Η ψυχολόγος κ. Λαμπρινή Καλαντζή προτείνει συγκεκριμένα παιδιά που μπορούν να δοκιμάσουν οι γονείς με τα μωρά τους και εξηγεί γιατί το δημιουργικό παιχνίδι με όλη την οικογένεια είναι τόσο σημαντικό για την ανάπτυξη του παιδιού.
Η σημασία του δημιουργικού παιχνιδιού για τα μωρά
Σύμφωνα με την κ. Καλαντζή, το παιχνίδι ανάμεσα στους γονείς και τα βρέφη δημιουργεί καταρχήν αίσθημα θέρμης και ασφάλειας στα δεύτερα, οδηγώντας τα στο να ξετυλίξουν σιγά-σιγά τη φαντασία τους και να αφεθούν στη μαγεία της δημιουργίας.
«Το πρώτο πράγμα που αρέσκονται τα μικρά παιδιά είναι ο χώρος στον οποίον δραστηριοποιούνται και τα ερεθίσματα που δέχονται. Η ποικιλία χρωμάτων τα ενθουσιάζει, ενώ το ενδιαφέρον τους κινεί οτιδήποτε υποπέσει στην αντίληψή ή στα χεράκια τους. Αξίζει, ωστόσο, να τονιστεί η σημασία της ασφάλειας των παιδιών με τα διάφορα αντικείμενα. Έτσι, οι γονείς έχουν να επιτελέσουν ρόλο καθηγητικό και «παρτενέρ» στο παιχνίδι του παιδιού τους», λέει η ίδια.
Αυτό που επιτυγχάνει η συγκεκριμένη δραστηριότητα είναι να νιώθουν τα παιδιά πιο γεμάτα, πλήρη και χαρούμενα που μπορούν και απολαμβάνουν την παρέα των γονιών τους στο τόσο σημαντικό για την εξέλιξή τους παιχνίδι. Επιπλέον, λέει η ψυχολόγος, στα παιδιά αρέσει να βλέπουν τους γονείς τους και σε άλλους ρόλους, εκτός από αυτόν που τα φροντίζει, που θέτει τους κανόνες και που είναι απασχολημένος με δουλειές «μεγάλων», τις οποίες τα μικρά παιδιά συχνά δεν καταλαβαίνουν.
Οι γονείς, από την άλλη, με ανοιχτή την καρδιά τους και τον κόσμο της φαντασίας τους, προσφέρουν πολλαπλά οφέλη στα παιδιά, αφού τους χαρίζουν μοναδικές στιγμές γέλιου, ανεμελιάς και δημιουργικότητας, που θα τα βοηθήσει, μέσα από αυτά τα έντονα βιώματα, να γνωρίσουν καλύτερα τον εαυτό τους.
Και οι δύο γονείς, μαζί
Συμβαίνει συχνά την «ψυχαγωγία» του παιδιού στο σπίτι να την αναλαμβάνει ένας μόνο γονιός –συνήθως η μητέρα. Ωστόσο, επισημαίνει η κ. Καλαντζή, όπως και οι δύο γονείς είναι σημαντικοί για την ανατροφή του παιδιού, το ίδιο σημαντικοί είναι και στην διεργασία που συμβαίνει την στιγμή του δημιουργικού παιχνιδιού.
«Η εμπειρία και η βίωση των διαφόρων συγκινησιακών καταστάσεων που διανύει το βρέφος στην διάρκεια των διαφόρων ειδών παιχνιδιού που πραγματοποιούνται εκείνη τη στιγμή είναι πολύτιμη και για τους δυο γονείς καθώς κάπως έτσι γνωρίζουν καλύτερα το παιδί τους και δύνανται να το καταλάβουν εις βάθος στην πορεία της εξέλιξης του», λέει η ψυχολόγος. «Επιπροσθέτως, έχουμε αντιληφθεί πως το κάθε μέλος της δυάδας των γονέων, παρατηρεί και ερμηνεύει τις κινήσεις του βρέφους από την δική του σκοπιά, γεγονός που αποτελεί μια προσοδοφόρα διαδικασία καθώς μαζί οι γονείς συζητάνε, προβληματίζονται, δοκιμάζουν, στηρίζουν και ενισχύουν το παιδί τους ώστε να ανακαλύψει τον κόσμο και τις ανθρώπινες σχέσεις όντας δίπλα του και έτοιμοι να το επικροτήσουν για τα νέα βήματα του και το δικό του άνοιγμα στην ζωή».
Παιχνίδια για μωρά και τους γονείς τους
Η κ. Καλαντζή εξηγεί πως το παιδί, από τη στιγμή που γεννιέται, δέχεται μία ποικιλία ερεθισμάτων, τα οποία τείνει να αντιλαμβάνεται και να επεξεργάζεται με τον δικό του τρόπο. «Όλα γι'αυτό είναι ένα παιχνίδι. Έτσι, οι γονείς μπορούν να μετατρέπουν οποιοδήποτε απλό και καθημερινό υλικό σε παιχνίδι», λέει η ίδια και δίνει τα εξής παραδείγματα:
Στις πρώτες ηλικιακές φάσεις (από τον 6ο-7ο μήνα και μετά), το βρέφος ενδιαφέρεται και ελκύεται από έντονα οπτικά και ακουστικά ερεθίσματα. Έτσι, η κατασκευή σχημάτων από έντονα χρώματα ή η τοποθέτηση καθημερινών αντικειμένων του σπιτιού, όπως ξύλινες κουτάλες, κρίκοι από κουρτίνες, κουτάκια διαφορετικού μεγέθους, κυλίνδρους κ.λ.π. μπορούν να υπάρχουν στο οπτικό πεδίο του βρέφους ή να τοποθετηθούν σε ένα μεγάλο καλάθι ώστε να μπορέσει να τα περιεργαστεί ένα-ένα.
Μεταγενέστερα, ειδικά όταν το παιδί θα αρχίσει να περπατάει, θα είναι σε θέση να παίζει με αυτά τα αντικείμενα, φτιάχνοντας έτσι το δικό του παιχνίδι. Για παράδειγμα, ένα μικρό μαγειρικό σκεύος και μία κουτάλα εύκολα μετατρέπονται σε μουσικό όργανο, το οποίο θα εκπλήξει το παιδί, ενώ ταυτόχρονα θα απολαύσει τους ήχους που βγάζει, σε συνεργασία με τους γονείς του.
Μετά την ηλικία των δύο ετών, τα παιδιά έχουν πλέον πολύ καλή κινητικότητα και καλό χειρισμό των λεπτών κινήσεών τους, ώστε να μπορούν να φέρουν εις πέρας παιχνίδια που στοχεύουν στην ισορροπία και στην συνδιαλλαγή με άλλους ανθρώπους. Γι'αυτό, η επιλογή παιχνιδιών όπως μπάλες, τουβλάκια και παιχνίδια ρόλων (με κούκλες ή με ήρωες κινούμενων σχεδίων) λειτουργούν θετικά στην εξέλιξη της προσωπικότητας του μικρού παιδιού.
«Παρ'όλα αυτά, αξίζει να σημειωθεί πως το κάθε παιδί έχει κάποιες αγαπημένες δραστηριότητες και παιχνίδια, τα οποία επιθυμεί να παίζει συνεχώς και να επαναλαμβάνει ακόμα και σε μεταγενέστερη ηλικιακή φάση» επισημαίνει η κ. Καλαντζή και συμβουλεύει τους γονείς να δοκιμάζουν να δίνουν όμοια παιχνίδια ανά διαφορετικές ηλικιακές περιόδους, προκειμένου να παρατηρούν τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους αυτά χρησιμοποιούνται, καταδεικνύοντας έτσι την ανάπτυξη και την πρόοδο του παιδιού.
Το παιχνίδι μετά τα 3 έτη
Ο άνθρωπος, από την πρώτη στιγμή της ζωής του έχει ανάγκη και επιθυμεί την ύπαρξη παιχνιδιού, με διάφορες μορφές στην πάροδο των χρόνων, λέει η ειδικός. «Έτσι, καθώς η ηλικία των 3 ετών σηματοδοτεί και το τέλος της βρεφονηπιακής ηλικίας, το μικρό πια παιδί είναι σε θέση να αναπαριστά πράγματα και γεγονότα της καθημερινότητας μέσα από ένα νέο είδος παιχνιδιού, το «συμβολικό» ή το «φανταστικό» παιχνίδι.
«Αρέσκεται, δηλαδή, το παιδί να συμβολοποιεί πρόσωπα και αντικείμενα φτιάχνοντας ποικίλα παιχνίδια ρόλων, τα οποία παίζει είτε μόνο του, είτε με τους γονείς του είτε ευκολότερα με συνομηλίκους του. Έτσι, θα λέγαμε, πως μετά τα τρία έτη το μικρό παιδί επιθυμεί να συνδιαλέγεται και να συναλλάσσεται όλο και συχνότερα με παιδιά όμοιας ηλικίας αλλά και μεγαλύτερα», εξηγεί η ειδικός.
Συμπληρώνει δε ότι «από την ηλικίας των 3 ετών τα παιδιά λαχταρούν να μεταφέρουν και να εκφράζουν τις ήδη αποκτηθείσες εμπειρίες τους, ενώ εξίσου έντονη είναι και η επιθυμία να μάθουν καινούργια πράγματα, να βιώσουν νέες εμπειρίες και να γνωρίσουν νέα άτομα. Επομένως, γίνεται κατανοητό πως παιχνίδια σε μικρές ομάδες, παιχνίδια κοινωνικοποίησης και επικοινωνίας διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο και έχουν εξέχουσα θέση στο πρόγραμμα των δραστηριοτήτων τους».
Στο Πολιτιστικό Κέντρο Ακαδήμεια ξεκινά αυτές τις μέρες ο δεύτερος κύκλος του προγράμματος «Δημιουργικό Παιχνίδι για Βρέφη», για παιδιά ηλικίας από 7 μηνών έως 3 ετών, με εμψυχώτρια την κ. Λαμπρινή Καλαντζή. Στις συναντήσεις που θα πραγματοποιούνται για μία ώρα κάθε εβδομάδα μικροί και μεγάλοι θα συμμετέχουν σε παιχνίδια με τις βασικές αισθήσεις, κινητικά παιχνίδια, δραστηριότητες με κατασκευές κατάλληλες για παιδιά αυτών των ηλικιών, παιχνίδια εξερεύνησης αλλά και δραστηριότητες με στόχο την ανακάλυψη του εαυτού και των άλλων.
Το κόστος του προγράμματος είναι 120 ευρώ για 10 συναντήσεις.
Μάθετε περισσότερα στο site του Πολιτιστικού Κέντρου Ακαδήμεια.