«Δεν ήμουν ποτέ η μαμά που φωνάζει στα παιδιά της. Προσπαθούσα πάντα να θέτω όρια, να δίνω εξηγήσεις και να προλαμβάνω τις εντάσεις. Οι οποίες, βέβαια, είναι αναπόφευκτες, αλλά όσες πιο πολλές γλιτώσεις τόσο το καλύτερο.
Παρ’ όλ’ αυτά, όλοι έχουμε τις κακές μας μέρες ή τις κακές μας περιόδους. Το προηγούμενο καλοκαίρι, λοιπόν, η υπομονή μου δεν ήταν τόσο “ελαστική” όσο συνήθως. Κάποια στιγμή που ο πατέρας τους έπρεπε να λείψει για αρκετές μέρες, έμεινα μόνη με τα παιδιά περισσότερο απ’ ότι μπορούσα να διαχειριστώ εκείνον τον καιρό.
Εκείνα, πάλι, είχαν μπουχτίσει και περίμεναν πως και πως να τελειώσει το σχολείο για να ξεδώσουν. Το αποτέλεσμα ήταν να χάσω τον έλεγχο αρκετές φορές και να φωνάξω όπως δεν είχα φωνάξει ποτέ μου. Η αλήθεια είναι ότι τα παιδιά μπήκαν σε μια σειρά, αλλά μου φαινόταν φοβισμένα – σοκαρισμένα, ίσως.
Κι εγώ, παρ’ ότι επέβαλλα μια σχετική τάξη, δεν ένιωθα καθόλου καλά με τον εαυτό μου. Καταλάβαινα βαθιά μέσα μου ότι δεν είχα πετύχει τίποτα ουσιαστικό, παρά μόνο ένα πρόσκαιρο αποτέλεσμα. Τα παιδιά δεν κατανοούσαν τι συμβαίνει, απλώς υπέκυψαν στις φωνές μου, στην εξουσία μου, κατά κάποιον τρόπο.
Ένιωσα ακόμα χειρότερα, όμως, όταν είδα ένα βίντεο με παιδιά που περιέγραφαν τα συναισθήματά τους τη στιγμή που τους φώναζαν οι γονείς τους. “Ένιωσα σαν να με χτυπάνε” είπε ένα παιδί κι ύστερα το είπε κι ένα δεύτερο κι η καρδιά μου ράγισε. Σκέφτηκα το βλέμμα των δικών μου όταν ήμουν εκτός εαυτού κι ένιωσα σαν να τα είχα χτυπήσει. Ακόμα χειρότερα, ένιωσα σαν να τους είχα κάνει bullying!
Σε τι διέφερε, δηλαδή, η περίπτωσή μου από μια κλασική περίπτωση bullying, όπου ο δράστης εξωτερικεύει όσα τραύματα και προβλήματα έχει μέσα του ασκώντας βία ή εκφοβισμό σε κάποιον μικρότερο ή πιο αδύναμο. Έτσι κι εγώ, τις δυσκολίες που περνούσα και τα “θέματα” που είχα με τον εαυτό μου εκείνον τον καιρό, τα εξωτερίκευσα φωνάζοντας στα παιδιά μου και ασκώντας μια μορφή πειθαρχίας που δεν είχαν ξαναδεί από μένα.
Εντάξει, ίσως ήμουν σκληρή με τον εαυτό μου. Άλλωστε, η οικογενειακή ζωή δεν είναι όλο γέλια και χαρές. Πολλά συμβαίνουν, κάποιες φορές όλα μαζί, και σε επηρρεάζουν χωρίς να το καταλάβεις. Κι εκεί που είσαι ως εδώ, μια μικροζημιά, ένας χαζοτσακωμός, μια παράλογη απαίτηση κλπ. μπορούν να σε φέρουν στα άκρα και να χάσεις τον έλεγχο. Αλλά αυτό δεν μπορεί να γίνει η μόνιμη δικαιολογία μας γιατί δεν υπάρχει γυρισμός.
Και αν τα παιδιά μας είναι η αληθινή προτεραιότητά μας, τότε αυτός είναι ο στόχος που υπερβαίνει όλους τους άλλους και δεν πρέπει να το ξεχνάμε.
Αλλιώς, κινδυνεύουμε να κάνουμε bullying στα ίδια τα παιδιά μας κι αυτό μπορεί να οδηγήσει σε συμπεριφορές ή επιλογές που δεν θα θέλαμε να δούμε ποτέ από ‘κείνα. Να κάνουν, για παράδειγμα, bullying σε άλλα παιδιά ή να υποκύπτουν από φόβο στο πρώτο παιδί που θα τους υψώσει τη φωνή.
Στον αντίποδα όλου αυτού, μπορούμε να διδάξουμε στα παιδιά μας – με το παράδειγμά μας – πως να αντιμετωπίζουν τα άλλα παιδιά, τους άλλους ανθρώπους και αργότερα τον σύντροφο και τα παιδιά τους, με σεβασμό, υπομονή και αγάπη. Κοντολογίς, να τους διδάξουμε την ανθρωπιά!»