Ερώτηση:
Καλησπέρα σας. Είμαι πατέρας ενός 4χρονου αγοριού και ενός 2χρονου κοριτσιού. Εδώ και αρκετό καιρό, ο γιος μας έχει προσκολληθεί υπερβολικά επάνω μου και έχει γίνει πολύ ζωηρός, σε σημείο να προβληματιζόμαστε όλοι στην οικογένεια. Μάλιστα έχει αρχίσει και αντιμιλάει σε όλους εκτός από εμένα αλλά ακόμη και όταν του μιλάω εγώ δεν υπακούει πάντα, ειδικά όταν τον συμβουλεύουμε να μην ενοχλεί την μικρή του αδερφή. Τον τελευταίο καιρό διαβάσαμε για το αντίστροφο οιδιπόδειο σύμπλεγμα στα αγόρια και θορυβηθήκαμε γιατί κάνει λόγο για πιθανή ομοφυλοφιλία, νευρώσεις και διάφορες άλλες διαταραχές που θα προβλημάτιζαν κάθε γονιό, ειδικά όταν μιλάμε για μια τόσο τρυφερή ηλικία. Θα ήθελα να ρωτήσω εάν μια τέτοια συμπεριφορά θα μπορούσε να χαρακτηριστεί απλά παροδική και αν όντως είναι φυσιολογικό το αγόρι να ταυτίζεται τόσο πολύ με τον πατέρα του μέσα σε μία οικογένεια. Το ρωτάω αυτό γιατί σε άλλες δημοσιεύσεις, διαβάσαμε ότι τα παιδιά μεταξύ 3 και 5 ετών αρχίζουν να ενδιαφέρονται περισσότερο για τα παιχνίδια των ρόλων και τείνουν να δένονται με τον γονιό του ίδιου φύλου. Τέλος, όσον αφορά τις συνέπειες από κάτι τέτοιο, το να μιλάμε για νευρώσεις, ομοφυλοφιλία ή και παιδοφιλία στο μέλλον για ένα παιδάκι μόλις 4 ετών μου φαίνεται υπερβολικό αλλά και πάλι από τη στιγμή που τα διαβάζουμε σε έγκαιρα επιστημονικά άρθρα, έχουμε προβληματιστεί αρκετά. Η βοήθειά σας θα μας ήταν πολύτιμη.Απάντηση:
Αγαπητέ αναγνώστη,
Στην επιστήμη της ψυχολογίας κάθε πρόσωπο, είτε πρόκειται για παιδί είτε για ενήλικα, είναι εντελώς μοναδικό. Στα παιδιά βεβαίως υπάρχουν τα αναπτυξιακά ορόσημα που μας βοηθούν να καταλάβουμε εάν αναπτύσσεται καλά ένα παιδί ή εάν χρειάζεται κάποια βοήθεια. Παρόλο που αυτά τα ορόσημα είναι γνωστά, κάθε παιδί έχει το δικό του ρυθμό και τοn δικό του τρόπο να ζει αυτές τις φάσεις ζωής. Κοιτάμε πάντα λοιπόν τη συνολική εικόνα ενός παιδιού κι όχι μια μεμονωμένη αντίδραση, προκειμένου να οδηγηθούμε σε ερωτήματα κι όχι σε συμπεράσματα. Είναι πολύ σημαντικό αυτό καθώς προσπαθούμε έτσι να καταλάβουμε κι όχι να κατηγοριοποιήσουμε.
Στο ερώτημά σας, καταρχήν θα ήθελα να επισημάνω πως το να διαβάζετε στο διαδίκτυο άρθρα, από όσο έγκαιρες δημοσιεύσεις κι να προέρχονται, σίγουρα δεν αφορούν εσάς και δεν βοηθάει. Εάν έχετε έναν οποιοδήποτε προβληματισμό σχετικά με το δικό σας παιδί, ο πρώτος άνθρωπος στον οποίο θα πρέπει να απευθυνθείτε είναι ο παιδίατρός σας, καθώς εκείνος γνωρίζει κάθε πτυχή ανάπτυξης του παιδιού σας και μπορεί να σας πει εάν τίθεται θέμα ανησυχίας ή όχι. Εάν και ο ίδιος κρίνει ότι χρειάζεστε κάποια βοήθεια, θα σας παραπέμψει στον κατάλληλο ειδικό.
Είναι πολύ όμορφο που ο γιος σας ταυτίζεται μαζί σας, κι αυτό γιατί σε αυτήν τη φάση τα παιδιά αναπτύσσουν το ρόλο του φύλου τους κι έτσι στρέφουν την προσοχή τους στον ομόφυλο γονέα. Σαφώς και από τους δυο γονείς κάθε παιδί κερδίζει σε κάθε φάση της ζωής του. Το ότι μπορεί να τον βλέπετε συχνά να είναι αντιδραστικός είναι επίσης χαρακτηριστικό γνώρισμα της ηλικίας, καθώς μάχεται κυριολεκτικά να αποκτήσει ελευθερίες! Μη βιάζεστε να βλέπετε παθολογία όταν δεν υπάρχει. Υπάρχουν πολλοί λόγοι που μπορούν να αντιστοιχούν σε αυτήν τη συμπεριφορά. Για παράδειγμα, η σχέση με τη μικρότερή του αδερφή! Μπορεί να νιώθει την αναμενόμενη ζήλεια, μπορεί ακόμη να νιώθει ότι του επειδή είναι μικρότερη του στερεί δυνατότητες να ανοιχτεί εκείνος περισσότερο.
Δεν ξέρω εάν τα παραπάνω σας ταιριάζουν, για τον λόγο αυτό σας επισήμανα αρχικά πως κάθε περίπτωση είναι μοναδική. Χαρείτε το μεγάλωμα του γιου σας και μην ενοχοποιήστε! Εάν στο σύνολο της εικόνας της ανάπτυξής του (σχολείο, σχέσεις με άλλα παιδιά, σχέσεις μεταξύ οικογένειας, συναισθηματικές αντιδράσεις, τρόπος σκέψης, συμπεριφορές κ.τ.λ.) κάτι σας προβληματίζει, απευθυνθείτε σε έναν καλό επαγγελματία που εμπιστεύεστε ώστε να σας βοηθήσει.
Μην ξεχνάτε, ότι στη φάση του οιδιπόδειου που διαβάζετε, η σχέση του ζευγαριού είναι εκείνη που τελικά θα δώσει τη λύση! Εκτός λοιπόν από τα υπέροχα παιδιά σας, φροντίστε τη σχέση με τη γυναίκα σας.
Σας ευχαριστώ.
*Η Ρομίνα Σαλούστρου είναι ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια.