Ένας δύσκολος τοκετός
Όταν λέμε «δύσκολος» τοκετός συνήθως εννοούμε κάποιον στον οποίον η γυναίκα υπέφερε πολύ, κάποιον που εξελίχθηκε με επιπλοκές ή που άφησε στην γυναίκα μικρά ή μεγαλύτερα προβλήματα (π.χ. κάποια εσωτερική μόλυνση ή ακράτεια ούρων). Όλα αυτά συμβαίνουν, είναι ενοχλητικά, ωστόσο αντιμετωπίζονται (διαβάστε τα μεταγεννητικά συμπτώματα που πρέπει να προσέξετε).
Ένας δύσκολος τοκετός, όμως, συχνά αφορά την ψυχολογία της γυναίκας, η οποία μπορεί να νιώσει αδύναμη, χωρίς κανέναν έλεγχο στη ζωή της, αβοήθητη, απογοητευμένη από τους γύρω της και ανίκανη.
Οι επιπτώσεις
Είναι δύσκολο να πει κανείς με ακρίβεια ποιες είναι οι επιπτώσεις ενός δύσκολου τοκετού, καθώς αυτές μπορεί να διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Είναι μοναδικές, όπως μοναδική είναι και η κάθε μαμά. Αν έπρεπε, όμως, να φτιαχτεί μια λίστα με τις πιο κοινές επιπτώσεις, τα προβλήματα που αναφέρουν συνήθως οι μαμάδες που είχαν δύσκολους τοκετούς είναι τα εξής:
- Αναμνήσεις από τις δύσκολες στιγμές του τοκετού που έρχονται και ξανάρχονται
- Κακή εικόνα του εαυτού
- Δυσκολίες στη σχέση τους με τον σύντροφό τους
- Έλλειψη σεξουαλικής διάθεσης
- Απώλεια επιθυμίας για οποιαδήποτε σωματική επαφή
- Έλλειψη ενστίκτου προς το μωρό
- Καθυστέρηση δεσίματος με το μωρό
- Ενοχές
- Μοναχικότητα/απομόνωση
- Επιλόχειος κατάθλιψη
Όλα τα παραπάνω συναισθήματα μπορεί καμιά φορά να βιώνονται τόσο έντονα που η γυναίκα να οδηγείται σε μετα-τραυματικό στρες.
Το μετα-τραυματικό στρες
Πρόκειται για μία κατάσταση στην οποία η συμπεριφορά του ατόμου αλλάζει δραματικά μετά από ένα τραυματικό γεγονός. Ένα τέτοιο γεγονός μπορεί, σύμφωνα με τους επιστήμονες, να είναι και η γέννα. Συμβαίνει είτε στη μητέρα είτε σε κάποιον που ήταν παρών στη διαδικασία. Κατά τη διαδικασία, το άτομο ένιωσε πως κινδυνεύει η ζωή του, η ζωή του μωρού ή η ζωή του συντρόφου του, αφήνοντάς του αισθήματα φόβου, τρόμου ή ανικανότητας.
Τα συμπτώματα του μετα-τραυματικού στρες
- Έντονες, ζωντανές αναμνήσεις από το περιστατικό: συνεχείς αναδρομές, όνειρα ή εφιάλτες. Όταν η ανάμνηση επιστρέφει, συνήθως συνοδεύεται από έντονο αίσθημα άγχους ή και πανικού.
- Συμπεριφορές αποφυγής: Το άτομο θέλει να αποφεύγει οτιδήποτε του θυμίζει το επίπονο περιστατικό. Κάποιες γυναίκες έχουν πει πως δεν θέλουν να επιστρέψουν στο μαιευτήριο γιατί αναπόφευκτα τους έρχονται ξανά οι κακές αναμνήσεις. Άλλες λένε ότι δεν αντέχουν να βλέπουν νοσοκομεία και γέννες στην τηλεόραση. Ακόμα και οι ανοιχτές συζητήσεις για το περιστατικό είναι δύσκολες και αποφεύγονται.
- Προβλήματα ύπνου, νευρικά ξεσπάσματα και δυσκολία στην αυτοσυγκέντρωση: Αυτά είναι και τα συμπτώματα ενός ατόμου με υψηλά επίπεδα άγχους.
Σε ποιους συμβαίνει;
Το μετα-τραυματικό στρες μπορεί να συμβεί καθένα, όμως εμφανίζεται συχνότερα σε γυναίκες που βίωσαν πολύωρους και επίπονους τοκετούς, με επιπλοκές και έκτακτα επεισόδια, που ανησύχησαν για την ασφάλεια του μωρού και τη μετέπειτα φροντίδα του από τους ειδικούς ή που είχαν και κάποια προηγούμενη τραυματική εμπειρία (π.χ. είχαν υποστεί βιασμό ή κακοποίηση). Σε αυτήν την περίπτωση, η γυναίκα θα πρέπει να αναφέρει την τραυματική εμπειρία στον/στην γυναικολόγο ή τη μαία της για να έχει την κατάλληλη αντιμετώπιση την ώρα του τοκετού.
Βοηθήστε τον εαυτό σας να αναρρώσει
Μιλήστε σε κάποιον
Μην μένετε με την ελπίδα ότι τα δυσάρεστα αισθήματα που βιώνετε, θα φύγουν από μόνα τους. Η ιστορία του τοκετού σας είναι μοναδική και εσείς είστε ο σημαντικότερος άνθρωπος στη ζωή του μωρού σας. Μοιραστείτε την ιστορία σας με άλλους και ίσως σας βοηθήσει να καταλάβετε περισσότερα πράγματα για τον εαυτό σας. Μη διστάσετε να πείτε την παραμικρή λεπτομέρεια για το πώς νιώθετε για εσάς και το μωρό σας σε άτομα που εμπιστεύεστε απόλυτα.
Καλύψτε τα κενά
Όταν οι άνθρωποι βιώνουν μία έντονα τραυματική εμπειρία, συχνά μένουν με «κενά» μνήμης σχετικά με το τι πραγματικά τους συνέβη. Αν νιώθετε την ανάγκη να βάλετε τα πράγματα σε μία σειρά στο μυαλό σας, μιλήστε με τη μαία ή τον/την γυναικολόγο σας και ζητήστε τους να σας περιγράψουν ακριβώς τι έγινε. Με τον τρόπο αυτό, πέρα από την πλήρη εικόνα της ιστορίας, θα μάθετε και τι πρέπει να προσέξετε ώστε να μην σας ξανασυμβεί ποτέ κάτι αντίστοιχο. Αν υπάρχει ανάγκη, ζητήστε να δείτε τον πλήρη ιατρικό σας φάκελο.
Ανοιχτείτε στον σύντροφό σας
Μιλήστε στον σύντροφό σας για το πώς νιώθετε και αν ανησυχείτε πως η σχέση σας έχει επηρεαστεί αρνητικά μετά τον τοκετό, ίσως χρειάζεται να μιλήσετε και σε κάποιον ειδικό σύμβουλο. Ο σύντροφός σας, άλλωστε, μπορεί να έχει τραυματιστεί εξίσου από το συμβάν και να χρειάζεται και αυτός βοήθεια.
Αναζητήστε τον κατάλληλο ειδικό
Όσο βλέπετε πως η ψυχολογία σας δεν βελτιώνεται, μην χάνετε χρόνο και αναζητήστε ένα ψυχολόγο-ψυχοθεραπευτή με εμπειρία στο μετα-τραυματικό στρες, ο οποίος θα σας ακούσει και θα σας δώσει τις σωστές συμβουλές.
Η επόμενη φορά…
Αν σκέφτεστε να αποκτήσετε ένα ακόμα παιδί, βεβαιωθείτε ότι θα έχετε τη φροντίδα και την προσοχή που χρειάζεστε. Ενημερώστε τους ανθρώπους στο μαιευτήριο για αυτό που σας συνέβη την προηγούμενη φορά, προκειμένου να προσέξουν ώστε να μην σας ξανασυμβεί κάτι αντίστοιχο.
Αφιερώστε χρόνο στο να φτιάξετε ένα πλάνο ενόψει του τοκετού σας, στο πλαίσιο του οποίου θα γνωρίσετε καλά τους γιατρούς και τη μαία σας, και που θα περιλαμβάνει αυτά που θέλετε όλοι να γνωρίζουν για τις ανάγκες σας μετά τον τοκετό (π.χ. ότι μπορεί να χρειαστείτε οικιακή βοηθό για κάποιο διάστημα ή ότι θέλετε τη μητέρα σας στο σπίτι για μερικές ημέρες ώστε να σας βοηθά και να σας φροντίζει).
Πηγή: Babycenter