Γίνεται ο ίδιος το καλό παράδειγμα
Καταρχάς, ο καλός δάσκαλος δίνει το καλό παράδειγμα. Γίνεται πρότυπο και οδηγός και με τις πράξεις του διδάσκει τα μεγαλύτερα μαθήματα που θα συνοδεύουν τα παιδιά για μια ολόκληρη ζωή. Τα σέβεται για να διδαχθούν τον σεβασμό, μιλά και φέρεται ευγενικά για να διδαχθούν την ευγένεια, βάζει τα όριά του για να διδαχθούν την αξία των προσωπικών ορίων, έχει αυτοπεποίθηση και τόλμη, γνώσεις, σεμνότητα και ανθρωπιά. Γίνεται ο ίδιος όσα περιμένει κι από τους μαθητές του και τους τα μαθαίνει όχι μόνο με την κατήχηση αλλά βιωματικά και με τη δική του συμπεριφορά.
Σκέφτεται ελεύθερα
Ο καλός δάσκαλος δεν μπορεί παρά να είναι ελεύθερος στη σκέψη του. Ο πραγματικά ελεύθερος άνθρωπος αυτοπειθαρχεί, ελέγχει τον εαυτό του και τα πάθη του. Ο δάσκαλος που σκέφτεται ελεύθερα, ξέρει πολύ καλά πως η ελευθερία δεν συνάδει με την ασυδοσία. Είναι δίκαιος και φροντίζει πάνω απ’ όλα να μην βλάπτει και να μην πληγώνει κανέναν! Ξεπερνά τα στερεότυπα και τη στείρα γνώση και ανοίγει δρόμους για μια συνολική παιδεία που είναι απαραίτητη και αναγκαία για όλους μας.
Εξηγεί, δείχνει και εμπνέει
«Ο μέτριος δάσκαλος μιλάει. Ο καλός δάσκαλος εξηγεί. Ο εξαιρετικός δάσκαλος δείχνει. Ο μεγάλος δάσκαλος εμπνέει». Ο δάσκαλος που μπορεί να εμπνεύσει τους μαθητές, να τους δώσει κίνητρα και να ανοίξει τους ορίζοντές τους, είναι ένα Μεγάλος Δάσκαλος, ικανός να χαράξει νέα μονοπάτια στη σκέψη των παιδιών. Δεν αρκεί η σωστή μετάδοση της γνώσης για να σε κάνει καλό δάσκαλο. Το σημαντικό είναι να μεταφέρεις την αγάπη για την γνώση ώστε ο μαθητής να την γυρέψει από μόνος του.
Δεν κάθεται απέναντι, αλλά δίπλα στα παιδιά του
Ο δάσκαλος, όπως και ο γονιός, μπορούν πολύ εύκολα να πάρουν έναν ρόλο «εξουσιαστή». Έχουν και οι δύο δύναμη επάνω στο παιδί η οποία, όμως, αντλείται από την ηλικία και τον ρόλο. Ωστόσο, καλός δάσκαλος είναι εκείνος που απαρνείται αυτήν την δύναμη. Δεν στέκεται απέναντι από τους μαθητές, αλλά κάθεται δίπλα τους, ανάμεσά τους. Ακούει κι αφουγκράζεται τις σκέψεις και τα προβλήματά τους, τα παρηγορεί, τους μιλάει, γελάει μαζί τους, γίνεται αυστηρός όποτε πρέπει και επιεικής όπου χρειάζεται.
Ξέρει να ζητάει συγνώμη
Η συγνώμη είναι ένα τεράστιο μάθημα που, δυστυχώς, το έχουμε βάλει λίγο στην άκρη ως κοινωνία. Και δεν αναφέρομαι στην άσκοπη συγνώμη που έχει γίνει ψωμοτύρι, αλλά στην ουσιαστική αναγνώριση του λάθους σου, την ειλικρινή μεταμέλεια και την μη επανάληψή του. Ο δάσκαλος που μπορεί να αναγνωρίσει και να παραδεχτεί τη λάθος συμπεριφορά του, δίνει το σπουδαιότερο μάθημα στον μαθητή του: να έχει το θάρρος και την ψυχική δύναμη να διορθώνεται και να βελτιώνεται.
Έχει γνώσεις και επάρκεια ως δάσκαλος
Ο καλός δάσκαλος γνωρίζει πολύ καλά το αντικείμενο που θέλει να διδάξει, αφού είναι ο μόνος τρόπος για να το μεταδώσει με τον σωστά. Εκτός από τις επαρκείς γνώσεις του αντικειμένου του, όμως, βοηθάει η καθολική παιδεία και η σφαιρική αντίληψή του ώστε να είναι η διδασκαλία του εποικοδομητική.