Ψωμί χωρίς ζύμωμα
Τι χρειαζόμαστε
450 γραμμάρια αλεύρι για όλες τις χρήσεις (και λίγο έξτρα πασπάλισμα)
2 κουταλιές του γλυκού αλάτι
3/4 κουταλιές του γλυκού μαγιά ξηρή
1 1/2 κούπα χλιαρό νερό
Τι κάνουμε
Σ’ ένα μεγάλο μπολ, ρίχνουμε το αλεύρι, το αλάτι και τη μαγιά κι ανακατεύουμε να αναμιχθούν καλά. Κάνουμε μια λακούβα στη μέση του μείγματος, προσθέτουμε το χλιαρό νερό κι ανακατεύουμε με ένα κουτάλι, ώσπου να έχουμε μια τραχιά, όχι χτυπημένη ζύμη (δε ζυμώνουμε καθόλου δηλαδή).
Σκεπάζουμε το μπολ με μεμβράνη ή πετσέτα και το αφήνουμε σε ένα ζεστό μέρος 6-8 ώρες, ώσπου να διπλασιαστεί.
Αλευρώνουμε λίγο τον πάγκο, πετάμε επάνω τη ζύμη, τη χτυπάμε και τη διπλώνουμε προς τα μέσα 2-3 φορές, την πλάθουμε σε μπάλα και την αφήνουμε ακόμη 1 ώρα, σκεπασμένη με πετσέτα, να ξεκουραστεί.
Προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 220 βαθμούς και αφήνουμε μέσα μια άδεια γάστρα για 30 λεπτά στο μεσαίο ράφι.
Παίρνουμε προσεκτικά τη ζύμη μας, που έχει διπλασιαστεί, και την τοποθετούμε μέσα στην καυτή γάστρα. Χαράζουμε με ένα μαχαίρι το πάνω μέρος της φραντζόλας, κλείνουμε το καπάκι και βάζουμε τη γάστρα στον φούρνο. Ψήνουμε για 30 λεπτά και για ακόμη 15 λεπτά χωρίς το καπάκι.
Μόλις γίνει το ψωμί, το αφήνουμε 15 λεπτά να κρυώσει, κόβουμε και τρώμε.
Ψωμί σόδας (χωρίς αναμονή)
Τι χρειαζόμαστε
170 γραμμάρια αλεύρι για όλες τις χρήσεις (και έξτρα για το πασπάλισμα)
140 γραμμάρια αλεύρι ολικής άλεσης
40 γραμμάρια νιφάδες βρώμης
1 1/2 κουταλιά του γλυκού μαγειρική σόδα
1 κουταλιά του γλυκού αλάτι
4 κουταλές του γλυκού κρύο, ανάλατο βούτυρο σε κομματάκια
1 κούπα ξινόγαλο ή γιαούρτι αραιωμένο με λίγο νερό
Τι κάνουμε
Προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 220 βαθμούς.
Σ’ ένα μεγάλο μπολ, ρίχνουμε το αλεύρι, τη σόδα, το αλάτι και τη βρώμη και αναμιγνύουμε τα υλικά. Προσθέτουμε το βούτυρο και ανακατεύουμε με τα χέρια να πάει παντού μέσα στο μείγμα.
Ρίχνουμε σιγά σιγά το ξινόγαλο και ανακατεύουμε ώσπου να έχουμε μια ζύμη. Αλευρώνουμε τον πάγκο μας, ζυμώνουμε για 1 λεπτό ώσπου η ζύμη να γίνει αφράτη και την πλάθουμε σε μπάλα.
Λαδώνουμε ένα ταψάκι, τοποθετούμε μέσα την ζύμη και τη χτυπάμε λίγο από πάνω να απλωθεί η βάση της φραντζόλας. Πασπαλίζουμε με αλεύρι από πάνω και, με ένα μαχαίρι, χαράζουμε ένα «Χ» στο πάνω μέρος της.
Ψήνουμε στον φούρνο, στο μεσαίο ράφι, για 30 λεπτά, ώσου να ροδίσει το ψωμί. Αφήνουμε λίγη ώρα να κρυώσει και σερβίρουμε.
Λαδόψωμο με μυρωδικά (Φοκάτσια)
Τι χρειαζόμαστε
12 γραμμάρια μαγιά ξηρή
2 κούπες χλιαρό νερό
450 γραμμάρια αλεύρι για όλες τις χρήσεις
2 κουταλιές του γλυκού αλάτι
5 κουταλιές της σούπας εξτρα παρθένο ελαιόλαδο
1/2 κουταλιά του γλυκού δεντρολίβανο τριμμένο (ή θυμάρι)
Ανθός αλατιού (προαιρετικά)
Τι κάνουμε
Σ’ ένα μπολ, ρίχνουμε το νερό και τη μαγιά και ανακατεύουμε ελαφρά. Περιμένουμε λίγα λεπτά να ενεργοποιηθεί η μαγιά (το μείγμα θ’ αρχίσει ν’ αφρίζει).
Σ’ ένα μπολ, ρίχνουμε το αλεύρι και το αλάτι κι ανακατεύουμε. Κάνουμε μια λακούβα στη μέση, ρίχνουμε το μείγμα της μαγιάς και 2 κουταλιές της σούπας ελαιόλαδο και ανακατεύουμε με τα χέρια (ή με ένα κουτάλι) ώσπου να έχουμε τη ζύμη μας. Πρέπει να έχει υγρασία, αλλά να μην είναι πολυ κολλώδης.
Σ’ ένα μεγάλο μπολ ρίχνουμε 2 κουταλιές της σούπας ελαιόλαδο. Πλάθουμε τη ζύμη σε μπάλα, την τοποθετούμε στο μπολ και τη γυρίζουμε ώστε να λαδωθεί απ’ όλες τις μεριές. Σκεπάζουμε με μεμβράνη ή πετσέτα και αφήνουμε τη ζύμη σ’ ένα ζεστό μέρος να διπλασιαστεί (περίπου 2 ώρες).
Λαδώνουμε ένα ταψί και τοποθετούμε μέσα τη ζύμη. Με τα δάχτυλα, πιέζουμε τη ζύμη να απλωθεί σε ένα παραλληλόγραμο πάχους λίγο μεγαλύτερου από 1 δάχτυλο. Σκεπάζουμε με πετσέτα κι αφήνουμε να ξεκουραστεί για 30 λεπτά.
Προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 220 βαθμούς.
Με τα δάχτυλα, κάνουμε λακούβες στην επιφάνεια του ψωμιού, περιχύνουμε 1 κουταλιά ελαιόλαδο και πασπαλίζουμε με το δεντρολίβανο (ή το θυμάρι). Προαιρετικά, πασπαλίζουμε και με ανθό αλατιού.
Χαμηλώνουμε το φούρνο στους 180 βαθμούς και ψήνουμε για 20-25 λεπτά, ώσπου να ροδίσει. Περιμένουμε λίγη ώρα να κρυώσει λίγω και σερβίρουμε.