Τα χαρακτηριστικά της παιδικής ματαίωσης
Το πρώτο χαρακτηριστικό της παιδικής ματαίωσης είναι η άρνηση των παιδιών να πιεστούν. Παίρνουν ως δεδομένη την αποτυχία και αρνούνται πεισματικά να βάλουν τα δυνατά τους και να ξεπεράσουν τον εαυτό τους. Επιπλέον, συνηθίζουν να μεταθέτουν τις ευθύνες τους στους άλλους, να χρησιμοποιούν ψεύτικες δικαιολογίες για όσα δεν έκαναν ή να λένε συνεχώς πως φταίει κάποιος άλλος για τις δικές τους δικαιολογίες.
Ποιοι είναι οι βαθύτεροι λόγοι της παιδικής ματαίωσης
Τα παιδιά που βιώνουν την παιδική ματαίωση, απαιτούν κατά βάθος οι συνθήκες ζωής τους να είναι πιο εύκολες, ή ακριβώς αυτές που επιθυμούν, αλλιώς τις αντιμετωπίζουν ως ανυπόφορες και πρακτικά ανέφικτες. Όλα ξεκινούν από την άμεση ικανοποίηση των αιτημάτων τους και φυσικά οι ευθύνες επιμερίζονται στους γονείς, το σχολείο αλλά και την εποχή.
- Οι γονείς από τη μεριά μας, τους παρέχουμε σχεδόν τα πάντα αβίαστα. Δεν τους ζητάμε να προσπαθήσουν για να αποκτήσουν αυτό που θέλουν και τρέχουμε να προλάβουμε όλες τους τις ανάγκες.
- Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και στο σχολείο, όπου το εκπαιδευτικό σύστημα δίνει έτοιμες και εύκολες λύσεις στα παιδιά ξεχνώντας να τους καλλιεργήσει την κριτική σκέψη.
- Τέλος η τεχνολογία με τις απίστευτες ευκολίες της και η ταχύτητα των εξελίξεων δημιουργούν μια κουλτούρα κατά την οποία τα παιδιά δεν έχουν την πολυτέλεια να επεξεργαστούν τις πληροφορίες που δέχονται και μάθουν να έχουν υπομονή και επιμονή.
Πώς να αντιμετωπίσουμε την παιδική ματαίωση
Παρατηρήστε τη συμπεριφορά των παιδιών
Εάν τα παιδιά επαναλαμβάνουν συχνά φράσεις όπως «Δεν το αντέχω», «Δε μπορώ», «Δε θέλω καθόλου, «Είναι πολύ βαρετό/Είναι πολύ δύσκολο», «Δε θα έπρεπε να είχα να κάνω τόση δουλειά. Θα έπρεπε να ήταν πιο εύκολο», «Δεν την παλεύω», «Δεν το’ χω», «Είναι ανυπόφορο», «Δεν το δέχομαι με τίποτα» και άλλα παρόμοια, τότε μάλλον πρέπει να κινηθείτε άμεσα.
Παρατηρήστε και τη δική σας φιλοσοφία
Πρώτα απ’ όλα, παρατηρήστε τη δική σας συμπεριφορά μέσα στην ημέρα. Εάν οι παραπάνω φράσεις επαναλαμβάνονται συχνά κι από εσάς, ή αν απλά εννοούνται από την συμπεριφορά σας (είστε αμελής ή αφήνετε διαρκώς εκκρεμότητες), τότε η ματαίωση είναι και δική σας φιλοσοφία την οποία αντιγράφουν τα παιδιά.
Τα παιδιά μας μιμούνται
Ως γνωστόν, τα παιδιά κάνουν αυτό που βλέπουν και όχι αυτό που τους λέμε. Εάν, λοιπόν, η παραπάνω φιλοσοφία σας αντιπροσωπεύει, καλό είναι να την αλλάξετε. Είναι το πρώτο βήμα που θα βοηθήσει τα παιδιά σας να αλλάξουν πορεία πλεύσης και να αποκτήσουν εμπιστοσύνη στον εαυτό τους.
Ενθαρρύνετε τα παιδιά να ξεπερνούν τον εαυτό τους
Η φιλοσοφία που αναζητούμε και θα ενθαρρύνει τα παιδιά να μάθουν να προσπαθούν, είναι βασισμένη στις παρακάτω φράσεις:
- Είναι δύσκολο αλλά μπορώ να το κάνω, και αξίζει να το κάνω για να πετύχω αυτό που θέλω
- Είναι επίπονο αλλά μπορώ να το κάνω ακόμη κι αν δυσκολευτώ πολύ
- Δε θέλω καθόλου αλλά αυτό δε σημαίνει ότι δεν αντέχω να το κάνω. Θα είναι δύσκολο αλλά αξίζει να πιεστώ για να πετύχω το στόχο μου
- Μπορεί να είναι πολύ βαρετό και πολύ δύσκολο αλλά δεν είναι ανυπόφορο. Κανείς δεν πέθανε επειδή ήταν, ή έκανε, κάτι πολύ δύσκολο
- Δε θα ήθελα να είχα να κάνω τόση δουλειά αλλά μπορώ να την κάνω και αξίζει τον κόπο για να μάθω περισσότερα. Θα ήθελα να ήταν πιο εύκολο αλλά αυτό δε σημαίνει ότι θα έπρεπε οπωσδήποτε να ήταν πιο εύκολο
- Σίγουρα θα κουραστώ πολύ, αλλά όχι ότι δε θα την παλεύω καθόλου μετά
- Μπορεί να μην το έχω στην αρχή, και να δυσκολευτώ πολύ να το αποκτήσω, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι δεν θα το καταφέρω καθόλου και ότι δεν αξίζει τουλάχιστον να προσπαθήσω δεδομένου ότι μου αρέσει
- Είναι επίπονο αλλά όχι και ανυπόφορο
- Είναι δύσκολο να δέχομαι κάτι που δε συνάδει με τις αξίες μου αλλά δε σημαίνει ότι δε μπορώ να το δεχτώ σε περίπτωση που είναι να πετύχω έναν πιο μακροπρόθεσμο στόχο.
Μην τα αφήνετε να παραιτούνται με την πρώτη
Μερικές να στεναχωριόμαστε όταν, για παράδειγμα, δεν μπορούν να λύσουν ένα πρόβλημα στα μαθηματικά και δείχνουν απελπισμένα. Σπεύδουμε λοιπόν να τους δώσουμε τη λύση στερώντας τους το δικαίωμα να παλέψουν και να τα καταφέρουν μόνα τους. Αντί να κάνετε αυτό, λοιπόν, ενθαρρύνετέ τα να προσπαθήσουν κι άλλο δίνοντάς τους μια μικρή, στοιχειώδη καθοδήγηση. Στο τέλος, η χαρά και η ικανοποίησή τους θα είναι τόσο μεγάλα που θα ξεχάσετε πως λίγο πριν έκλαιγαν.
Εν κατακλείδι….
Τα παιδιά θα είναι πολύ πιο ευτυχισμένα και πετυχημένα, και τώρα αλλά και ως ενήλικες, αν αποβάλουν το αίσθημα ματαίωσης που τείνουν να έχουν. Αξίζει λοιπόν να τους μεταδώσουμε μια πιο θετική και αισιόδοξη προσέγγιση της ζωής, η οποία μας θέλει δυνατούς, να κυνηγάμε τους στόχους μας και να απολαμβάνουμε τους καρπούς των επιτυχιών μας.