Άνοια και νόσος Αλτσχάιμερ
Είναι σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε ότι η άνοια και η νόσος του Alzheimer δεν είναι το ίδιο - διότι η άνοια δεν είναι νόσος, αλλά μια ομάδα συμπτωμάτων που περιλαμβάνουν βλάβες στη σκέψη, την επικοινωνία και τη μνήμη.
Η κύρια αιτία της άνοιας μπορεί να είναι η νόσος Alzheimer. Δεν είναι όμως η μόνη, καθώς η άνοια μπορεί να προκληθεί από κάποια βλάβη στον εγκέφαλο που οφείλεται είτε σε τραυματισμό, είτε σε εγκεφαλικό επεισόδιο, είτε σε κάποια παθολογική αιτία όπως π.χ. η νόσος του Χάντινγκτον.
Ποια είναι τα συμπτώματα της άνοιας
Δυσκολεύονται να βρουν τις κατάλληλες λέξεις
Η δυσκολία να βρει κάποιος τις κατάλληλες λέξεις για να εκφράσει τη σκέψη του είναι ένα πρώιμο σύμπτωμα της άνοιας. Μπορεί ο πάσχοντας να ξέρει τι θέλει να πει, αλλά να μην μπορεί να το εκφράσει, όχι επειδή δεν μπορεί να το εξηγήσει αλλά επειδή δεν βρίσκει την σωστή λέξη.
Δεν θυμούνται πράγματα που έχουν γίνει πολύ πρόσφατα
Πρόκειται ουσιαστικά για μικρά προβλήματα που επηρεάζουν την βραχυπρόθεσμη μνήμη. Ο πάσχοντας μπορεί να θυμάται με λεπτομέρεια ιστορίες από τα νιάτα του, αλλά να δυσκολεύεται να θυμηθεί τι έφαγε για μεσημεριανό. Μπορεί ακόμα να ξεχνάει που άφησε ένα αντικείμενο, ονόματα, αλλά και για ποιο λόγο πήγε σε κάποιο δωμάτιο.
Επαναλαμβάνουν τις ίδιες ερωτήσεις…
…ή και δραστηριότητες εμμονικά. Μπορεί για παράδειγμα ο ηλικιωμένος συγγενής να ξυρίζεται, να διαβάζει εφημερίδα καθημερινά την ίδια ώρα με συνέπεια και ευλάβεια, αλλά όχι λόγω συνήθειας. Ακόμη σε συζητήσεις οι πάσχοντες τείνουν να επαναλαμβάνουν την ίδια ερώτηση - ακόμη και αν έχει απαντηθεί - ή λέξεις που απλώς τους έχουν «κολλήσει» στο μυαλό.
Δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν
Ένα από τα πρώιμα σημάδια της άνοιας είναι η δυσκολία κάποιου να συγκεντρωθεί σε κάτι. Μπορεί το αγαπημένο σας πρόσωπο να δυσκολεύεται να παρακολουθήσει μια συζήτηση ή ακόμα και ένα τηλεοπτικό πρόγραμμα, επειδή το μυαλό του «ταξιδεύει» συνέχεια.
Αλλάζει συχνά η διάθεσή τους
Οι αλλαγές στην διάθεση είναι επίσης συχνές στην άνοια, όπως για παράδειγμα το απότομε πέρασμα από την ευδιαθεσία στη μελαγχολία, έως και την κατάθλιψη. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να παρατηρήσετε αλλαγή και στην προσωπικότητα του αγαπημένου σας προσώπου. Η πιο συνηθισμένη είναι η αλλαγή από τη συστολή στην εξωστρέφεια, κάτι που δικαιολογείται επειδή η άνοια επηρεάζει την αντίληψη και την κριτική ικανότητα του πάσχοντος.
Ποιοι κινδυνεύουν
Σύμφωνα με την Εταιρεία Alzheimer Αθηνών η εκδήλωση της άνοιας είναι εξαιρετικά συχνή στις μεγάλες ηλικίες και ο κίνδυνος αυξάνεται με τη γήρανση. Συγκεκριμένα το 2% του πληθυσμού μεταξύ 65-74 ετών έχει άνοια, ποσοστό που ανεβαίνει στο 19% για τις ηλικίες 75-84 και αγγίζει το 42% για όσους είναι άνω των 85 ετών.
Συνηθίζεται να θεωρούμε ότι η άνοια αποτελεί τμήμα της φυσιολογικής διαδικασίας της γήρανσης. Ωστόσο, αυτή η άποψη δεν είναι σωστή. Παρόλο που η αύξηση της ηλικίας αποτελεί σίγουρα έναν σημαντικό παράγοντα, εξίσου σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και η γενετική προδιάθεση - παράγοντες δηλαδή μη τροποποιήσιμοι. Αυτό σημαίνει, με απλά λόγια, ότι θα μπορούσε να συμβεί στον καθένα.
Γιατί είναι σημαντικό να έχουμε λάβει από νωρίς τα μέτρα μας
Η έγκαιρη διάγνωση της άνοιας έχει τεράστια σημασία καθώς δεν επηρεάζει μόνο τον πάσχοντα, αλλά και τον στενό οικογενειακό κύκλο του. Όταν γνωρίζουμε κάτι από νωρίς, έχουμε το χρονικό περιθώριο να ενημερωθούμε, αλλά και να αποδεχτούμε την κατάσταση. Αυτό μας επιτρέπει να δημιουργήσουμε ένα κατάλληλο περιβάλλον για τον πάσχοντα και να του εξασφαλίσουμε μια καλή ποιότητα ζωής.
Πληροφορίες από: iatronet.gr και alzheimerathens.gr