Μία από τις διατροφικές διαταραχές που αντιμετωπίζουν τα παιδιά, είναι η αλλοτριοφαγία, γνωστή και ως σύνδρομο Πίκα.
Τι είναι η Αλλοτριοφαγία
Ο όρος "Αλλοτριοφαγία" αναφέρεται στην κατάσταση κατά την οποία κάποιος τρώει, μασάει ή γλείφει οτιδήποτε δεν είναι φαγώσιμο ή τροφές που δεν έχουν καμιά θρεπτική αξία όπως χώμα, μολύβια, κορδόνια ή ξύσματα από τοίχους.
Πρόκειται για ακόμα μία διατροφική διαταραχή που ονομάζεται αλλιώς σύνδρομο Πίκα.
Πότε δεν πρέπει να μας ανησυχεί
Είναι πολύ συχνό να βλέπουμε μικρά παιδιά έως 3 ετών να βάζουν στο στόμα οτιδήποτε πέσει στα χέρια τους. Είναι ένας τρόπος να γνωρίσουν το άμεσο περιβάλλον οπότε συχνά δοκιμάζουν κουδουνίστρες, παιχνίδια, σεντόνια, την άμμο στη θάλασσα ή το χώμα στην παιδική χαρά.
Ωστόσο, η διαδικασία αυτή αποτελεί μέρος της φυσιολογικής τους ανάπτυξης και δεν έχει καμιά σχέση με τη αλλοτριοφαγία. Απλά περνούν το λεγόμενο «στοματικό» στάδιο της ανάπτυξης. Η κατάσταση αυτή σταματά στην ηλικία των 12-18 μηνών.
Σε ποιους εμφανίζεται
Παρόλο που συναντάμε την αλλοτριοφαγία και σε ενήλικες, συνήθως παρουσιάζεται σε μικρότερες ηλικίες. Όταν το παιδί περάσει το όριο των 2-3 ετών και εξακολουθεί να τρώει, να μασάει ή να γλείφει μη φαγώσιμα αντικείμενα ή τροφές χωρίς θρεπτικά συστατικά, τότε πρόκειται για το σύνδρομο Πίκα και, σύμφωνα με την Παιδιατρική Εταιρεία, συμβαίνει κυρίως στις παρακάτω περιπτώσεις:
- Σε μικρά παιδιά που ζουν σε οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα και δεν έχουν την φροντίδα και αγάπη ίσως και την τροφή που χρειάζονται.
- Σε άτομα με ψυχικές διαταραχές.
- Σε άτομα που έχουν ελλείψεις στη διατροφή τους, όπως διάφορα μέταλλα ιδίως σίδηρο και τα άτομα αυτά συνειδητά προσπαθούν να καλύψουν αυτές τις ανάγκες τους.
- Σε άτομα με αναπτυξιακές διαταραχές όπως είναι ο αυτισμός.
- Σε άτομα που κάνουν ακραίες δίαιτες.
- Σε έγκυες γυναίκες, αλλά τα συμπτώματα αυτά υποχωρούν μετά τον τοκετό.
Τα συμπτώματα της αλλοτριοφαγία
Τα πιο συνηθισμένα προβλήματα που θα αντιμετωπίσει κάποιος που εμφανίζει τάσεις αλλοτριοφαγίας είναι τα εξής:
- Υποσιτισμός
- Εντερική απόφραξη
- Μολύνσεις ή παράσιτα αν έχει φάει χώμα
- Αναιμία
- Δυσκοιλιότητα και γαστρεντερικά προβλήματα
Πόσο διαρκεί
Σε πολλές περιπτώσεις, η διαταραχή διαρκεί αρκετούς μήνες και μετά εξαφανίζεται μόνη της. Σε ορισμένες περιπτώσεις παιδιών μπορεί να μεταφερθεί ως συμπεριφορά και στην εφηβεία, ακόμα και στην ενηλικίωση.
Αν υπάρχουν αναπτυξιακές διαταραχές παράλληλα, η αλλοτριοφαγία είναι πιο πιθανό να συνεχιστεί και στην ενηλικίωση, εκτός κι αν αντιμετωπιστούν οι διαταραχές που πιθανώς την προκαλούν.
Αντιμετώπιση
Η αντιμετώπιση της συγκεκριμένης διατροφικής διαταραχής, εξαρτάται από τους λόγους που προκύπτει:
1. Αν προέρχεται από ψυχική διαταραχή, το άτομο χρειάζεται ψυχολογική υποστήριξη και θεραπεία για να αντιμετωπίσει τους βαθύτερους λόγους που το οδηγούν στην διατροφική διαταραχή.
2. Ένα πάλι προκύπτει από έλλειψη βιταμινών, τότε καλύπτουμε την έλλειψη με τις κατάλληλες βιταμίνες που μας συστήνει ο παιδίατρος. Παράλληλα, και πάντα σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού, αντιμετωπίζουμε και τα συμπτώματα της αλλοτριοφαγίας, όπως την δυσκοιλιότητα, τη ή και πιθανές λοιμώξεις.
3. Σε παιδιά που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού και εμφανίζουν τάσεις αλλοτριοφαγίας, μπορεί να εφαρμοστεί συμπεριφορική θεραπεία, που μέσα από επιβραβεύσεις (αλλά και συνέπειες για τις λάθος συμπεριφορές) μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την κατάσταση. Σε άτομα με νοητική υστέρηση, από την άλλη, τα νέα είναι ακόμα πιο αισιόδοξα, μιας και η συμπεριφορική θεραπεία έχει δείξει μείωση της έντασης των τάσεων μέχρι και 80%.
Σε κάθε περίπτωση, πριν καταλήξουμε στην αιτία που προκαλεί την αλλοτριοφαγία, είναι απαραίτητη η εξέταση αίματος για να αποκλεισθεί η σιδηροπενική αναιμία η δηλητηρίαση με βαρέα μέταλλα και για να διαπιστωθεί αν υπάρχει έλλειψη άλλων ουσιών όπως ο ψευδάργυρος και το μαγνήσιο.
Πληροφορίες από iatronet.gr