Τα παιδιά έχουν δικαίωμα να γνωρίζουν
Η απώλεια είναι μέρος της ζωής και τα παιδιά, όπως και οι ενήλικες, έχουν ανάγκη να επεξεργαστούν τα συναισθήματά τους. Το να αποκλείσουμε ένα παιδί από μια κηδεία μπορεί να δημιουργήσει σύγχυση και να του δώσει το μήνυμα ότι ο θάνατος είναι κάτι τόσο τρομακτικό που δεν πρέπει να το δει ή να το βιώσει.
Για τα παιδιά που είναι αρκετά μεγάλα ώστε να κατανοήσουν την έννοια της απώλειας, η συμμετοχή στην κηδεία μπορεί να είναι μια σημαντική εμπειρία. Μπορεί να τα βοηθήσει να πουν το δικό τους «αντίο» και να αισθανθούν μέρος της διαδικασίας του πένθους. Σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό να τους παρέχουμε απλές και ειλικρινείς εξηγήσεις για το τι θα συμβεί, ώστε να μην νιώσουν φόβο ή ανασφάλεια.
Πρέπει να τους δίνεται η επιλογή
Ένα βασικό στοιχείο στη λήψη αυτής της απόφασης είναι να δώσουμε στα παιδιά τη δυνατότητα να επιλέξουν αν θέλουν να παρευρεθούν ή όχι. Δεν υπάρχει σωστό ή λάθος – το κάθε παιδί είναι διαφορετικό. Μερικά παιδιά μπορεί να θέλουν να είναι εκεί, να στηρίξουν την οικογένεια και να αποχαιρετήσουν τον αγαπημένο τους, ενώ άλλα μπορεί να προτιμούν να μείνουν μακριά από αυτή τη δύσκολη στιγμή.
Αν το παιδί εκφράσει την επιθυμία να μην παραστεί, πρέπει να σεβαστούμε την απόφασή του και να του εξηγήσουμε ότι υπάρχουν και άλλοι τρόποι να αποχαιρετήσει τον εκλιπόντα, όπως να γράψει ένα γράμμα ή να ζωγραφίσει κάτι στη μνήμη του.
Παρουσία ενηλίκου και συναισθηματική υποστήριξη
Αν το παιδί αποφασίσει να παρευρεθεί, είναι σημαντικό να υπάρχει ένας ενήλικας μαζί του που το εμπιστεύεται και που δεν είναι τόσο συναισθηματικά φορτισμένος από την απώλεια. Αυτό το άτομο μπορεί να το βγάλει από την τελετή αν νιώσει άβολα ή χρειαστεί ένα διάλειμμα.
Επιπλέον, τα μικρότερα παιδιά μπορεί να μην κατανοήσουν πλήρως τι συμβαίνει και να γίνουν ανήσυχα ή ανυπόμονα. Σε αυτή την περίπτωση, είναι καλό να υπάρχει ένα ήσυχο μέρος όπου μπορούν να ηρεμήσουν ή να παίξουν για λίγο.
Στάδια κατανόησης του θανάτου, ανάλογα με την ηλικία
-
Βρέφη και νήπια (κάτω των 3 ετών): Δεν κατανοούν την έννοια του θανάτου, αλλά αντιλαμβάνονται τη θλίψη των γύρω τους. Πολλοί γονείς επιλέγουν να μην τα πάρουν μαζί τους, καθώς μπορεί να είναι ανήσυχα και θορυβώδη.
-
Παιδιά 3-6 ετών: Έχουν περιορισμένη κατανόηση του θανάτου, αλλά μπορούν να αρχίσουν να κάνουν ερωτήσεις. Σε αυτή την ηλικία, μια απλή εξήγηση για το τι πρόκειται να συμβεί μπορεί να τα βοηθήσει.
-
Παιδιά 7-12 ετών: Είναι σε θέση να κατανοήσουν την έννοια του θανάτου και μπορούν να επεξεργαστούν καλύτερα τα συναισθήματά τους. Συχνά ωφελούνται από τη συμμετοχή τους στην κηδεία.
-
Έφηβοι: Συνήθως κατανοούν πλήρως την απώλεια και μπορούν να πάρουν μέρος στην τελετή με ώριμο τρόπο. Ωστόσο, μπορεί να νιώθουν αμηχανία ή να μη θέλουν να δείξουν τα συναισθήματά τους δημόσια.
Η σημασία της σωστής επικοινωνίας
Είναι σημαντικό να δώσουμε στα παιδιά τη δυνατότητα να εκφράσουν τα συναισθήματά τους και να κάνουν ερωτήσεις. Εάν ανησυχούμε για το πώς θα αντιδράσουν, μπορούμε να τους δείξουμε φωτογραφίες ή να τους εξηγήσουμε εκ των προτέρων τι θα συμβεί στην κηδεία. Η προετοιμασία τους βοηθά να νιώσουν μεγαλύτερη ασφάλεια.
Η απόφαση εξαρτάται από το παιδί και την οικογένεια
Η απόφαση για το αν θα πάρουμε τα παιδιά μας σε μια κηδεία είναι βαθιά προσωπική και εξαρτάται από το κάθε παιδί και την οικογένεια. Το σημαντικό είναι να τους δίνουμε την επιλογή, να τα προετοιμάζουμε για την εμπειρία και να τους παρέχουμε την υποστήριξη που χρειάζονται. Ο θάνατος είναι ένα φυσικό μέρος της ζωής και η συμμετοχή σε μια κηδεία μπορεί να είναι ένας τρόπος να κατανοήσουν καλύτερα την έννοια της απώλειας, σε ένα ασφαλές και υποστηρικτικό περιβάλλον.
Πληροφορίες από bereavementadvice.org