«Ο σύζυγός μου είναι καλοσυνάτος, συμπονετικός, τρυφερός και πολύ διασκεδαστικός – αλλά από υπομονή, δεν έχει καθόλου. Μόλις τα παιδιά κάνουν κάτι που δεν πρέπει, εκείνος υψώνει τη φωνή και... ποιος είδε τον Θεό και δεν τον φοβήθηκε.
Το καλό είναι ότι έχει απόλυτη αίσθηση του μέτρου, φωνάζει στα παιδιά, αλλά ποτέ δεν τα προσβάλλει και δεν τους μιλά απαξιωτικά. Οι φράσεις του είναι κοφτές, οι απαιτήσεις του ξεκάθαρες και ο τόνος του υποδηλώνει ότι είναι λίγο πριν όριά του, ποτέ εκτός εαυτού. Κι όταν βγει εκτός εαυτού – τα παιδιά μπορούν να το καταφέρουν αυτό – εγώ είμαι εκεί για να αποκαταστήσω τις ισορροπίες.
Παρ’ όλ’ αυτά, όταν τον ακούω να θυμώνει με τα παιδιά, το αίμα μου παγώνει κι η καρδιά μου καλπάζει, καθώς μου ‘ρχεται η ανάμνηση μιας πολύ σκοτεινής περιόδου της ζωής μου.
Βλέπετε, μικρή υπήρξα θύμα συναισθηματικής κακοποίησης.
Απ’ έξω, η παιδική μου ηλικία έμοιαζε φυσιολογική. Δύο αφοσιωμένοι γονείς, ένας μικρότερος αδελφός σκέτο ζιζάνιο, ένα πανέμορφο σκυλί και όλα τα καλά του κόσμου – όσα επιθυμεί ένα παιδί, τουλάχιστον. Κοντολογίς, μια υπέροχη ζωή.
Κι όμως, πίσω της, αυτή η εικόνα έκρυβε πολλά. Αδιαφορία κυρίως και απόλυτη εγκατάλειψη. Ως παιδιά, ήμασταν αφημένα στην τύχη μας, χωρίς έναν ώμο να κλάψουμε, μια αγκαλιά να μπούμε μέσα όταν φοβόμαστε και μια ζεστή φωνή, γεμάτη σιγουριά, να μας παρηγορήσει στα δύσκολα.
Κοινώς, χωρίς αληθινή αγάπη.
Την ώρα που άρχισα να αντιλαμβάνομαι ότι δεν είναι όλες οι οικογένειες σαν τη δική μας, ήταν που άρχισαν να καταγράφονται μέσα μου όλες οι προσβολές της μητέρας μου, τα καρφιά της και οι συναισθηματικοί εκβιασμοί. Θυμάμαι τα λόγια της να με διαπερνάνε σαν μαχαιριές και, δυστυχώς, ο πόνος επανέρχεται το ίδιο δυνατός κάθε φορά.
Ποτέ δεν ήμουν αρκετά καλή ή δυνατή ή έξυπνη, ήμουν όμως, σίγουρα, “ένα λάθος”, “μια απογοήτευση” ή “ένας βραχνάς”. Και δεν μιλούσαμε για τίποτα, ποτέ δεν ήμασταν αληθινά μάνα και κόρη, όχι, τουλάχιστον, όπως έβλεπα να είναι οι φίλες μου με τις μανάδες τους.
Ως έφηβη, με άφησε στην τύχη μου, να νιώθω διαρκώς μόνη και αβοήθητη, ένα ράκος γεμάτο ανασφάλειες, χωρίς φιλοδοξίες ή προσωπική ζωή.
Ήταν κάτι που δεν μπορούσα να συνειδητοποιήσω ακριβώς και να αντιδράσω εγκαίρως. Δεν υπήρχε σωματική βία, μόνο ψυχολογική κι ένας διαρκής κύκλος συμπεριφορών που με κρατούσαν δέσμια. Έβλεπα τη μάνα μου ως ψυχρή και απαιτητική, αλλά όχι ως κακοποιητική.
Σήμερα, δύο δεκαετίες και τρεις ψυχοθεραπευτές μετά, έχω κατανοήσει και αποδεχτεί αυτό που βίωσα τότε. Φοβάμαι, όμως, τον αντίκτυπο που μπορεί να έχει αυτή μου η εμπειρία σε μένα ως μητέρα.
Φοβάμαι, για παράδειγμα, μη συμπεριφερθώ, άθελά μου, όπως η μάνα μου κι έτσι είμαι εξαιρετικά υποχωρητική με τα παιδιά μου. Κι είμαι συνέχεια από πάνω τους να τα λούζω με αγάπη και αγκαλιές, όσα μου έλειψαν εμένα ως παιδί, αλλά έτσι καταλήγω να μην υψώνω τη φωνή μου ποτέ και να μην τους αρνούμαι τίποτα.
Και φυσικά, αυτό αποτελεί την κύρια αιτία που καβγαδίζω με τον πατέρα τους. Έχει φορτωθεί μόνος του το ζήτημα της πειθαρχίας γιατί εγώ απλώς παραλύω και όταν ένα παιδί μου κλάψει, κλαίω κι εγώ μαζί του.
Το θέμα είναι πώς θα το ξεπεράσω όλο αυτό, πώς θα διώξω τη σκιά της μητέρας μου απ’ τη συμπεριφορά μου και πώς θα έχω μια πλήρη και ανταποδοτική ζωή με την οικογένειά μου…
Προς το παρόν, κάνω τα βήματα ένα ένα. Έχω συγχωρέσει τη μητέρα μου και προσπαθώ καθημερινά να διαχωρίσω τη συμπεριφορά της από την καλώς εννούμενη πειθαρχία που είναι απαραίτητη σε μια οικογένεια. Προσπαθώ να αποκτήσω περισσότερη πίστη στον εαυτό μου και να απεμπολίσω τη σκέψη ότι, αν αφεθώ, θα γίνω σαν εκείνη. Είναι δύσκολο, αλλά θα τα καταφέρω.
Όχι μόνο για μένα, αλλά για τα λατρεμένα μου παιδιά, αλλά και τον άντρα που τον υπεραγαπώ!»