«Στην πραγματικότητα, η κατάθλιψη είναι απλά ασθένεια» θα μας πει μία γυναίκα που νόσησε και μάλιστα ενώ ήταν έγκυος. Η κατάθλιψη είναι μία κοινή διαταραχή της διάθεσης, στην οποία η καθημερινότητα ενός ατόμου διαταράσσεται από την έντονη θλίψη, μελαγχολία ή απελπισία και διαφέρει από το συνηθισμένο αίσθημα της θλίψης. «Δεν είναι ούτε δικαιολογία για να αποφύγεις τις κοινωνικές ή καθημερινές σου υποχρεώσεις, ούτε ένας τρόπος για να αισθανθείς «σπουδαίος». Η Μαρία Παπαϊωάννου, μητέρα δύο παιδιών και συγγραφέας του βιβλίου Rebound, γνώρισε το «τέρας» της κατάθλιψης και με όπλα της το πείσμα και τον αυτοσαρκασμό, το αντιμετώπισε.
Συμπτώματα
Όταν έχεις κατάθλιψη νιώθεις πως δεν υπάρχει τίποτα που να σου δίνει χαρά, τίποτα που να το βρίσκεις διασκεδαστικό. Η μελαγχολία και η θλίψη αναλαμβάνουν τα ηνία και δεν σ’ αφήνουν να συγκεντρωθείς σε τίποτα. Χαρακτηριστικό της κατάθλιψης είναι η έντονη κόπωση και η επιθυμία σου να κοιμάσαι συνέχεια. Σε κατακλύζουν ανεξήγητα συναισθήματα απελπισίας, αναστάτωσης και ευερεθιστότητας, ενώ το κλάμα είναι ο καλύτερός σου φίλος.
«Είναι γεγονός πως ένα από τα κύρια συμπτώματα της κατάθλιψης είναι η αποφυγή των δραστηριοτήτων που μέχρι πρότινος απολάμβανες ή η ματαίωση σχεδίων όπως κοινωνικοί έξοδοι και συναναστροφές με άλλους» μας λέει η κα. Παπαϊωάννου. «Αυτό συμβαίνει διότι όταν πάσχεις, δεν έχεις το κουράγιο να κάνεις τίποτα. Δεν είναι ότι δεν θέλεις, είναι ότι δεν μπορείς. Είναι μία ασθένεια η οποία όταν εισβάλλει στον οργανισμό σου διαταράσσει την ισορροπία και την ποιότητα της ζωής σου.»
Τρόποι αντιμετώπισης
Όταν βιώνεις μία τόσο εύθραυστη και επώδυνη κατάσταση, πρέπει να την αντιμετωπίσεις με τη συνεργασία του μαιευτήρα, με ψυχοθεραπευτές και ψυχιάτρους.
«Το "τέρας" αντιμετωπίζεται μόνο όταν απευθυνθεί εκείνος που υποφέρει καταρχάς σε ειδικό ψυχίατρο και σε ψυχοθεραπευτή», μας λέει και η κα. Παπαϊωάννου. «Έτσι το αντιμετώπισα εγώ, με φαρμακευτική αγωγή κατόπιν οδηγιών και παρακολούθηση από τον ψυχίατρό μου και με συνεδρίες εντατικές με την ψυχοθεραπεύτριά μου.
«Θα συμβούλευα όποιον υποφέρει να απευθυνθεί σε ειδικό ιατρό και ένας λόγος παραπάνω για τις εγκυμονούσες και τις γυναίκες που γέννησαν πρόσφατα καθώς διανύουν μια τόσο ευαίσθητη και απαιτητική περίοδο της ζωής τους.»
Το πιο ισχυρό κίνητρο για να πολεμήσεις την κατάθλιψη, είναι τα παιδιά σου
Σε αντιπαράθεση της εσφαλμένης άποψης που έχουμε για τους ανθρώπους με κατάθλιψη, η Μαρία Παπαϊωάννου είναι ένας γελαστός άνθρωπος που ξεχωρίζει για το χιούμορ και τον αυτοσαρκασμό της. «Ο αυτοσαρκασμός, νομίζω πως είναι ίσως το πιο έντονο από όλα τα χαρακτηριστικά μου. Γελάω με τα πάντα αλλά πάνω από όλα γελάω με εμένα. Και όταν δεν μπορώ να το κάνω αυτό, καταλαβαίνω ότι κάτι δεν πάει καλά και τότε ενεργοποιείται το πείσμα μου».
Αυτό που την κινητοποιεί, όμως, να αναλαμβάνει τις ευθύνες του εαυτού της και να αντιμετωπίζει με πείσμα τις δυσκολίες, είναι το παράδειγμα που θα γίνει για τα παιδιά της. «Το πείσμα είναι ένα από τα κύρια γνωρίσματά μου και είναι αυτό που με έχει σώσει όσες φορές έχω "πέσει". Όσο για την ανάληψη ευθυνών, όταν μεγαλώνεις παιδιά πρέπει να δίνεις εσύ το παράδειγμα με τις πράξεις σου και όχι με λόγια. Και πάνω από όλα θέλω να είμαι ένα καλό παράδειγμα θάρρους και τόλμης για τα παιδιά μου!».
Rebound: 17 ιστορίες που έχουν ως βασικό άξονά τους την κατάθλιψη
«Rebound» ονομάζεται η υποτροπή μιας ασθένειας αλλά και το μαύρο ημερολόγιο εγκυμοσύνης της Μαρίας Παπαϊωάννου. 17 διηγήματα με άξονα την κατάθλιψη, γραμμένα από μία γυναίκα δυνατή και αισιόδοξη που δίνει την δική της μάχη με την κατάθλιψη. Ένα βιβλίο γραμμένο με χιούμορ και μια σουρεαλιστική προσέγγιση, κατά την οποία δεν αναφέρονται πουθενά οι λέξεις «κατάθλιψη» ή «πανικός».
«Έγραφα για να ταξιδέψω καταρχάς εμένα και όχι για να μιλήσω πάλι για το τέρας που ούτως ή άλλως ήταν ήδη μέσα μου. Το τέρας της κατάθλιψης υπαινίσσεται σε κάθε σελίδα, είναι εκεί, ο αναγνώστης μπορεί να το αισθανθεί γύρω του αλλά πουθενά δεν αναφέρεται ξεκάθαρα. Ήθελα το βιβλίο μου να είναι σαν ένα «view master» μέσω του οποίου ο υγιής θα μπορεί να δει τον κόσμο ενός πάσχοντος ψυχικής νόσου» μας λέει η συγγραφέας για να κλείσει τη συνέντευξη που μας παραχώρησε με το πιο θετικό μήνυμα:
«Όσο για το χιούμορ, είναι η κινητήριος δύναμή μου και όλα γίνονται πιο εύκολα μέσα από αυτό. Ναι, ακόμη και η κατάθλιψη».
*Η Μαρία Παπαϊωάννου έχει ήδη έτοιμο το δεύτερο βιβλίο της, το οποίο θα κυκλοφορήσει σε περίπου έναν χρόνο από τώρα.