Συναντίληψη-Συνεκπαίδευση- Συμπερίληψη. Τι σημαίνουν για εσάς αυτές οι λέξεις και πώς καταφέρνετε να τις περάσετε ως μήνυμα στο κοινό;
Όλα αρχίζουν με την καλλιέργεια της συναντίληψης: κοινή αντίληψη, κοινή προσέγγιση και απόδοση κοινού ορισμού κι ερμηνείας εννοιών που έως τώρα αποτελούσαν στερεότυπα. Στον δρόμο προς την αναδόμηση στερεοτύπων θέλουμε να μοιραστούμε την αντίληψη ότι η αναπηρία δεν είναι πρόβλημα, είναι μία ζώσα κατάσταση. Το κυριότερο εργαλείο της συναντίληψης αποτελεί η συνεκπαίδευση. Τα παιδιά μπορούν να φέρουν την αλλαγή. Δεν έχουν κοινωνικά ή πολιτικά κριτήρια παρά μόνο έμφυτο σεβασμό σε ό,τι τα περιβάλλει. Ο σεβασμός αυτός δεν πρέπει να χαθεί στις επιταγές μιας σύγχρονης «κανονικότητας». Ο σεβασμός σε όλα τα επίπεδα και τις αξίες προς όλους τους ανθρώπους ορίζει την έννοια της συμπερίληψης.
Στο θέατρο ως καθρέφτης αλλά και προπομπός μηνυμάτων μιας κοινωνίας οι τρεις αυτές θεμελιώδεις αξίες πρέπει να ενυπάρχουν στο περιεχόμενο κάθε έργου χωρίς να υπερτερούν της καλλιτεχνικής του αξίωσης. Αυτό σημαίνει ότι η καθολική προσβασιμότητα είναι αναφαίρετο δικαίωμα και σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί καλλιτεχνικό κριτήριο. Στο πλαίσιο αυτό στο παιδικό μας έργο «Το δικό μας παραμύθι: μια μουσικός, μια καρακάξα κι ένας κάστορας» δύο ζώα και μία μουσικός που δεν έχουν συμπεριληφθεί σε κανέναν μύθο του Αισώπου διεκδικούν με το δικό τους, μοναδικό τρόπο το δικαίωμά τους να έχουν μία θέση στον κόσμο των μύθων.
Ποιος από τους τέσσερις μύθους σας εκφράζει περισσότερο;
Ο μύθος που με εκφράζει περισσότερο είναι ο «Όνος και η Λεοντή». Στον μύθο αυτό ένας γάιδαρος που υπόκειται σε συνεχή εκμετάλλευση και τον χλευάζουν βρίσκει τυχαία μία λεοντή, μία χαίτη λιονταριού. Αποφασίζει λοιπόν να υποδυθεί κάτι το οποίο δεν είναι. Με αυτή την «εύκολη» λύση προσπαθεί να πείσει τους άλλους ότι έχει δύναμη κι αξίζει. Αποκαλύπτεται από την πονηρή αλεπού που του μαθαίνει ότι ο σεβασμός των άλλων κερδίζεται μόνο με τον αυτοσεβασμό και την πίστη στις προσωπικές μας δυνατότητες.
Σε ποιον από αυτούς αλληλοεπιδρούν περισσότερο τα παιδιά;
Η μεγαλύτερη αλληλεπίδραση παρατηρείται στον τρίτο κατά σειρά μύθο «Ο Λαγός και η Χελώνα». Η αλήθεια είναι ότι οι αντιδράσεις ποικίλουν. Πολλά παιδιά αρχικά υποστηρίζουν τον λαγό ως σύμβολο της πρωτιάς και της σωματικής ικανότητας. Ο ίδιος ο μύθος προσφέρει γόνιμα την αμφισβήτηση παρωχημένων αξιών και κατασκευασμένων προτύπων. Οι μικροί και μεγάλοι θεατές σταδιακά αντιλαμβάνονται τις πραγματικές αξίες με κυρίαρχη αυτή του αλληλοσεβασμού.
Τι θα θέλατε να αλλάξει στον χώρο του παιδικού θεάτρου;
Βάσει της προσωπικής μου εμπειρίας ως ηθοποιός, σκηνοθέτης αλλά και εκπαιδευτής του παιδικού θεάτρου έχω συνειδητοποιήσει βαθιά ότι αποτελεί το κυριότερο εκπαιδευτικό μέσο πέραν της τυπικής εκπαίδευσης. Το παιδικό θέατρο μπορεί να βοηθήσει στην εξωτερίκευση, διαχείριση και οριοθέτηση συναισθημάτων αλλά και της συλλογικής συμπεριφοράς του παιδιού, στη διαμόρφωση κι ανάδειξη των ατομικών χαρακτηριστικών του γνωρισμάτων και τέλος στην κατανόηση των αξιών και στην ανάπτυξη των προσωπικών του στόχων. Δεν χρειάζεται λοιπόν να αλλάξει κάτι, αλλά να εξελιχθεί το παιδικό θέατρο σε ένα πρισματικό φίλτρο που το παιδί θα μπορεί να προσεγγίζει το καθετί χωρίς στερεότυπα και με σεβασμό στην ανθρώπινη ποικιλομορφία.
Πώς γεννήθηκε το ΙΣΟΝ;
Το ΊΣΟΝ αποτελεί ένα εργαστήρι συμπεριληπτικής εκπαίδευσης για το Θέατρο και τον Χορό. Γεννήθηκε από την ανάγκη να καλύψει το κενό που υπήρχε στη χώρα μας στον χώρο της συμπεριληπτικής καλλιτεχνικής εκπαίδευσης. Στην ουσία αποτελεί τον κοινό τόπο που κάθε άνθρωπος μπορεί να εκπαιδευτεί στο θέατρο και στον χορό. Εκτός της ανάδειξης υψηλών καλλιτεχνικών αξιών και μεθόδων προσφέρουμε επίσης και συμπεριληπτική εκπαιδευτική προσέγγιση μέσω προσωπικών μεθόδων που έχουμε αναπτύξει οι εκπαιδευτές του ΊΣΟΝ. Τα μαθήματα που προσφέρονται είναι υποκριτική, αυτοσχεδιασμός θεάτρου, αυτοσχεδιασμός χορού, φωνητική-ορθοφωνία, μπαλέτο, σύγχρονος χορός, ιστορία θεάτρου, θεωρία της υποκριτικής. Κάθε Σάββατο πρωί λειτουργεί θεατρικό εργαστήρι για παιδιά από 7 έως 13 ετών.