Σύμφωνα με τον μαιευτήρα-χειρουργό γυναικολόγο κ. Αλέξανδρο Αρμενιάκο «τα αίτια των αποβολών σε μεγάλο ποσοστό είναι ανεξήγητα. Γι'αυτό και η πρώτη φορά που μία γυναίκα θα αποβάλει συνήθως αποτελεί τυχαίο γεγονός.» Από την δεύτερη αποβολή και μετά, όμως, ο γυναικολόγος οφείλει να διερευνήσει σε βάθος ποιο μπορεί να είναι το πρόβλημα, ώστε να μπορέσει να διορθωθεί και να αποκτήσει η γυναίκα ένα υγιές μωρό. Έτσι, εμπειρικά έχει βρεθεί πως τα συχνότερα αίτια αποβολών σήμερα είναι τα εξής:
1. Χρωμοσωμικές ανωμαλίες
Οι χρωμοσωμικές ανωμαλίες ευθύνονται για τουλάχιστον το 60% των αποβολών και έχουν να κάνουν με το γεγονός ότι τα χρωμοσώματα του πατέρα δεν ταιριάζουν με αυτά της μητέρας. Μερικές φορές, λοιπόν, όταν το ωάριο ή το σπερματοζωάριο που συναντιούνται έχει κάποιο ελάττωμα, το προκύπτον έμβρυο έχει μια χρωμοσωμική ανωμαλία και η κύηση συνήθως οδηγεί σε αποβολή. Τα ζευγάρια που βιώνουν δύο ή περισσότερες αποβολές στη σειρά μερικές φορές μαθαίνουν, μέσα από ιατρικές εξετάσεις, πως έχουν χρωμοσωμικές ανωμαλίες που μπορεί να μην επηρεάζουν τους ίδιους, αλλά εμποδίζουν μια εγκυμοσύνη να εξελιχθεί.
Αντιμετώπιση:
Αν πρόκειται για πρώτη αποβολή δεν χρειάζεται να πανικοβληθείτε. Οι πιθανότητες να αποκτήσετε ένα υγιές μωρό σε επόμενη εγκυμοσύνη είναι με το μέρος σας. Αν, ωστόσο, προκύψει κι άλλη αποβολή θα χρειαστεί να γίνουν εξετάσεις σας εσάς και τον σύντροφό σας προκειμένου να διαπιστωθεί αν πράγματι υπάρχει ζήτημα χρωμοσωμικής ανωμαλίας. Κι αν υπάρχει, ο μόνος τρόπος για να τεκνοποιήσετε θα είναι πλέον μέσω εξωσωματικής γονιμοποίησης. Όπως λέει ο κ. Αρμενιάκος, «στην εξωσωματική μπορεί να γίνει έλεγχος του εμβρύου που θα εμφυτευθεί. Στον έλεγχο θα κρατήσουμε τα έμβρυα που δεν παρουσιάζουν χρωμοσωμική ανωμαλία, με αποτέλεσμα η γυναίκα να μπορέσει να αποκτήσει ένα υγιές μωρό».
2. Ανωμαλίες της μήτρας ή του τραχήλου
Αν η μήτρα της γυναίκας έχει «αφύσικο» σχήμα ή χωρίζεται (διάφραγμα της μήτρας), η αποβολή συμβαίνει επειδή το έμβρυο, είτε δεν μπορεί να εμφυτευτεί ή τη στιγμή που εμφυτεύεται, δεν μπορεί να πάρει την τροφή που χρειάζεται για να επιβιώσει. Από την άλλη, ο εξασθενημένος ή αδύναμος τράχηλος είναι ένας ακόμη λόγος που μπορεί να οδηγήσει σε αποβολή, ειδικά προς το τέλος του πρώτου τριμήνου οπότε το έμβρυο έχει μεγαλώσει αρκετά. Τότε, αν ο τράχηλος είναι αδύναμος, δεν μπορεί να κρατήσει το έμβρυο.
Αντιμετώπιση:
Ο κ. Αρμενιάκος εξηγεί ότι σε περίπτωση ανατομικού προβλήματος της μήτρας (ή πολύποδα ή κάποιων συμφύσεων) ο γυναικολόγος πραγματοποιεί υστεροσκόπηση, προκειμένου να το διορθώσει. Όσο για την περίπτωση του εξασθενημένου τραχήλου, ο γιατρός μπορεί να τον κρατήσει κλειστό με περίδεση. Μπορεί, επίσης, η έγκυος να χρειαστεί ξεκούραση στο κρεβάτι ή στο νοσοκομείο για ένα μέρος της εγκυμοσύνης της.
3. Ανοσολογικές διαταραχές
Ο κ. Αρμενιάκος εξηγεί ότι το σώμα της γυναίκας αντιλαμβάνεται το σπέρμα ως ένα ξένο σώμα. Για να παραμείνει, λοιπόν, το έμβρυο, το οποίο αποτελεί ένα άλλο μόσχευμα, μέσα στη μήτρα, χρειάζεται μία ολόκληρη διαδικασία. Σε ορισμένες περιπτώσεις, αν το έμβρυο δεν γίνεται αποδεκτό από το σώμα της γυναίκας, η εγκυμοσύνη καταλήγει σε αποβολή.
Αντιμετώπιση:
Τα καλά νέα είναι, σύμφωνα με τον κ. Αρμενιάκο, ότι υπάρχει θεραπεία σε περίπτωση τέτοιων καθ' έξιν αποβολών: Η γυναίκα θα χρειαστεί να κάνει αντιπηκτικές ενέσεις καθ'όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και έτσι το κύημα θα διατηρηθεί.
4. Προβλήματα θυρεοειδούς που δεν έχουν θεραπευτεί και μη ελεγχόμενος διαβήτης
Ο θυρεοειδής που δεν έχει διορθωθεί είναι μία σημαντική αιτία αποβολής, όπως λέει ο κ. Αρμενιάκος, ιδιαίτερα στις 8-10 εβδομάδες, ενώ στην περίπτωση του διαβήτη η αποβολή είναι πιο σπάνια –εκτός αν πρόκειται για διαβήτη τύπου 1, ο οποίος μπορεί να προκαλέσει τέτοιες ανωμαλίες.
Αντιμετώπιση:
Αν η γυναίκα έχει διαπιστωμένο πρόβλημα θυρεοειδούς ο ενδοκρινολόγος της θα πρέπει να αυξήσει τη δόση του φαρμάκου της (Τ4) κατά το διάστημα της εγκυμοσύνης της. Αντίστοιχα, αλλαγή στην θεραπευτική αγωγή θα πρέπει να γίνει και σε περίπτωση διαβήτη.
5. Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών (PCOS)
Ο κ. Αρμενιάκος σημειώνει ότι οι πολυκυστικές ωοθήκες συνήθως δημιουργούν πρόβλημα στη σύλληψη ή μέχρι τουλάχιστον να χτυπήσει η καρδιά του εμβρύου. Και αυτό γιατί τα ανδρογόνα που έχουν οι γυναίκες με πολυκυστικές δε δημιουργούν ιδανικές συνθήκες για να επιβιώσει το έμβρυο.
Αντιμετώπιση:
«Σε γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες που δυσκολεύονται να τεκνοποιήσουν συνήθως χορηγούμε προγεστερόνη», λέει ο κ. Αρμενιάκος.
6. Βακτηριακές λοιμώξεις
Ορισμένα βακτήρια, τα οποία μολύνουν τη μήτρα και ερεθίζουν το ενδομήτριο, μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα στις γυναίκες, όπως αυξημένο κίνδυνο αποβολής.
Αντιμετώπιση:
Ο μόνος τρόπος για να διαπιστώσετε αν εσείς ή ο σύντροφός σας μεταφέρετε τα βακτήρια αυτά είναι να κάνετε εξετάσεις, κυρίως καλλιέργεια κολπικού υγρού, η οποία έτσι κι αλλιώς πρέπει να γίνεται στην αρχή κάθε εγκυμοσύνης. Αν η γυναίκα δεν συνεχίσει να έρχεται σε επαφή με τα επικίνδυνα βακτήρια (π.χ. μέσω σεξουαλικών επαφών), η λοίμωξη μπορεί να αντιμετωπιστεί εύκολα με αντιβιοτικά.
7. Τρόπος ζωής (κάπνισμα, αλκοόλ, φάρμακα, περιβαλλοντικές τοξίνες)
«Το αλκοόλ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης απαγορεύεται!» τονίζει ο κ. Αρμενιάκος. Όσο για το κάπνισμα, εξηγεί ότι μπορεί να μην προκαλέσει απαραίτητα αποβολή, όμως σίγουρα επιβαρύνει την ανάπτυξη του εμβρύου, καθώς η νικοτίνη διαπερνά τον πλακούντα και εμποδίζει την παροχή αίματος σε αυτόν. Επιπλέον, έρευνες έχουν αποδείξει ότι τόσο η λήψη ορισμένων φαρμάκων, ναρκωτικών ή η συχνή επαφή με περιβαλλοντικές τοξίνες (π.χ. φυτοφάρμακα) οδηγεί σε υψηλότερο ποσοστό αποβολών, για άγνωστους ωστόσο λόγους.
Αντιμετώπιση:
Διακόψτε όλες τις βλαβερές συνήθειες όταν προσπαθείτε να μείνετε έγκυος.
