Εκτός από αφύσικο, όμως, είναι και εξαιρετικά δύσκολο.
Αντ’ αυτού, μπορούμε σιγά σιγά να αφήνουμε το παιδί να αναλαμβάνει την ευθύνη π.χ. για τις καθημερινές ανάγκες του. Δραστηριότητες όπως ο ύπνος, το φαγητό και η ψυχαγωγία μπορούν, από πεδίο αχρείαστων μικροσυγκρούσεων, να γίνουν πεδίο διαμόρφωσης ενός υπεύθυνου, ανεξάρτητου χαρακτήρα και, τελικά, ενός παιδιού που δεν βλέπει τους γονείς του ούτε σαν αφέντες ούτε σαν υπηρέτες του.
Γιατί, εκτός από φύλακες άγγελοι των παιδιών μας, είμαστε και εκείνοι που θα τους δώσουν τον χώρο που χρειάζονται για να μάθουν ποια είναι και τι μπορούν να κάνουν, πώς να επιβιώνουν και πώς να χρησιμοποιούν το μυαλό και να ακούνε την ψυχή τους. Ένα ασφαλές περιβάλλον, δηλαδή, μέσα στο οποίο τα παιδιά θα έχουν τη δυνατότητα ν’ αποφασίζουν μόνα τους:
Πότε πρέπει να ξεκουραστούν
Ο επαρκής και καλός ύπνος είναι απαραίτητος για τα παιδιά, αλλά το αυστηρό πρόγραμμα είναι κάτι που συνήθως βολεύει περισσότερο τους γονείς. Το σημαντικό είναι τα παιδιά να κατανοήσουν, όχι το πότε πρέπει να κοιμούνται, αλλά το γιατί. Η δική μας δουλειά είναι να:
- Εξηγούμε στα παιδιά τι συμβαίνει στο σώμα και στον νου όταν κουράζονται, πως ανακτούν τις δυνάμεις τους με τον ύπνο και πως η φυσική τους κατάσταση επηρεάζει τη σκέψη, τη δράση, ακόμη και τα συναισθήματά τους.
- Δημιουργούμε ένα ήσυχο, ευχάριστο περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από ηρεμία, τρυφερότητα και αίσθημα ασφάλειας, κατάλληλο δηλαδή για ξεκούραση και καλόν ύπνο.
- Κάνουμε αυτά που ζητάμε απ’ τα παιδιά μας, δηλαδή να κοιμόμαστε όποτε μας λέει το σώμα μας και να μην δοκιμάζουμε τα όριά μας, διακυβεύοντας την υγεία, την ψυχική ηρεμία και την συγκέντρωση στον γονεϊκό μας ρόλο.
Πότε πρέπει να χορτάσουν
Η καλή διατροφή είναι το άλφα και το ωμέγα για την υγεία των παιδιών, αλλά και ένα από τα μόνιμα σημεία τριβής με τους γονείς. Ο λόγος ίσως και να είναι ότι απαιτούμε απ’ τα παιδιά να τρώνε αυτό που θέλουμε εμείς και όσο και όταν θέλουμε εμείς. Η δική μας δουλειά, όμως, είναι να:
- Μαθαίνουμε στα παιδιά να σέβονται την τροφή και να ακούνε το σώμα τους, να τρώνε όταν πεινάσουν, αλλά όχι απλώς για να χορτάσουν μα για να είναι υγιή και δυνατά.
- Τους παρέχουμε αδιάκοπα όλα τα απαραίτητα συστατικά για μια καλή και ολοκληρωμένη διατροφή που εγγυάται την ομαλή ανάπτυξή τους.
- Τα αφήνουμε να συμμετάσχουν στην προετοιμασία και την παρασκευή του φαγητού για να μάθουν από νωρίς, όχι μόνο να τρώνε, αλλά και να μαγειρεύουν σωστά.
Πώς πρέπει να διασκεδάσουν
Για τα παιδιά, ειδικά τα μικρότερα, το παιχνίδι και η ψυχαγωγία αποτελούν την κύρια ασχολία τους μέσα στην ημέρα. Αν και είναι δελεαστικό να τα αφήνουμε να παίζουν με τις ώρες για να έχουμε την ησυχία μας, είναι λάθος να συνδυάζουμε το τερπνόν μετά του ωφελίμου, όταν το ωφέλιμο έχει να κάνει με εμάς και όχι με τα παιδιά. Η δική μας δουλειά είναι να:
- Δημιουργούμε ένα περιβάλλον που είναι ασφαλές για τα παιδιά, τους δίνει ερεθίσματα και ελευθερία κινήσεων, επιτρέπει το δημιουργικό παιχνίδι και τα βοηθά να εξερευνήσουν τον κόσμο με όλες τις αισθήσεις τους.
- Να μην καταπολεμάμε τη βαρεμάρα των παιδιών με καινούργια παιχνίδια ή διάφορες συσκευές που τα αποβλακώνουν και να τα ενθαρρύνουμε να χρησιμοποιούν τη φαντασία και τη δημιουργικότητά τους.
- Επιτρέπουμε στα παιδιά να συμμετάσχουν στις δικές μας δραστηριότητες είτε ως παρατηρητές, απαντώντας πάντα στις ερωτήσεις τους, είτε ως βοηθοί που είναι και πιο διασκεδαστικό.
Και φυσικά, δεν είναι δουλειά μας να εξασφαλίζουμε στα παιδιά μια αδιάκοπη, αλλά επίπλαστη ευτυχία. Οφείλουμε, απλώς, να είμαστε δίπλα τους καθώς αποκτούν διαφορετικές εμπειρίες και βιώνουν όλο το φάσμα των ανθρώπινων συναισθημάτων, από τα πιο ευχάριστα έως και τα πιο δυσάρεστα. Και να τους στηρίξουμε στην προσπάθειά τους να τα διαχειριστούν σωστά, ώστε να εξελιχθούν σε ολοκληρωμένους ανθρώπους που ξέρουν να απολαμβάνουν τα ωραία και να μην πτοούνται απ’ τα δύσκολα.