Καλέστε όλες τις κούκλες ή τα ζωάκια του παιδιού στο τραπέζι για φαγητό, δείξτε στο παιδί πώς στρώνουμε τραπέζι, πώς καθόμαστε σωστά στο τραπέζι, πώς παραγγέλνουμε ευγενικά και πώς συμπεριφερόμαστε την ώρα του φαγητού. Αν δεν έχετε κουζινικά παιχνίδια μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα κανονικά σας κουζινικά, ενώ μπορείτε και να πραγματοποιήσετε το παιχνίδι κατά την πραγματική ώρα του φαγητού, ζητώντας από τα παιδιά να υποδυθούν ότι βρίσκονται σε εστιατόριο.
Διαβάστε βιβλία
Πολύ συχνά τα βιβλία έχουν τη δύναμη να περνούν στα παιδιά τα σημαντικότερα μηνύματα για τη ζωή. Αρκεί να τα επιλέγετε σύμφωνα με την ηλικία τους και να πρωταγωνιστούν σε αυτά χαρακτήρες που είναι συμπαθείς στα παιδιά. Κάποια παιδικά βιβλία που προωθούν τους καλούς τρόπους είναι τα: «Καλοί τρόποι για μικρές κυρίες και μικρούς κυρίους», της Ρέας-Ελευθερίας Καρκαβάτσου, για παιδιά 7-8 χρονών, από τις εκδόσεις Ψυχογιός –μάθετε περισσότερα και αγοράστε το από εδώ. «Ντόρα, το βιβλίο των καλών τρόπων», με την αγαπημένη ηρωίδα των κοριτσιών, από τις εκδόσεις Μίνωας –μάθετε περισσότερα και αγοράστε το από εδώ. «Ο Φοίβος μαθαίνει καλούς τρόπους», από την ομώνυμη σειρά βιβλίων με πρωταγωνιστή τον Φοίβο, για παιδιά προσχολικής ηλικίας –μάθετε περισσότερα και αγοράστε το από εδώ.
Παιχνίδια ρόλων
Ο συνηθέστερος λόγος που τα παιδιά συμπεριφέρονται περίεργα μπροστά σε ενήλικες, π.χ. δε μιλούν όταν τους απευθύνουν χαιρετισμό ή τα ρωτούν το όνομά τους, είναι η ντροπή. Ο καλύτερος τρόπος για να τα εξοικειώσετε με τέτοιες συναντήσεις είναι να δοκιμάσετε μερικά παιχνίδια ρόλων. Πριν ξεκινήσετε, εξηγήστε στα παιδιά τι ακριβώς θα παίξετε «π.χ. το μαγαζί με ρούχα». Πείτε στο παιδί ότι εσείς θα είστε η πωλήτρια και εκείνο ο πελάτης. Το δωμάτιό του μπορεί να είναι το μαγαζί. Έτσι, όταν το παιχνίδι ξεκινήσει, με κάθε ευκαιρία δείχνετε πώς να είναι ευγενικό. Για παράδειγμα, όταν μπει στο «μαγαζί» πείτε «Καλημέρα σας!» και περιμένετε την αντίδρασή του. Όταν θα έρθει η ώρα να «πληρώσει» πείτε «είναι 10 ευρώ, παρακαλώ» και αφού «πληρώσει» πείτε «ευχαριστώ πολύ!». Παρατηρήστε τη συμπεριφορά του παιδιού και με κάθε ευκαιρία εξηγείτε τι πρέπει να λέει σε κάθε περίσταση και γιατί.
Σημασία έχει, όποιο σενάριο κι αν επιλέξετε για το «παιχνίδι ρόλων σας» να ανταποκρίνεται στην ηλικία του παιδιού και να είναι απλό, για να περνά ξεκάθαρα το μήνυμα, π.χ. πείτε απλά «ευχαριστώ πολύ» για να είναι εύκολο για το παιδί να ανταποκριθεί με ένα «παρακαλώ».
«Ευχαριστώ» ή «Συγνώμη» με μία ζωγραφιά
Μία ζωγραφιά μπορεί να αποτελέσει εξαιρετική ευκαιρία να μάθει το παιδί καλούς τρόπους. Αν το παιδί σας πρέπει να ευχαριστήσει κάποιον για δώρο που του έκανε, π.χ. την γιαγιά και τον παππού, ή να ζητήσει συγνώμη από κάποιον που στεναχώρησε, π.χ. από τη δασκάλα, επειδή της μίλησε απότομα, καλέστε το να το «πει» με μία ζωγραφιά.
Αν είναι αρκετά μεγάλο, ώστε να μπορεί να ζωγραφίσει και να γράψει, βρείτε μαζί το θέμα της ζωγραφιάς και βοηθήστε το να γράψει την επιθυμητή λέξη. Αν είναι παιδί προσχολικής ηλικίας, ζητήστε του να κάνει ό,τι ζωγραφιά θέλει και κρατήστε το χεράκι του για να γράψετε μαζί τη λέξη!
Το επιτραπέζιο των «καλών τρόπων»
Πάρτε ένα κομμάτι χαρτόνι και σχεδιάστε περιμετρικά τετράγωνα, φροντίστε ένα από αυτά να αποτελεί την αρχή και ένα άλλο το τέλος της διαδρομής, στο οποίο θα φτάσει ο νικητής. Θα χρειαστείτε ακόμα πιόνια, τόσα όσα οι παίκτες, και ένα ζάρι. Σε κάποια από τα τετράγωνα γράψτε από ένα παράδειγμα καλών ή κακών τρόπων, π.χ. «χτυπά το τηλέφωνο», «ουπς! Ρέψιμο!», «κάποιος μας ανοίγει την πόρτα», «πάτησες κατά λάθος τον διπλανό σου στο λεωφορείο» κ.ο.κ. Κάθε φορά που ο παίκτης θα «πέφτει» σε ένα τέτοιο τετράγωνο θα πρέπει να απαντά με τον ανάλογο καλό τρόπο –αν ο παίκτης-παιδί απαντήσει με «κακό» τρόπο ή δεν απαντήσει, δεν θα προχωρά στα τετράγωνα. Αν το παιδί δεν ξέρει πώς να απαντήσει σε ορισμένα περιστατικά, το παιχνίδι αυτό είναι μια καλή ευκαιρία να μάθει.
Όσο για το έπαθλο; Ένα χωνάκι παγωτό, παρακαλώ!
