Σε αντίθεση με το πώς ενημερώνονταν για το σεξ τα παιδιά των προηγούμενων γενιών, τα σημερινά αρκεί να μπουν στο ίντερνετ και να googl-άρουν τη λέξη «sex». Αυτόματα ένας αχανής κόσμος πληροφοριών ανοίγεται μπροστά τους και μαζί με αυτόν εμφανίζονται τα παράθυρα που υπόσχονται να δώσουν τις πιο σαφείς, λεπτομερείς και ενδιαφέρουσες απαντήσεις: Τα πορνογραφικά βίντεο.
Δεν υπάρχει έφηβο αγόρι που θα αντισταθεί σε αυτά και πιθανώς το ίδιο να ισχύει και για τα κορίτσια. Όταν, όμως, τα βίντεο αυτά γίνονται η αποκλειστική πηγή σεξουαλικής εκπαίδευσης… αυτό μπορεί να γίνει επικίνδυνο ως προς την αντίληψη που δημιουργεί το νεαρό άτομο για το σεξ.
Πώς επηρεάζει το πορνό τον εγκέφαλο του εφήβου
Από τα 12 έως τα 20 περίπου χρόνια, λένε οι επιστήμονες, ο ανθρώπινος εγκέφαλος υπόκειται σε μία περίοδο εξαιρετικής νευροπλαστικότητας. Αυτό σημαίνει ότι ο εγκέφαλος βρίσκεται σε μία εύπλαστη κατάσταση, κατά την οποία σχηματίζονται δισεκατομμύρια νέες συναπτικές συνδέσεις. Στη φάση αυτή, ο άνθρωπος είναι εξαιρετικά επιρρεπής στις επιρροές του περιβάλλοντός του και αναπόφευκτα ο εγκέφαλος «καλωδιώνεται» βάσει των εμπειριών και των πληροφοριών που αποκτά.
Έτσι, όταν π.χ. ένα έφηβο αγόρι παρακολουθεί συστηματικά πορνό, η χημεία του εγκεφάλου του σχηματίζει αντίστοιχες συμπεριφορές και αντιλήψεις ως προς το σεξ. Τελικά, το αγόρι αποκτά μία μη ρεαλιστική εικόνα της σεξουαλικότητας, αλλά και των σχέσεων με το άλλο φύλο, την οποία μπορεί να «κουβαλά» για πολλά χρόνια μαζί του, απαιτώντας την εκπλήρωσή της. Με λίγα λόγια, βλέποντας διαρκώς τέτοια βίντεο, το αγόρι θεωρεί ότι αυτός είναι ο φυσιολογικός τρόπος να κάνει σεξ ένας άντρας με μία γυναίκα (με το «αυτός» να μεταφράζεται σε κάθε πιθανό τρόπο που κατά κανόνα διαφέρει από τον συμβατικό, ενώ συχνά περιλαμβάνει και βία).
Τα πορνογραφικά βίντεο μπορεί να φαντάζουν διασκεδαστικά και να διεγείρουν την φαντασία των παιδιών, όμως δεν παύουν και να τα τρομάζουν, να τα αγχώνουν ή να τους δημιουργούν παράλογες προσδοκίες: Ο μέσος πρωταγωνιστής στα βίντεο αυτά έχει το διπλάσιο σε μήκος μόριο από αυτό του μέσου άντρα. Οι περισσότερες γυναίκες πρωταγωνίστριες έχουν εμφυτεύματα στήθους τεραστίων διαστάσεων. Στον κόσμο του πορνό, οι ανθρώπινες σχέσεις δεν σημαίνουν τίποτα –ένας άντρας και μία γυναίκα μπορεί να κάνουν σεξ στα 5 πρώτα λεπτά της γνωριμίας τους και το σεξ αυτό να μην περιλαμβάνει κανένα συναίσθημα. Το μόνο που έχει σημασία είναι η άμεση σεξουαλική ικανοποίηση. Έτσι, στο μυαλό των αγοριών το σεξ μπορεί εύκολα να διαφοροποιηθεί από την ρομαντική σχέση, στο πλαίσιο της οποίας θα έπρεπε να γίνεται, ενώ δεν αποκλείεται ακόμα και να το φοβηθούν, νιώθοντας ντροπή για το σώμα τους ή μη αποδεχόμενα το σώμα των κοριτσιών.
Τι λένε τα παιδιά για το πορνό
Μία ενδιαφέρουσα μελέτη που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Sex Research και έλαβε χώρα στη Σουηδία, σε παιδιά ηλικίας από 14 έως 20 ετών, έδειξε ότι σχεδόν όλα τα παιδιά μπορούν με απόλυτη άνεση να βρουν και να παρακολουθήσουν βίντεο πορνό και ότι τα περισσότερα μπορούν να διαχωρίσουν τις φαντασιώσεις που προβάλλονται σε αυτά από τις σεξουαλικές συνευρέσεις και σχέσεις στον πραγματικό κόσμο. Τα αγόρια αναζητούν συστηματικά να δουν τέτοιες ταινίες, ενώ τα κορίτσια συνήθως «πέφτουν πάνω τους» τυχαία. Επίσης, τα αγόρια είπαν ότι τα βίντεο αυτά τους διδάσκουν κι άλλους τρόπους να κάνουν σεξ, ενώ τους προσφέρουν απλά σεξουαλική διασκέδαση, ενώ τα περισσότερα κορίτσια απορρίπτουν αυτά τα βίντεο γιατί προβάλλουν το σεξ χωρίς καμία συναισθηματική ανάμειξη, χωρίς αγάπη. Επιπλέον, είπαν ότι αποδοκιμάζουν το γεγονός ότι στα βίντεο αυτά δεν δίνεται σημασία στην σεξουαλική ικανοποίηση της γυναίκας, αλλά κυρίως του άντρα.
Η παραπάνω μελέτη καταλήγει με τα αγόρια να λένε ότι σε καμία περίπτωση δεν απαιτούν από τα κορίτσια τους να λειτουργήσουν όπως οι πρωταγωνίστριες των βίντεο πορνό, και ότι -όπως στις ταινίες δράσης που συμβαίνουν εξωφρενικά πράγματα που σου διεγείρουν, όμως , το ενδιαφέρον- έτσι και στο πορνό, το βλέπουν καθαρά για διασκέδαση.
Η υπερέκθεση μπορεί να οδηγεί σε επικίνδυνες συμπεριφορές
Από την άλλη, βέβαια, δεν μαθαίνουμε σπάνια για τραγικά περιστατικά ομαδικών βιασμών από αγόρια εφηβικής ηλικίας, με το θύμα (που κατά κανόνα είναι κορίτσι) ενίοτε να καταλήγει ακόμα και στην αυτοκτονία, προκειμένου να αποφύγει τον δημόσιο εξευτελισμό. Ένα τέτοιο περιστατικό έλαβε χώρα πριν 3 χρόνια στην Αμερική –το θύμα ήταν ένα 15χρονο κορίτσι που βιάστηκε και φωτογραφήθηκε από 3 αγόρια. Ο επικεφαλής του Κέντρου Έρευνας και Εκπαίδευσης στη Βία κατά Γυναικών και Παιδιών του Πανεπιστημίου Western είπε τότε ότι «ο λόγος που τα αγόρια στην εφηβεία θεωρούν αυτονόητο ότι ένα συνομήλικο κορίτσι θα αποδεχτεί το ομαδικό σεξ είναι ξεκάθαρα η υπερβολική έκθεσή τους στην πορνογραφία».
Σαφώς, δεν είναι αυτός ο μοναδικός λόγος. Πορνογραφία υπήρχε και πριν το ίντερνετ, και οι ειδικοί ξεκαθαρίζουν ότι, σε έναν βαθμό, μπορεί ακόμα και να βελτιώσει την σεξουαλική ζωή ενός ζευγαριού. Αυτό, όμως, είναι κάτι εντελώς διαφορετικό από την επί 24ωρου βάσης πρόσβαση που μπορεί να έχει ένα νέο παιδί σήμερα σε φωτογραφίες και βίντεο, τα οποία συχνά περιλαμβάνουν βία και μειώνουν ή εξευτελίζουν το γυναικείο φύλο –οι ακριβείς επιπτώσεις αυτής της υπερβολικής έκθεσης δεν έχουν διευκρινιστεί ακόμα, όμως οι ερευνητές δηλώνουν εξαιρετικά προβληματισμένοι.
Ο ρόλος των γονιών με παιδιά στην εφηβεία
Αν το παιδί σας πλησιάζει στην εφηβεία, ίσως έχει έρθει η ώρα να του μιλήσετε σοβαρά, λεπτομερώς και με απόλυτη ειλικρίνεια για την σεξουαλικότητα και τις σχέσεις του. Εξηγήστε του ότι είναι απόλυτα φυσιολογικό να αναζητά απαντήσεις και πληροφορίες στο ίντερνετ (πώς μπορεί κανείς να το αποφύγει σήμερα;), αλλά το υλικό που μπορεί να βρίσκει εκεί είναι πολύ συγκεκριμένο και δεν ανταποκρίνεται πάντα στην πραγματικότητα (μάλιστα, μπορείτε να βάλετε ειδικά φίλτρα γονικού ελέγχου στους υπολογιστές του σπιτιού σας για να προστατεύσετε το παιδί από πρόσβαση σε τέτοιο υλικό –δείτε πώς να το κάνετε εδώ και εδώ). Και καθώς στα σχολεία δεν υπάρχει μάθημα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης (όπως θα έπρεπε), θα πρέπει εσείς να μιλήσετε στο παιδί σας για το σεξ, έτσι ώστε να γίνει ένας σεξουαλικά υγιής ενήλικας.