Τι είναι η ενδομητρίωση
Όπως χαρακτηριστικά περιγράφει ο μαιευτήρας-χειρούργος-γυναικολόγος κ. Ιωάννης Περιστέρης, πρόκειται για την «εκτός μήτρας ανάπτυξη λειτουργικού ιστού από το εσωτερικό της μήτρας. Αυτός ο ιστός (που ονομάζεται ενδομήτριο) εντοπίζεται συνήθως στις ωοθήκες, τις σάλπιγγες, τους συνδέσμους της μήτρας αλλά και στο περιτόναιο που καλύπτει σαν υμένας όλο το εσωτερικό της κοιλιάς.»
Η ενδομητρίωση εμφανίζεται όταν, κατά την έμμηνο ρύση, το ενδομήτριο δεν αποβάλλεται μέσω των σαλπίγγων όπως θα έπρεπε, παρά εμφυτεύεται στο περιτόναιο (τον υμένα που αναφέραμε παραπάνω) και εξαπλώνεται σε αυτό, δημιουργώντας κύστες. Γιατί πραγματικά συμβαίνει αυτό, παραμένει άγνωστο –πιθανώς να πρόκειται για διαταραχή στη λειτουργία του συστήματος κυτταρικής και χημικής ανοσίας του οργανισμού, η οποία μπορεί να είναι και κληρονομική.
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της συμπτώματα
- Οι έντονοι κοιλιακοί πόνοι πριν και κατά την διάρκεια της περιόδου, είναι το πλέον συνηθισμένο σύμπτωμα.
- Συμβαίνει, ακόμα, να υπάρχει μεγάλη απώλεια αίματος στην περίοδο ή αιμορραγία κατά την διάρκεια του κύκλου.
- Η γυναίκα που υποφέρει από αυτήν, μπορεί επίσης να παρουσιάζει πόνο στον κόλπο κατά την σεξουαλική επαφή.
- Σπάνια μπορεί να περιλαμβάνει πόνο κατά την κένωση του εντέρου ή την ούρηση, διαταραχές στην εντερική λειτουργία κατά την περίοδο, αλλά και ανεξήγητη κόπωση και πόνο στη μέση.
Τι πρέπει να κάνετε αν παρατηρήσετε συμπτώματα ενδομητρίωσης
Να πάτε στον γυναικολόγο. Εκείνος θα πρέπει να σας κάνει μια αναλυτική γυναικολογική και υπερηχογραφική εξέταση και πιθανώς να συστήσει ειδικές αιματολογικές εξετάσεις. Ωστόσο, ο πιο σίγουρος τρόπος για να διαγνωστεί η ενδομητρίωση είναι με μια μικρή χειρουργική διαδικασία που ονομάζεται λαπαροσκόπηση. Κατά την διάρκεια αυτής, ένα μικρό, λεπτό μικροσκόπιο με φως εισάγεται μέσω μιας μικρής τομής στην κοιλιά, προκειμένου να ελεγχθούν τυχόν ενδομητριακές εστίες.
Τι γίνεται μετά
Αυτό θα το αποφασίσει ο χειρουργός γυναικολόγος, ανάλογα με την εικόνα που θα έχει από τη λαπαροσκόπηση. Σε κάποιες περιπτώσεις, όπως λέει ο κ. Περιστέρης, οι διάχυτες πολλαπλές εστίες ενδομητρίωσης μπορεί να καυτηριαστούν με laser ή διαθερμοπληξία. Σε άλλες να «ανοίξουν» οι σάλπιγγες. Αν το πρόβλημα δεν είναι μεγάλο, μπορεί να μη γίνει τίποτα από όλα αυτά και να αντιμετωπιστεί φαρμακευτικά, με χορήγηση αντισυλληπτικών ή άλλων ουσιών. Τα φάρμακα, ωστόσο, δεν θεραπεύουν τη νόσο, παρά βοηθούν στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων.
Σε κάθε περίπτωση η λαπαροσκόπηση είναι το πρώτο βήμα. Επιπλέον, ασφαλές είναι, πριν προχωρήσετε σε οποιαδήποτε χειρουργική παρέμβαση, να συζητήσετε σοβαρά με τον γυναικολόγο σας τι εναλλακτικές υπάρχουν ως προς τις θεραπείες και ενδεχομένως να ζητήσετε τη γνώμη και άλλων γυναικολόγων. Ο λόγος είναι, ότι πρόκειται για μία επίμονη ασθένεια, για την οποία δεν έχει βρεθεί μέχρι σήμερα οριστική θεραπεία, και που ακόμα και έπειτα από επαναλαμβανόμενες χειρουργικές θεραπείες μπορεί να επανεμφανιστεί.
Ενδομητρίωση και υπογονιμότητα
«Η ενδομητρίωση είναι ένας σημαντικός λόγος υπογονιμότητας, αλλά αντιμετωπίζεται», λέει ο κ. Περιστέρης. Πιο συγκεκριμένα, έχει βρεθεί ότι το 40% των γυναικών με ενδομητρίωση παρουσιάζουν προβλήματα υπογονιμότητας. Αντίστροφα, το 30% των υπογόνιμων γυναικών πάσχει από ενδομητρίωση. Βέβαια, όσο πιο βαριά είναι η πάθηση, τόσο πιο μεγάλες είναι και οι πιθανότητες υπογονιμότητας. Γιατί; Αν και δεν έχει ακόμα ξεκαθαριστεί πλήρως, το πιθανότερο είναι, ότι είτε η ίδια η νόσος είτε οι χειρουργικές επεμβάσεις για την αντιμετώπισή της, μπορεί να προκαλέσουν ανατομικές βλάβες στις ωοθήκες και στις σάλπιγγες, συμφύσεις και ουλές. Εξάλλου, η μειωμένη συχνότητα σεξουαλικών επαφών λόγω του πόνου και οι διαταραχές στον κύκλο σίγουρα παίζουν αρνητικό ρόλο. Είναι σημαντικό να τονιστεί, πάντως, ότι με την κατάλληλη εξατομικευμένη θεραπεία, έχετε σημαντικές ελπίδες να αποκτήσετε ένα υγιές μωρό.
Για ακόμα μια φορά, λοιπόν, θα επαναλάβουμε πόσο ουσιώδες είναι να απευθύνεστε στον γυναικολόγο σας και να κάνετε τις απαραίτητες εξετάσεις, από τη στιγμή που αντιλαμβάνεστε ότι… κάτι δεν πηγαίνει καλά "εκεί κάτω".