασφάλειες, κούρεμα, ενημέρωση στο σχολείο, αγορά ρούχων, αγορά δώρων για τα παιδικά πάρτι – δουλειά που μισώ, παρεμπιπτόντως. Και τη δουλειά-παράσημο του εξ ορισμού γονιού: ανέβασμα/κατέβασμα καλοκαιρινών/χειμωνιάτικων και ξεδιάλεγμα. Ποιο ρούχο τους κάνει, ποιο πρέπει να δώσουμε;
Ο εξ ορισμού γονιός ξέρει τα ονόματα όλων των καθηγητών όλων των παιδιών του. Και τις ώρες που δέχονται. Ξέρει πόσο χαρτί υγείας έχει απομείνει. Ακούει υπομονετικά μια ιστορία σχετικά με κάποιο παιδάκι από το κολυμβητήριο, που μοιάζει να μην έχει τέλος. Ο εξ ορισμού γονιός στην ατζέντα του δε σημειώνει τα ραντεβού και τις υποχρεώσεις του – σημειώνει τα ραντεβού και τις υποχρεώσει όλων. Ξέρει τι νούμερο παπούτσι, παντελόνι, πουλόβερ, παλτό φοράνε όλοι. Και τους τα αγοράζει.
Ευχαριστία στον «εφεδρικό» γονιό
Πρέπει να ξεκαθαρίσω το εξής: αυτό το κείμενο δεν προτίθεται να ρίξει λάδι στη φωτιά της μάχης των δύο φύλων ή να υποτιμήσει τους άνδρες. Ο άνδρας μου είναι ο εξ ορισμού αποπληρωτής των δανείων μας και ο εξ ορισμού εξολοθρευτής των κατσαρίδων μας. Γενικά, είναι ένας εξαιρετικός πατέρας και σύζυγος. Προς υπεράσπισή μου, όμως, τα δάνεια και οι κατσαρίδες δε φωνάζουν «μαμά» τριάντα δύο φορές τη μέρα. Προς δική του υπεράσπιση, πρέπει να πω, ότι είναι ο πρώτος που παραδέχεται ότι σηκώνω μεγάλο βάρος.
Συμπτώσεις
Η μεγάλη μου κόρη έχει μπαλέτο κάθε Δευτέρα απόγευμα. Ξέρω πότε πρέπει να πάω να την πάρω και πώς να συνδυάσω το δρομολόγιο με το μάθημα τένις του γιού μου. Όταν ο άνδρας μου αναλαμβάνει να φέρει τα παιδιά σπίτι, συμβαίνει πάντα να με παίρνει τηλέφωνο λέγοντας: «Τι ώρα τελειώνει η μικρή απ' το μπαλέτο;» ή «Θυμάσαι πότε πρέπει να πάω να τον πάρω απ' το τένις;» . Κάθε φορά. Εδώ και μήνες. Το πρόγραμμα των παιδιών είναι ένα. Εγώ γιατί το ξέρω απ' έξω, αγάπη μου;
Κάνοντας μπάνιο
Το πρόβλημα με τον εξ ορισμού γονιό, είναι ότι τα παιδιά έχουν καταλάβει τον ρόλο του. Και σπεύδουν πάντα να απευθυνθούν σ' αυτόν. Τις προάλλες, ήμουν στο μπάνιο και η μεγάλη μου κόρη έψαχνε ανεπιτυχώς «το μαύρο φόρεμα». Δεν σκέφτηκε να περιμένει ή να ρωτήσει τον πατέρα της. Όχι. Άνοιξε την πόρτα, μπήκε μέσα και απαίτησε λύση για το πρόβλημά της. Νομίζω ότι δεν έχω κάνει πάνω από πέντε φορές μπάνιο χωρίς διακοπή τα τελευταία χρόνια. Και πιστεύω ότι, αν κλείδωνα, θα έσκαβαν τούνελ.
Πηγή όλων των πληροφοριών
Οι εξ ορισμού γονείς είμαστε ένα είδος υπέρ-εγκεφάλων με απεριόριστες δυνατότητες στην αποθήκευση πληροφοριών. Τα βράδια κυκλοφορούμε και αποτυπώνουμε εικόνες από όλο το σπίτι – έτσι εξηγείται το πώς ξέρουμε πάντα πού είναι τι. Κάποτε, βρισκόμουν χιλιόμετρα μακριά από το σπίτι, για επαγγελματικούς λόγους, και δέχτηκα ένα τηλεφώνημα από τον άνδρα μου με την ακόλουθη ερώτηση: «ξέρεις πού είναι ο φορτιστής μου;». Εντοπίζω το πρόβλημα στο ότι ήξερα.
Σε καραντίνα
Δεν υπάρχει διέξοδος για τον εξ ορισμού γονιό: είναι περικυκλωμένος από τις ανάγκες των παιδιών του. Ο μόνος τρόπος για να κάνει ένα διάλειμμα, είναι να εξαφανιστεί αιφνίδια από το σπίτι, αφού πετάξει σε ένα ποτάμι το κινητό του. Ο «εφεδρικός» γονιός όταν πρέπει να λείψει από το σπίτι για το σαββατοκύριακο, απλά φεύγει. Ετοιμάζει τη βαλίτσα του, και φεύγει. Δεν αφήνει λίστα με ψώνια, ούτε σημειώματα με οδηγίες για το πώς ζεσταίνεται το φαγητό, ούτε χαρτάκια με υπενθυμίσεις για ραντεβού και υποχρεώσεις. Ξέρω, ότι ακόμη κι αν προσβληθώ από μια σπάνια, μεταδοτική, μολυσματική ασθένεια και μπω σε καραντίνα, κάποιο από τα παιδιά θα πεταχτεί ξαφνικά από κάπου και θα μου ζητήσει να του ανοίξω το βάζο με τη μερέντα.
Επιβίωση των ειδών
Σαφώς, το να μεγαλώνεις παιδιά είναι πολύ δύσκολο και για τις δύο πλευρές. Και είναι χρήσιμο οι μαμάδες να υπενθυμίζουμε στον εαυτό μας ότι δεν μας έχει χρίσει κανείς ειδικούς στο μεγάλωμα παιδιών. Κάνουμε πολλά λάθη – και είναι ανθρώπινο. Μου πήρε πολύ καιρό να καταλάβω γιατί ανησυχώ τόσο πολύ. Κι έτσι, κάθομαι στην κουζίνα φορώντας τις γελοίες μου πιτζάμες και γράφοντας ένα κείμενο για την ιδέα που γέννησε το μυαλό μου: τον εξ ορισμού γονιό, τον φύσει γονιό, τον απαραίτητο για την επιβίωση του ανθρώπινου (και όχι μόνο) είδους. Ο εξ ορισμού γονιός -αυτός που τρέχει για όλα, τα ξέρει όλα, τα προλαβαίνει όλα- αξίζει αναγνώρισης. Και ναι, σχεδόν πάντα είναι η μαμά.
