Ερώτηση:
Ο 3 ετών γιος μου, μόλις φέτος πήγε για πρώτη φορά παιδικό σταθμό. Μέχρι τώρα, ήταν με μια γυναίκα στο σπίτι και ήταν γενικά από την γέννησή του, πολύ συνεργάσιμος και ήρεμος. Από το ξεκίνημα στο σχολείο και μετά, έχει γίνει πάρα πολύ επιθετικός, νευριάζει και γκρινιάζει συνεχώς, αντιδράει σε ό,τι και αν πούμε σαν γονείς, μας χτυπάει και πετάει πράγματα κάθε φορά που νευριάζει. Ενώ πηγαίνει με κλάματα στο σχολείο μέσα στην μέρα είναι πολύ καλός –όπως μας λένε οι δασκάλες- και μετά στο σπίτι, ειδικά σε μένα, βγάζει πολλή αντίδραση και επίθεση. Έχω προβληματιστεί πολύ, γιατί δεν καταφέρνω με κανέναν τρόπο -όπως και να το χειριστώ, είτε με ηρεμία και με κατανόηση είτε με φωνές και τιμωρία- να συνεργαστεί και να ηρεμήσει. Πάντα στα ίδια καταλήγουμε.Απάντηση:
*Φωτογραφία: torontopsychologicalservices.com
Αγαπητή αναγνώστρια,
Ο γονεϊκός ρόλος είναι ιδιαίτερα όμορφος, παράλληλα όμως εξαιρετικά δύσκολος και απαιτεί συνεχείς αλλαγές ώστε να παραμένει λειτουργικός. Έτσι λοιπόν, στο πέρασμα του χρόνου, είναι αναμενόμενο ότι θέματα στα οποία θεωρούσατε ότι είχατε βρει τη λύση, να τα συναντάτε ξανά μπροστά σας. Αυτό, ακούγεται δύσκολο, είναι όμως μόνο καλό καθώς αποτελεί χειροπιαστή απόδειξη ότι προχωράτε, ότι εξελίσσεστε και αλλάζετε. Οι αλλαγές αυτές αφορούν τόσο εσάς όσο και το παιδί σας. Επομένως, μέσα σε τόσες αλλαγές μπορεί η σχέση να μείνει ανεπηρέαστη; Μπορεί η απάντηση στο εκάστοτε ερώτημα να παραμένει η ίδια;
Ο υπέροχος γιος σας βρίσκεται αναπτυξιακά σε μία άλλη φάση η οποία απαιτεί και διαφορετική σχέση μαζί σας. Ενώ λοιπόν, στην προηγούμενη φάση του, ο ρόλος σας ως γονείς περιοριζόταν στην ικανοποίηση των αναγκών του, τώρα διαφοροποιείται και χρειάζεται όχι πια αποκλειστικά να ικανοποιείτε, αλλά να εισάγετε κανόνες. Στο στάδιο λοιπόν αυτό το παιδί σταδιακά θα εσωτερικεύσει ως δικές του αξίες τους κανόνες που τον διδάσκετε. Οι κανόνες χρειάζεται να είναι σταθεροί, ανεξάρτητα εάν μπορεί εξαρχής να τους ακολουθήσει ή όχι, και να τους ορίζετε σύμφωνα με το δικό του συμφέρον. Σταδιακά, μέσω της διεργασίας, θα επέλθει έτσι η δική του διαμόρφωση της ηθικής του συνείδησης.
Όπως αντιλαμβάνεστε, οι αλλαγές εδώ είναι πολλές και για τον λόγο αυτό υπάρχουν και αρκετές συγκρούσεις. Από τη μία λοιπόν ο ρόλος σας αλλάζει και χρειάζεται να το συνειδητοποιήσετε και να το αξιοποιήσετε με τον καλύτερο τρόπο. Από την άλλη, ο γιος σας αλλάζει καθώς μεγαλώνει. Αποκτά περισσότερες ικανότητες και ταυτόχρονα του ζητάτε να μάθει να τις περιορίζει θέτοντας κανόνες. Είναι τόσο σύμπλοκη μα και τόσο σημαντική αυτή η διαδικασία, που χρειάζεται επιμονή και εμπιστοσύνη στο καλό αποτέλεσμα που θα είναι βοηθητικό για όλους σας. Μια στάση από εσάς προς το παιδί σας που θα συνδυάζει την τήρηση κανόνων που εσείς θέτετε και την ενίσχυση της αυτονομίας που το παιδί έχει ανάγκη είναι η προτεινόμενη επιδίωξη.
Ζητάτε να ηρεμήσει και να συνεργαστεί. Ίσως αυτό είναι λίγο. Τι θα λέγατε να μάθει να αξιοποιεί τη ζωντάνια του κι εσείς να τον χαίρεστε;
Σας ευχαριστώ.
*Η Ρομίνα Σαλούστρου είναι ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια.