«Να διεκδικείς αυτό που σου αξίζει!»
«Η γιαγιά μου, ακόμη και στα νιάτα της, ήταν πολύ δυναμική και δεν άφηνε τίποτα να πέσει κάτω – ειδικά όταν ένιωθε ότι αδικείται. Με παρότρυνε, λοιπόν, από μικρή, να πιστεύω στον εαυτό μου, να μην ξεχνώ τι αξίζω και να παλεύω για τα όνειρά μου χωρίς να κάνω πίσω. Είχε ζήσει σε μια εποχή που οι ανεξάρτητες γυναίκες έβρισκαν πολλά περισσότερα εμπόδια στο διάβα τους και ήθελε να μου μεταδώσει τον πνεύμα που βοήθησε κι εκείνη να σταθεί στο ύψος της. Της χρωστάω ό,τι έχω καταφέρει και έχω υποσχεθεί στον εαυτό μου να μεταδώσω τη μαχητικότητά και το πείσμα της και στην κόρη μου.» – Ελευθερία, 36 ετών
«Να κρατάς το μυαλό και την καρδιά σου ανοιχτά...»
«Η μητέρα μου δούλευε πολλές ώρες, συχνά μέχρι αργά τη νύχτα, κι έτσι περνούσα πολύ χρόνο με τη γιαγιά μου μικρή. Έβλεπα μαζί της μεξικάνικες σαπουνόπερες και τις καθημερινές ειδήσεις. Πολλές φορές μου διάβαζε και την εφημερίδα και μου έλεγε να μην κλείνομαι ποτέ έξω απ’ τον κόσμο, όσες δουλειές κι αν έχω να κάνω, γιατί μια μέρα θα ξυπνήσω και θα νιώθω ότι ο κόσμος έχει προχωρήσει χωρίς εμένα. Δεν ήθελε να γίνω στενόμυαλη και να φοβάμαι το διαφορετικό ή το καινούργιο, κάτι που συνέβαινε πολύ στην εποχή της και που, δυστυχώς, συνέβη και στην κατάκοπη μητέρα μου. Κάπως έτσι, έκανα στη ζωή μου πολλές δουλειές και με ανθρώπους απ’ όλον τον κόσμο!» – Ματίνα, 55 ετών
«Μη χολοσκάς για τη γνώμη των άλλων.»
«Τελείωσα ιδιωτικό σχολείο και η αλήθεια είναι ότι πέρασα την εφηβεία μου ανησυχώντας πάρα πολύ για την εμφάνισή μου. Είναι που και η μητέρα μου είναι ιδιαίτερα κοκέτα – εγώ δεν “το είχα” ποτέ με τα ρούχα – και ένιωθα πάντα ότι πρέπει να προσπαθήσω πολύ για να αρέσω – στις φίλες μου, στ’ αγόρια, στον μικρόκοσμο του σχολείου. Το αποκορύφωμα ήταν η τελευταία χρονιά, όταν το άγχος μου για τις πανελλήνιες μεταφράστηκε σε ακόμη περισσότερο άγχος για το πως με βλέπουν οι άλλοι και τι αντίκτυπο θα έχει αυτό στην υπόλοιπη ζωή μου. Εκεί ήταν που ανέλαβε η γιαγιά μου, με πήρε στην άκρη και μου είπε να πάψω ν’ ανησυχώ για την εικόνα που θα σχηματίσουν οι άλλοι για μένα, αν δεν ήθελα να είμαι δυστυχισμένη. Ο τρόπος της με ταρακούνησε και με απελευθέρωσε, εστίασα στο διάβασμά μου και άφησα τα υπόλοιπα να έρθουν φυσικά. Και ήρθαν…» – Έλενα, 27 ετών
«Μην στενοχωριέσαι γι’ αυτά που διορθώνονται.»
«Βασικά, αυτό είναι κάτι που μου έλεγε πάντα η μαμά μου, αλλά κι εκείνη το είχε υιοθετήσει απ’ τη δική της μαμά – τη γιαγιά μου, που δεν γνώρισα ποτέ. Δυστυχώς, πέθανε όταν ήμουν πολύ μικρή, αλλά ήταν τέτοια η επιρροή της στη μητέρα μου που είναι σαν να έχω μεγαλώσει μαζί της. Ξέρω τα πάντα για ‘κείνη και τη νιώθω σαν φύλακα άγγελό μου. Κι έχω πάντα μαζί μου ένα μισοτελειωμένο κέντημα με τη φράση “και αυτό θα περάσει…” που έφτιαχνε για μένα – για όταν θα μεγάλωνα αρκετά ώστε να έχω πραγματικές σκοτούρες. Είναι σαν να την ακούω να μου λέει να μη σκοτίζομαι για πράγματα που διορθώνονται με λεφτά ή με κόπο, αλλά να κρατώ την καρδιά μου καθαρή και δυνατή για ν’ αντιμετωπίζω καλύτερα τις αληθινές δυσκολίες της ζωής.» – Παναγιώτα, 40 ετών