Είναι στο χέρι μας να βοηθήσουμε τα παιδιά να καλλιεργήσουν την υπομονή και την επιμονή τους, υποστηρίζοντας αδιάκοπα τις προσπάθειές τους και μιλώντας τους ενθαρρυντικά.
«Δεν μπορείς ακόμα, αλλά θα τα καταφέρεις σίγουρα αν συνεχίσεις την προσπάθεια!»
Καλό είναι να θυμόμαστε ότι τα παιδιά απογοητεύονται πολύ εύκολα όταν δεν τα καταφέρνουν. Μια αποτυχία για εκείνα ισοδυναμεί με το άδοξο τέλος της προσπάθειάς τους. Πρέπει, λοιπόν, να τα ενθαρρύνουμε δείχνοντας πρώτα ότι κατανοούμε την δυσκολία του εγχειρήματός τους. Φράσεις του τύπου «μπορείς να τα καταφέρεις» ή «δεν είναι τόσο δύσκολο όσο νομίζεις» θα φέρουν το αντίθετο αποτέλεσμα- και θα οδηγήσουν στο να τα παρατήσουν μια ώρα αρχύτερα.
Όσο μικρό κι αν είναι ένα παιδί, μπορεί να καταλάβει πότε εννοούμε κάτι και πότε όχι. Μην προσπαθήσετε να το πείσετε ότι μπορεί να τα καταφέρει-αν μπορούσε με ευκολία θα το είχε κάνει ήδη. Αναγνωρίστε τη δυσκολία και πείτε του: «Δεν μπορείς ακόμα, αλλά θα τα καταφέρεις σίγουρα αν συνεχίσεις την προσπάθεια!» Έχει σημασία να καταλάβει ότι η προσπάθεια του θα καρποφορήσει στο μέλλον αρκεί να μην τα παρατήσει.
«Δείξτε μου τι σε δυσκολεύει!»
Αυτή είναι μια φράση-κλειδί γιατί μας βοηθάει αμέσως να καταλάβουμε τί είναι εύκολο και τί δυσκολεύει ένα παιδί σε μια πρόκληση που πρέπει να αντιμετωπίσει. Μέσα από αυτήν την ερώτηση, όμως, το ίδιο το παιδί μπαίνει στην διαδικασία να αναγνωρίσει το «εμπόδιο» και αυτό είναι πολύ σημαντικό γιατί δεν θα πάρει θέση άμυνας, ούτε θα προσπαθήσει να μας αποδείξει ότι πραγματικά δεν μπορεί να το κάνει.
Βοηθήστε να λύσει το οποιοδήποτε πρόβλημα δίνοντας του συμβουλές και κατευθύνοντας το προς την λύση- χωρίς να του τη δώσετε έτοιμη. Όταν τα παιδιά επιμένουν στους στόχους τους, χτίζουν την αυτοπεποίθηση που χρειάζεται για να πετύχουν. Ενισχύστε την, δείχνοντας έμπρακτα ότι βρίσκεστε στο πλευρό του, αλλά όχι ως δεκανίκι.
«Δεν έχει σημασία το αποτέλεσμα, όσο η προσπάθεια»
Ένας αναγνωρισμένος Καναδός εκπαιδευτικός ο Laurence J. Peter, είχε πει σ’ ένα βιβλίο του: «Αν δύο λάθη δεν κάνουν ένα σωστό, δοκίμασε τρία», θέλοντας με αυτόν τον τρόπο να δείξει ότι δεν έχει σημασία πόσες φορές θα αποτύχεις, αρκεί να μην εγκαταλείψεις μέχρι να πετύχεις τους στόχους σου. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να μάθουμε στα παιδιά από μικρή ηλικία.
Ακόμη κι όταν τα καταφέρνει το παιδί, επαινέστε το περισσότερο για την προσπάθεια παρά για το αποτέλεσμα. Επιβραβεύστε τον κόπο που βάζει και παρακινήστε το να προσπαθήσει ξανά και ξανά. Με αυτόν τον τρόπο θα μάθει πως πραγματικοί νικητές είμαστε όταν προσπαθούμε, διορθώνουμε τα λάθη μας και βελτιωνόμαστε.
«Θυμάσαι τότε που νόμιζες ότι δεν μπορούσες, αλλά στο τέλος τα κατάφερες;»
Όλοι χρειαζόμαστε μια τονωτική ένεση αυτοπεποίθησης και μια υπενθύμιση ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε. Πόσο μάλλον ένα μικρό παιδί! Θυμίστε του όλες εκείνες τις μικρές ή μεγάλες νίκες που έχει καταφέρει, όπως για παράδειγμα ένα τεστ στο σχολείο ή το επιτραπέζιο στο οποίο κέρδισε μετά από επιμονή και προσπάθεια. Όταν τα παιδιά βλέπουν ότι μπορούν να επιτύχουν τους μικρότερους στόχους τους, ενισχύεται η αυτοπεποίθησή τους, εντυπωσιάζονται με τις «νίκες» τους και συνεχίζουν να προσπαθούν για να πετύχουν ακόμα περισσότερα.
«Και εγώ δεν τα καταφέρνω πάντα, γι’ αυτό και δοκιμάζω διαφορετικούς τρόπους. Δεν τα παρατάω!»
Κάποιες αρετές και αξίες μαθαίνονται πραγματικά από το σπίτι. Με το παράδειγμά μας μπορούμε να διδάξουμε στα παιδιά την επιμονή και τον τρόπο που εμείς οι ίδιοι αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα και τις δυσκολίες. Με υπομονή και ενσυναίσθηση το παιδί μαθαίνει να λύνει τα προβλήματα που συναντά μπροστά του με τέτοιο τρόπο που θα το βοηθήσει στο μέλλον όταν κληθεί να διαχειριστεί μια παρόμοια κατάσταση.