Υπάρχουν δύο ριζικά αντίθετες απόψεις σχετικά με την σχέση ψυχολογίας και μουσικών προτιμήσεων. Η μία λέει πως οι προτιμήσεις μας σε κάποια τραγούδια μπορεί να είναι εντελώς τυχαίες. Αυτό περιλαμβάνει και την ιδέα ότι αυθαίρετες, υποκειμενικές εμπειρίες μπορεί να μας κάνουν να αγαπήσουμε ή να μισήσουμε το ίδιο τραγούδι. Η άλλη άποψη λέει ότι οι μουσικές μας επιλογές αντανακλούν σημαντικές πτυχές του χαρακτήρα μας. Αυτή είναι η άποψη που εξετάζει ο Chamorro-Premuzic.
Πώς συμβαίνει αυτό; Σύμφωνα με τον ειδικό, η μουσική πληροί τρεις σημαντικές λειτουργίες. Οι άνθρωποι ακούνε μουσική για να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους σε ορισμένες ασχολίες (η μουσική βοηθά στην αντιμετώπιση της βαρεμάρας και στην καλύτερη συγκέντρωση όταν οδηγούμε, διαβάζουμε ή δουλεύουμε). Οι άνθρωποι ακούνε μουσική για να διεγείρουν την πνευματική τους περιέργεια (με το να συγκεντρώνονται και να αναλύουν τη μουσική που ακούνε). Τέλος, ακούνε για να χειραγωγήσουν ή να επηρεάσουν την συναισθηματική τους κατάσταση με σκοπό να επιτύχουν μία επιθυμητή διάθεση ( π.χ. χαρά, ενθουσιασμό ή μελαγχολία).
Με την προϋπόθεση ότι οι συναισθηματικές αυτές καταστάσεις συνδέονται άμεσα με την προσωπικότητα του κάθε ανθρώπου (για την ακρίβεια, η προσωπικότητα είναι για το κλίμα ό,τι είναι η διάθεση για τον καιρό), και δεδομένου ότι οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τη μουσική για συναισθηματική ρύθμιση, η επιστημονική προσέγγιση στις μουσικές προτιμήσεις θα πρέπει να αποτελεί έναν καθρέφτη για την ψυχή κάποιου.
Τι «λέει» για εσάς η μουσική σας;
Η ερώτηση «τι μουσική ακούς;» είναι μάλλον η συνηθέστερη μεταξύ ενηλίκων που θέλουν να γνωριστούν καλύτερα μεταξύ τους, σύμφωνα με τους ψυχολόγους, καθώς το να γνωρίζει κανείς αν ο συνομιλητής του ακούει Πουτσίνι, Παντελίδη ή Prince μπορεί να τον βοηθήσει να κάνει αρκετά ακριβείς προβλέψεις για την προσωπικότητά του. Δείτε, λοιπόν, τι λένε οι μελωδίες για τον χαρακτήρα σας, σύμφωνα με τον Chamorro-Premuzic.
Έξυπνοι ήχοι
Οι λάτρεις της jazz, της κλασικής και άλλων «σύνθετων» μουσικών έχουν κατά κανόνα IQ άνω του μετρίου.
Easy Listeners
Ο όρος περιγράφει αυτούς που ακούνε λαϊκά και τις κατά καιρούς επιτυχίες που φιλοξενούνται στα charts, οι οποίοι θεωρούνται συμβατικοί, ειλικρινείς και συντηρητικοί χαρακτήρες, συγκριτικά με ακροατές άλλων ειδών. Σύμφωνα με τους ειδικούς, τα άτομα που ακούνε λαϊκή και ποπ μουσική είναι συνήθως πιο απλοϊκά, χωρίς αυτό να είναι απαραίτητα κακό. Απλά αποφεύγουν να κάνουν, χωρίς λόγο, τα πράγματα πολύπλοκα.
Drama Queens
Συγκριτικά με ακροατές άλλων μουσικών ειδών, οι λάτρεις της όπερας είναι τρεις φορές πιο ικανοί να επιχειρήσουν να αυτοκτονήσουν, δίνοντας έτσι λύση σε κάποια οικογενειακή ατίμωση, λένε οι επιστήμονες. Μην κατηγορείτε τη Madam Butterfly. Οι ειδικοί λένε ότι οι «δραματικές» προσωπικότητες τείνουν προς την όπερα, δεν επηρεάζονται από αυτήν.
Κόντρα στη μαμά και τον μπαμπά
Πολλοί γονείς ανησυχούν ότι ορισμένα είδη μουσικής -παλαιότερα ο Elvis, σήμερα ο Eminem- προωθούν σεξουαλικές ή επιθετικές συμπεριφορές στους εφήβους. Οι ψυχολόγοι που ασχολούνται με αυτό το θέμα, όμως, λένε ότι δεν υπάρχει καμία τέτοια άμεση σύνδεση. Για την ακρίβεια, οι λάτρεις της ραπ, της χιπ-χοπ ή της μέταλ είναι συνήθως περισσότερο συνεσταλμένοι και ντροπαλοί από ακροατές άλλων ειδών.
Δυνατά μπάσα
Οι εξωστρεφείς τύποι τείνουν σε μελωδίες με δυνατό μπάσο, π.χ. στην ροκ, λένε οι ειδικοί.
Εγκεφαλική εισβολή
Το κατά πόσο μπορεί κανείς να διαβάσει ή να δουλέψει αποτελεσματικά ενώ ακούει μουσική μπορεί να έχει να κάνει με το πόσο κοινωνικός είναι. Έτσι, η μουσική υπόκρουση εν ώρα εργασίας θα μπορούσε να βοηθήσει τους εξωστρεφείς τύπους να συγκεντρωθούν αλλά να ταλαιπωρήσει τους εσωστρεφείς.
Κορυφαίες επιδόσεις
Μπορεί να βοήθησε τον Rocky Balboa, αλλά η μουσική δεν «ανεβάζει» πάντα τους αθλητές. Η κινητήρια μουσική μπορεί να δώσει ώθηση σε όσους ασκούνται με βάρη, όμως αυτοί που προτιμούν το τρέξιμο δεν δείχνουν να πηγαίνουν ταχύτερα ή μακρύτερα ακούγοντας μουσική.
Ανοιχτά βιβλία
Οι λάτρεις της ενεργητικής μουσικής, όπως η dance και η soul, έχουν περισσότερες πιθανότητες να αποκαλύπτουν αυθόρμητα τις σκέψεις τους, συγκριτικά με όσους προτιμούν άλλα είδη.
Πηγή: PsychologyToday