Χαρακτηριστικό παράδειγμα, ο τοκετός!
Κάποιες καταστάσεις είναι άμεσα συνδεδεμένες με συγκεκριμένα συναισθήματα. Όταν πλησιάζει η ώρα του τοκετού, για παράδειγμα, όλοι περιμένουν από την μητέρα (ή τον πατέρα) να νιώθουν ενθουσιασμό και ευτυχία για την ζωή που θα φέρουν στον κόσμο. Ωστόσο, οι μελλοντικοί γονείς ενδέχεται να αισθανθούν κι άλλα συναισθήματα όπως φόβο για το μέλλον, μελαγχολία λόγω ορμονών ή απογοήτευση εάν δεν καταφέρουν να τα κάνουν όλα τέλεια.
Συναισθήματα που, αν τα δεις στο πρόσωπο μιας νέας μαμάς, μπορεί και να τα κατακρίνεις: «Θα έπρεπε να είσαι χαρούμενη, όχι να κλαις...». Αυτή η φράση, όμως, δημιουργεί στην νέα μαμά ενοχές γιατί δεν αισθάνεται αυτό που «πρέπει» ή που περιμένουν οι άλλοι από εκείνη, αλλά κάτι διαφορετικό…
Κανείς δεν έχει το δικαίωμα να κρίνει τα συναισθήματά μας
Στην πραγματικότητα, δεν θα είχε την παραμικρή σημασία αν νιώθουμε αυτό που περιμένουν οι άλλοι από εμάς. Αυτό που κάνει την διαφορά, είναι το συναίσθημα ενοχής που μας δημιουργείται. Αν κάποιος, για παράδειγμα, δεν κλάψει για την απώλεια του αγαπημένου του ανθρώπου, θα νιώσει ένοχος και θα αναρωτηθεί αν του συμβαίνει κάτι αφύσικο. Το ίδιο και μια μητέρα που δεν θα την πλημμυρίσει αυτόματα η ευτυχία την στιγμή που θα γεννήσει το παιδί της.
Ένα άλλο χαρακτηριστικό που είναι εξίσου επιβλαβές για αυτές τις καταστάσεις και το οποίο μπορεί να εντείνει την ενοχή είναι ότι αυτό το πρόσωπο αισθάνεται ότι δεν έχει ανθρώπινα συναισθήματα. Μπορεί ακόμη και να σκεφτεί ότι δεν αισθάνεται τη θλίψη επειδή στην πραγματικότητα είναι ψυχοπαθής. Ένα άτομο χωρίς συναισθήματα, με όλα όσα αυτό συνεπάγεται.
Τα σχόλια «κοινωνικής φύσης» συνήθως δεν βοηθούν
Γύρω από ένα νεογέννητο μερικές φορές συγκεντρώνεται μια ομάδα «υποκατάστατων μητέρων» που πιστεύουν ότι έχουν τη σοφία να υπαγορεύουν πώς πρέπει να φροντίζεται ένα μωρό κατά τους πρώτους μήνες ζωής της ζωής του. Η βοήθειά τους είναι στην πραγματικότητα μια μεγάλη υποστήριξη αν παρέχεται σωστά. Ωστόσο, όταν γίνεται με κακή διαχείριση, μετατρέπεται σε ένα φορτίο που μπορεί να «βυθίσει» την αυτοεκτίμηση της μητέρας.
Επιβληθείσα ενοχή
Άλλοι μπορεί επίσης να κάνουν σχόλια για να επικρίνουν τις στιγμές που δεν αισθανόμαστε λυπημένοι. Αυτό συμβαίνει, για παράδειγμα, όταν κάποιος υποφέρει από την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου και σε όλη τη μάχη που δίνει για να συνεχίσει τη ζωή του, πρέπει να ακούει ορισμένες φράσεις του τύπου «Πώς μπορείς και βγαίνεις ή πας στη δουλειά δυο μέρες αφού πέθαναν οι γονείς σου;» ή «Τελικά δεν τους αγαπούσες και τόσο...». Αυτές οι φράσεις είναι τόσο άδικες και συχνά λέγονται με ανυπόστατους τρόπους, ξεχνώντας το γεγονός ότι κανείς δεν έχει το δικαίωμα να μας κρίνει για το πώς αισθανόμαστε.
Εν κατακλείδι...
Με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, ο συναισθηματικός μας κόσμος είναι πολύ ευαίσθητος στις προσωπικές και ιδιαίτερες συνθήκες που βιώνουμε. Έτσι, κανείς δεν έχει το δικαίωμα, συμπεριλαμβανομένων των εαυτών μας, να μας κρίνει για αυτό που νιώθουμε. Λάβετε υπόψη σας ότι τα συναισθήματα δεν μας κάνουν καλύτερους ή χειρότερους ανθρώπους. Ο τρόπος με τον οποίο ενεργούμε ή συμπεριφερόμαστε πολλές φορές απέχει πολύ από μία πιστή απόδοση του πώς αισθανόμαστε. Αυτός είναι ακριβώς ο λόγος για τον οποίο η ενοχή που συχνά γεμίζουμε τους άλλους ή τους εαυτούς μας δεν έχει νόημα.