Προκειμένου, λοιπόν, να αυτοματοποιηθεί η διαδικασία της γραφής και να βοηθήσουμε το παιδί να έχει καθαρό γραφικό χαρακτήρα που θα το ενθαρρύνει να γράφει περισσότερο και σωστότερα, μπορούμε να εφαρμόσουμε τις ακόλουθες μεθόδους.
Το πρώτο βήμα: Είναι δεξιόχειρας ή αριστερόχειρας;
Ποιο απ’ τα δύο χέρια είναι το «κυρίαρχο»; Ανήκει στο 85% των δεξιόχειρων ή στη μειοψηφία των αριστερόχειρων; Είτε υπερισχύει νευρολογικά το αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου (και, άρα, το παιδί είναι δεξιόχειρας) είτε το δεξί (όπου ισχύει, προφανώς, το ανάποδο), θα περάσει απ’ τις ίδιες φάσεις εκμάθησης της γραφής.
Αυτό που πρέπει να διαφοροποιηθεί είναι η θέση του χαρτιού και του φωτός. Σύμφωνα με την Λουκία Μπεζέ, Αναπτυξιακή και Κλινική Ψυχολόγο, στο βιβλίο της «Γραφή: Μέθοδος για όλα τα παιδιά, δεξιόχειρες και αριστερόχειρες» :
«Για τους δεξιόχειρες, το χαρτί ή το τετράδιο τοποθετείται σε ελαφριά κλίση προς τα αριστερά, ώστε το χέρι να μπορεί να κινηθεί άνετα σε όλη τη γραφική επιφάνεια. Ο φωτισμός πρέπει να έρχεται από αριστερά, ώστε να μη δημιουργείται σκιά πάνω στο χαρτί. Για τους αριστερόχειρες, το χαρτί ή το τετράδιο πρέπει έχει ελαφρώς δεξιά κλίση, για να μην καλύπτεται από την παλάμη του παιδιού. Ο φωτισμός πρέπει να έρχεται από δεξιά».
Το βιβλίο περιέχει στην εσωτερική όψη του εξώφυλλου και του οπισθόφυλλου, επιφάνειες γραφής για δεξιόχειρες και αριστερόχειρες, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως οδηγοί, μέχρι το παιδί να παγιώσει τη συνήθεια της σωστής τοποθέτησης του χαρτιού του, όπως και ένα ειδικό τεστ που θα σας βοηθήσει να διαπιστώσετε τι απ’ τα δύο είναι.
Η σωστή στάση του σώματος
Η στάση του σώματος, επιδρά σημαντικά στην ποιότητα της γραφής. Τι πρέπει, λοιπόν, να λάβουμε υπ’ όψη μας;
- Το γραφείο και η καρέκλα πρέπει να είναι προσαρμοσμένα στο ύψος του παιδιού.
- Οι μηροί βρίσκονται παράλληλα με το πάτωμα και τα πέλματα ακουμπούν σ’ αυτό.
- Το βάρος δεν πρέπει να πέφτει στα μπράτσα, αλλά στους γοφούς και τα πόδια.
- Το γραφείο πρέπει να είναι στο ύψος των αγκώνων.
Πώς να κρατάει σωστά το μολύβι
Βοηθήστε το παιδί να κρατάει το μολύβι έτσι, ώστε να διευκολύνεται η άνετη κι ομοιόμορφη –κι αργότερα γρήγορη- γραφή.
«Πιάνω και γυρίζω»: Το παιδί πιάνει το μολύβι με τον αντίχειρα και τον δείκτη και το γυρίζει (όπως θα δείτε στο βίντεο) κάνοντας το μια μικρή… κωλοτούμπα. Δείτε στο βίντεο πώς θα το κάνετε:
«Κράτα αυτό»: Δώστε του να κρατήσει κάτι –όπως μια μικρή γόμα ή ένα καπάκι μπουκαλιού- με τα δύο τελευταία δάχτυλα, ώστε να κρατήσει το μολύβι σωστά (δηλαδή, με τον αντίχειρα, τον δείκτη και τον μέσο). Δείτε πώς θα το κάνετε στο παρακάτω βίντεο:
Εξάσκηση στην κίνηση
Ένα παιδί που μαθαίνει να γράφει, είναι ένα παιδί μικρό, και τα μικρά παιδιά έχουν ανάγκη από παιχνίδι κι ευχάριστες συνθήκες. Προκειμένου να μάθετε στο παιδί να σχεδιάζει ίσιες γραμμές, μπαστουνάκια, κύκλους κ.λπ., χρησιμοποιήστε υλικά κάθε είδους, αδιαφορήστε (σε πρώτη φάση) για την ορθογραφία, σηκωθείτε απ’ το γραφείο και κάντε τη διαδικασία παιχνίδι.
Ενδεικτικά, μπορείτε:
-Για να του μάθετε τις ευθείες γραμμές: να περπατήσετε μαζί πάνω στις γραμμές απ’ τα πλακάκια, να ενώσετε καλαμάκια ή να πλάσετε γραμμές με πλαστελίνη, να φτιάξετε ευθείες από σπάγκο και να δημιουργήσετε ζωγραφιές με χάρακα και ξυλομπογιές που θα αποτελούνται από ευθείες.
-Για να του μάθετε τους κύκλους: ζητήστε του να βρει στρογγυλά αντικείμενα, και φτιάξτε μαζί περιγράμματα από καπάκια μπουκαλιών.
Βοηθήστε με δραστηριότητες το παιδί να αφομοιώσει το σχήμα και την κίνηση παίζοντας και, αφού θα έχει κατακτήσει αυτό το στάδιο, μπορείτε να προχωρήσετε στην εξάσκηση με μολύβι και, αργότερα, στη γραφή ολόκληρων λέξεων. Στο βιβλίο της Λουκίας Μπέζε «Γραφή: Μέθοδος για όλα τα παιδιά», θα βρείτε ενότητες που περιλαμβάνουν τόσο δραστηριότητες, όσο και ασκήσεις γραφής που δεν ξεπερνούν χρονικά τα 15 με 20 λεπτά, προκειμένου να διατηρείται αμείωτο το ενδιαφέρον του παιδιού.
Καλή επιτυχία και καλή σχολική χρονιά!