«Κανείς δεν 'λιγουρεύεται' να φάει σπανάκι ή μπρόκολο», λέει η καθηγήτρια ψυχολογίας Ashley Gearhardt, από το Πανεπιστήμιο του Michigan, η οποία συμμετέχει σε εκτενή έρευνα, η οποία θέτει την τροφή -ή τα επεξεργασμένα χημικά που ονομάζονται στις μέρες μας τροφή- στην ίδια κατηγορία με την κατάχρηση φαρμάκων.
Πώς γίνεται ένα σακουλάκι πατατάκια ή ένα τόσο δα cupcake να είναι εθιστικά; Υπεύθυνοι είναι η ζάχαρη, το αλάτι και τα λιπαρά, σύμφωνα με τους επιστήμονες. Το ανθρώπινο σώμα δεν έχει εξελιχθεί τόσο ώστε να διαχειρίζεται αυτούς τους τρεις πειρασμούς, οι οποίοι στις μέρες μας κυριαρχούν στα τρόφιμα –ειδικά στα επεξεργασμένα.
Οι γυναίκες, μάλιστα, έχουν περισσότερες πιθανότητες να εθιστούν, καθώς, σύμφωνα με την ψυχολόγο, είναι εκείνες που στην αρχή περιορίζουν την παρόρμησή τους να καταβροχθίσουν ένα λαχταριστό σνακ, όμως τελικά δεν τα καταφέρνουν και «πέφτουν με τα μούτρα». Με αυτόν τον τρόπο ο εγκέφαλός τους μπαίνει σε εθιστική διαδικασία και αποκτά ανθυγιεινή σχέση με την κάθε ουσία.
Ποιες είναι, λοιπόν, σύμφωνα με τους επιστήμονες οι πιο εθιστικές τροφές, τις οποίες θα πρέπει να καταναλώνουμε με μέτρο;
Λευκό ψωμί
Ξέρετε ήδη πως πρόκειται για ένα από τα τρόφιμα που θα πρέπει να αποφεύγετε, ειδικά αν πρόκειται για συσκευασμένο ψωμί (π.χ. του τοστ), καθώς περιέχει εξευγενισμένο αλεύρι, χωρίς δημητριακά. Προτιμάτε το ψωμί ολικής άλεσης.
Donuts
Οι επιστήμονες θεωρούν ότι η ζάχαρη είναι η πιο εθιστική από τις τρεις ουσίες που αναφέρθηκαν παραπάνω, ενώ δεν είναι λίγες οι έρευνες που έχουν επιβεβαιώσει ότι κάθε φορά που καταναλώνουμε ζάχαρη ο οργανισμός εκλύει ντοπαμίνη σε υπερβολικό, μη φυσιολογικό βαθμό.
Ζυμαρικά
Για πολλούς αποτελούν το πιο αγαπημένο τρόφιμο, όταν μάλιστα «λούζονται» με βούτυρο, λιπαρές σάλτσες, αλάτι και τυρί, γίνεται και ένα από τα πιο επικίνδυνα για εθισμό. Προσπαθήστε να τα καταναλώνετε στην «ιταλική» προτεινόμενη δόση, δηλαδή σε σκεύος όχι μεγαλύτερο από ένα φλιτζάνι. Επίσης, προτιμάτε να τα μαγειρεύετε al dente, ώστε να μειώνεται το γλυκαιμικό τους φορτίο.
Cupcakes
Και γενικώς κέικ με γλάσο. Οι τροφές αυτές είναι επίσης πολύ εθιστικές -και επικίνδυνες για τον οργανισμό- καθώς περιέχουν υπερβολικά μεγάλες ποσότητες ζάχαρης, η οποία συνδέεται με προβλήματα παχυσαρκίας, διαβήτη και του μεταβολικού συνδρόμου.
Πατατάκια
Τα πατατάκια έχουν υπερβολικά υψηλές ποσότητες λιπαρών και αλατιού, ακόμα και αν επιλέγετε αυτά που ψήνονται στον φούρνο. Κάποια, μάλιστα, περιέχουν και ζάχαρη. Αν θέλετε να μασουλήσετε κάτι τραγανό για βραδινό, φτιάξτε μία σαλάτα με λάχανο και καρότο στην οποία θα προσθέσετε ελάχιστο αλάτι.
Μπισκότα
Υπάρχει λόγος που το βάζο με τα μπισκότα στο σπίτι δεν είναι ποτέ γεμάτο. Σύμφωνα με έρευνα, έστω κι αν απλά κοιτάζει κανείς τα μπισκότα, ο οργανισμός του εκλύει ντοπαμίνη. Φανταστείτε τι γίνεται όταν τα τρώτε! Οι ειδικοί λένε πως ο εγκέφαλος τότε τονώνεται πολύ με την «ορμόνη της χαράς», προκαλώντας σας να φάτε κι άλλα. Ωστόσο, και τα μπισκότα είναι από τα τρόφιμα που περιέχουν τις τρεις εθιστικές ουσίες (αλάτι, ζάχαρη και λιπαρά). Πόση ισχυρή θέληση πρέπει να έχει κάποιος για να τους αντισταθεί;
Σοκολάτα
Διαχειριστείτε αυτό το εξαιρετικό τρόφιμο με φροντίδα: Λίγη σοκολάτα κάνει καλό. Σε μεγάλες ποσότητες και τακτική κατανάλωση, όμως, οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι μπορεί να γίνει πιο εθιστική ακόμα και από ναρκωτικό. Προτιμάτε σοκολάτες με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε κακάο και όχι αυτές που βλέπετε στις διαφημίσεις, οι οποίες είναι γεμάτες λιπαρά και ζάχαρη, ουσίες που έχουν πολύ μικρή θρεπτική αξία.
Τηγανιτές πατάτες
Ο εφιάλτης του ατόμου που προσπαθεί να κάνει δίαιτα και το όνειρο της βιομηχανίας τροφίμων. Το αποκορύφωμα της υπερσυγκέντρωσης ζάχαρης, λιπαρών και αλατιού –ειδικά αν πρόκειται για προτηγανισμένες και κατεψυγμένες πατάτες. Οι επιστήμονες λένε πως πέρα από τρομερά εθιστικές, οι τηγανιτές πατάτες διαθέτουν και υψηλή περιεκτικότητα του καρκινογόνου ακρυλαμίδιου. Τα καλά νέα είναι πως υπάρχουν και ασφαλέστεροι τρόποι για να τις απολαύσετε, π.χ. στον φούρνο ή βραστές.
Καραμέλες και ζαχαρωτά
Ο καθηγητής ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου της Florida Dr. Mark Gold, ο οποίος ερευνά τον εθισμό στο φαγητό εδώ και 30 χρόνια, έχει βρει ότι τα ζαχαρώδη τρόφιμα, στα οποία ο άνθρωπος εκτίθεται ήδη από την κοιλιά της μητέρας του αλλά και στην παιδική ηλικία, τον κάνουν να θέλει μεγαλώνοντας να καταναλώνει όλο και περισσότερα γλυκά. Λέει, λοιπόν, ότι πρέπει να προσέχουμε πολύ τι ταΐζουμε τα παιδιά, αν δεν θέλουμε να τα εθίσουμε στο φαγητό και δη στη ζάχαρη.
Παγωτό
Έχει βρεθεί πως το πιο εθιστικό τρόφιμο για την πλειοψηφία των ανθρώπων είναι το παγωτό –πρόκειται για αυτό στο οποίο είναι σχεδόν αδύνατον για τους περισσότερους να αντισταθούν. Και δεν είναι περίεργο; Αν υπάρχει στην κατάψυξη, εκεί θα στραφεί κάποιος που είναι ψυχολογικά πεσμένος. Τους καλοκαιρινούς μήνες είναι το απόλυτο σνακ, αλλά και τους χειμερινούς δεν είναι λίγοι αυτοί που το προτιμούν, χωμένοι κάτω από κουβέρτες, μπροστά στο τζάκι. Έρευνες, όμως, δείχνουν ότι η μεγάλη κατανάλωση τροφών τόσο επεξεργασμένων όσο το παγωτό μπορεί να μειώσει σημαντικά την όρεξη για κατανάλωση άλλων, πιο θρεπτικών και υγιεινών τροφών, κι αυτό γιατί το παγωτό μετατοπίζει στον ανθρώπινο εγκέφαλο το σημείο ρύθμισης της ηδονής. Κι όταν γίνει αυτή η μετατόπιση, ο μόνος τρόπος να αντεπεξέλθει κανείς στον εθισμό είναι... περισσότερο παγωτό!
Πηγή: Health.Yahoo