Τι είναι η δυσγραφία;
Όπως αναφέρεται σε σχετικό άρθρο της Ελληνικής Εταιρίας Δυσλεξίας, η δυσγραφία είναι μια νευρολογική διαταραχή, με κύρια χαρακτηριστικά της τη δυσκολία στη γραφή και τις παραμορφώσεις στα γράμματα και τα λάθη. Λόγω της φύσεώς της, ανήκει στην ομάδα των μαθησιακών δυσκολιών, αφού επηρεάζει και τις επιδόσεις του παιδιού στο σχολείο. Συνήθως, γίνεται αντιληπτή στη δεύτερη τάξη του Δημοτικού, οπότε υποτίθεται ότι τα παιδιά θα πρέπει έχουν κατακτήσει το γράψιμο σε ικανοποιητικό βαθμό.
Πώς θα καταλάβετε αν το παιδί έχει δυσγραφία
Τα συμπτώματα της δυσγραφίας είναι πολλά και ποικίλλουν σε κάθε παιδί. Ωστόσο, σύμφωνα με το Webmd, κάποια από τα σημάδια της, μπορεί να μην φαίνονται τόσο σοβαρά. Εκείνο που θα πρέπει να προσέξετε όταν το παιδί κάνει τα μαθήματά του, είναι αν:
- Κρατάει το μολύβι πολύ σφιχτά, με αποτέλεσμα ακόμα και να δημιουργήσει πληγές στα χέρια, και αν τοποθετεί περίεργα στο γραφείο το χαρτί/ τετράδιο. Ως εκ τούτου, επηρεάζεται η στάση του σώματός του και φαίνεται εντελώς άβολη.
- Σβήνει ξανά και ξανά τις προτάσεις που σχηματίζει.
- Γράφει ημιτελείς λέξεις, ξεχνά γράμματα και δεν μπορεί να τις συλλαβίσει.
- Μπερδεύει τα περιθώρια σε ένα τετράδιο και δυσκολεύεται με τα κενά ανάμεσα στις λέξεις.
- Καθυστερεί υπερβολικά όταν πρέπει να αντιγράψει ένα κείμενο.
- Συγχέει τα κεφαλαία με τα μικρά γράμματα.
- Μπορεί να ψιθυρίζει την ώρα που γράφει.
- Κουράζεται εύκολα και αδικαιολόγητα μετά από λίγη ώρα γραψίματος.
- Κάνει ορθογραφικά λάθη.
Κακογραφία ή δυσγραφία;
Η σύγχυση μεταξύ αυτών των δύο εννοιών είναι μεγάλη και δικαιολογημένα αφού η καθεμία μπορεί να περιέχει στοιχεία της άλλης. Όπως αναφέρεται και σε σχετικό άρθρο στο eidikospaidagogos.gr, η κακογραφία είναι απλώς η άσχημη γραφή, η οποία όμως δεν ανήκει στην κατηγορία των μαθησιακών δυσκολιών. Τα γράμματα που κάνει το παιδί είναι μεν δυσανάγνωστα, αλλά εφόσον συγκεντρωθεί στο γραπτό του, θα καταφέρει να γράψει όμορφα. Εκτός αυτού, η κακογραφία δεν επηρεάζει την ορθογραφία και το παιδί δεν κάνει πολλά λάθη.
Πότε πρέπει να ανησυχήσουμε;
Κάποιες φορές, η δυσγραφία μπορεί να σχετίζεται με κάποιες άλλες καταστάσεις, όπως:
Η δυσλεξία: Αν και η βασική της διαφορά με τη δυσγραφία έγκειται στο ότι το παιδί παρουσιάζει προβλήματα στην ανάγνωση, που επηρεάζουν και τη γραφή του, η δυσγραφία γι’ αυτό τον λόγο, θεωρείται ένα από τα συμπτώματά της. Δείτε σε παλαιότερο άρθρο μας τι είναι η δυσλεξία, πώς αντιμετωπίζεται, αλλά και πού μπορείτε να απευθυνθείτε για βοήθεια.
Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας: Παράλληλα με τη Δ.Ε.Π.Υ, αρκετά παιδιά (περίπου το 20% των περιπτώσεων), θα εκδηλώσουν μαθησιακές δυσκολίες, ανάμεσα στις οποίες είναι και η δυσγραφία, σύμφωνα με το Πανελλήνιο Σωματείο Ατόμων με Δ.Ε.Π.Υ. Όταν, λοιπόν, η παρορμητικότητα, η απόσπαση προσοχής και η υπερκινητικότητα συνυπάρχουν με τα συμπτώματα που αναφέραμε παραπάνω, θα πρέπει να εξετάσετε κι αυτό το ενδεχόμενο.
Η δυσπραξία: Η δυσπραξία είναι μια κατάσταση κατά την οποία το παιδί παρουσιάζει δυσκολίες στις κινητικές δεξιότητες και στο συντονισμό των κινήσεων, με αποτέλεσμα αυτό να επηρεάζει και την ικανότητα γραφής του.
Τι μπορείτε να κάνετε στο σπίτι
Εφόσον εντοπίσετε κάποιο πρόβλημα, οι ειδικοί και συγκεκριμένα οι εργοθεραπευτές, είναι αυτοί που, με ειδικές προφορικές ασκήσεις και ασκήσεις συντονισμού και κινητικότητας θα βοηθήσουν το παιδί να βελτιωθεί. Αφού τους συμβουλευτείτε σχετικά, μπορείτε να εφαρμόσετε κάποιες απλές τεχνικές βελτίωσης και στο σπίτι:
- Το πρώτο βήμα είναι να μην αποθαρρύνετε το παιδί με τη στάση σας. Γι’ αυτό, είναι σημαντικό να μην το μαλώνετε επειδή δεν κάνει καλά γράμματα και μην το πιέζετε. Η ψυχολογία παίζει μεγάλο ρόλο στη βελτίωσή του.
- Αφήστε το να επιλέξει μόνο του το μολύβι ή το στιλό που το βολεύει καλύτερα. Ωστόσο, ξαναδείξτε του πώς να το κρατάει- η τριποδική λαβή θεωρείται η πιο σωστή. Αν δυσκολεύεται, δείτε σε παλαιότερο άρθρο μας σχετικές συμβουλές.
- Σε συνεννόηση με τη δασκάλα, συζητήστε μήπως θα ήταν καλύτερο να του αναθέτει λιγότερες αλλά πιο στοχευμένες εργασίες, που δεν θα το κουράσουν και θα το βοηθήσουν να βελτιωθεί.
- Κάντε το γράψιμο παιχνίδι με διασκεδαστικές δραστηριότητες. Μια καλή ιδέα είναι να γράφετε μαζί τις λέξεις με πλαστελίνη ή ακόμα και να επιστρατεύσετε τον υπολογιστή ή το τάμπλετ.
- Τα τετράδια πρώτης γραφής μπορεί επίσης να βοηθήσουν, αφού τα παιδιά, με συγκεκριμένα βήματα και απλές οδηγίες, μπορούν να ξαναμάθουν πώς να σχηματίζουν γράμματα και λέξεις.
- Στην ίδια λογική, σχετικές ασκήσεις, που εστιάζουν στο πρόβλημα, όπως αυτές στις φωτογραφίες, θα βοηθήσουν το παιδί να εξασκηθεί και να αναπτύξει προτάσεις.
*Οι ασκήσεις προέρχονται από το βιβλίο του Φώτη Παπαναστασίου,Μαθησιακές Ευκολίες, Πρόγραμμα υποστήριξης και παρέμβασης στις μαθησιακές δυσκολίες.
Η δυσγραφία είναι μία μαθησιακή δυσκολία που ακολουθεί και θα ακολουθεί το παιδί για πάντα. Αν εντοπιστεί από νωρίς, όμως, το παιδί θα παρουσιάσει σημαντική βελτίωση τόσο στη γραφή και τις σχολικές επιδόσεις που επηρεάζονται άμεσα, αλλά και στην ψυχολογία του!