Λίγα λόγια για τον διαβήτη
Ο σακχαρώδης διαβήτης χωρίζεται στον διαβήτη τύπου 1 και τον διαβήτη τύπου 2. Σύμφωνα με τον παιδοενδοκρινολόγο κ. Διαμαντόπουλου Σταύρο, τα παιδιά από 1 έως 3 ετών παρουσιάζουν πολύ συχνότερα διαβήτη τύπου 1 ενώ ο διαβήτης τύπου 2 εκδηλώνεται συνήθως σε μεγαλύτερα παιδιά που έχουν περάσει το κατώφλι της εφηβείας- οι πιο συνηθισμένες ηλικίες για την εμφάνιση διαβήτη τύπου 2 ξεκινούν από 12 έως 15 ετών.
Τα συμπτώματα είναι εμφανή;
Τα σημάδια του διαβήτη στις μικρές ηλικίες δεν είναι ιδιαίτερα εμφανή και αν συνυπολογίσουμε την δυσκολία στη συνεννόηση με ένα μικρό παιδί , οι γονείς θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και παρατηρητικοί σε περίπτωση που αλλάξει κάποια από τις πιο απλές συνήθειές του. Συγκεκριμένα, δώστε ιδιαίτερη προσοχή:
1. Αν το παιδί παρουσιάσει έντονη διούρηση
Όταν υπάρχει πολύ ζάχαρο στο αίμα, ο τρόπος «διαφυγής» του είναι τα ούρα, που αποβάλλεται μαζί με νερό. Οι αυξημένες επισκέψεις στην τουαλέτα, τότε είναι το «σημάδι» που θα σας κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου. Αντίστοιχα, αν το παιδί φοράει ακόμα πάνα, θα σας φαίνεται πιο βαριά λόγω της μεγαλύτερης ποσότητας ούρων, κάτι που θα πρέπει να κινήσει υποψίες, ειδικά αν παρατηρήσετε αυτό το σύμπτωμα σε συνδυασμό με κάποια από τα υπόλοιπα.
Όπως επισημαίνει ο γιατρός, στα σημάδια της διούρησης, επίσης, μπορεί να περιλαμβάνεται και η νυχτερινή ενούρηση.
2. Αν ξαφνικά διψάει πολύ (πολυδιψία)
Οι συνεχείς επισκέψεις στην τουαλέτα μπορεί να οδηγήσουν σε αφυδάτωση αφού ο οργανισμός, εκτός από το ζάχαρο, αποβάλλει, όπως ήδη είπαμε, και νερό. Τότε, το παιδί θα αισθάνεται την ανάγκη να αναπληρώνει τα υγρά που χάνει. Λόγω της αφυδάτωσης, η ξηροστομία είναι επίσης ένα πιθανό σύμπτωμα.
3. Αν τρώει περισσότερο από πριν (πολυφαγία)
Μεγαλώνοντας, πολλά παιδιά βρίσκουν την όρεξή τους και γίνονται λιγότερο δύσκολα στο φαγητό, ωστόσο αν παρατηρήσετε ότι η όρεξη του παιδιού έχει αυξηθεί πολύ περισσότερο από πριν, μάλλον θα πρέπει να προβληματιστείτε. Η έντονη πείνα είναι η προσπάθεια του οργανισμού να βρει όλα τα θρεπτικά συστατικά που του λείπουν.
4. Αν κουράζεται εύκολα
Λόγω της έλλειψης ενέργειας, το παιδί μπορεί να νιώθει κουρασμένο και «άκεφο», χωρίς να δικαιολογείται απαραίτητα η εξάντλησή του. Τα αδικαιολόγητα νεύρα μπορεί να είναι ένα ακόμα ένα σύμπτωμα που προκαλείται από την εξάντληση.
Εκτός, όμως, από τα παραπάνω πιο συνηθισμένα και πρώιμα συμπτώματα που θα παρατηρήσετε στην καθημερινότητά του, είναι πιθανό το παιδί να παρουσιάσει και:
5. Αδικαιολόγητη απώλεια βάρους
Το παιδί αρχίζει να χάνει βάρος ξαφνικά, παρά το ότι μπορεί να τρώει περισσότερο από πριν.
6. Θολή όραση
Η αύξηση της γλυκόζης στο αίμα μπορεί να επηρεάσει την όραση και να ευθύνεται για το ότι το παιδί βλέπει «θολά».
7. Ναυτία και εμετός
Η έντονη ζαλάδα και ο εμετός μπορεί ενδεχομένως να είναι κάποια από τα υπόλοιπα σοβαρά συμπτώματα του παιδικού διαβήτη.
Μπορούμε να προλάβουμε τα συμπτώματα;
Δυστυχώς ο διαβήτης τύπου 1, που παρουσιάζεται στην πλειοψηφία των περιπτώσεων των παιδιών είναι αυτοάνοσο νόσημα, αφού οφείλεται σε δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, γι’ αυτό και δεν μπορεί να προβλεφθεί. Αυτό που ίσως σας υποψιάσει είναι αν υπάρχει ιστορικό διαβήτη στην οικογένεια, αν και πάλι η κληρονομικότητα δεν είναι σίγουρη.
Αντίθετα, στον διαβήτη τύπου 2, αν και η κληρονομικότητα φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο, ο τρόπος ζωής μπορεί επίσης να επηρεάσει την εμφάνισή του. Γι’ αυτό, και όπως επισημαίνει ο κ. Διαμαντόπουλος, καλό θα είναι να λάβουμε τα κατάλληλα μέτρα για να τον «ελέγξουμε».
Με την παχυσαρκία να είναι ένα από τα πιο «τρανταχτά» σημάδια του, τουλάχιστον όσο «περνάει από το χέρι μας», θα πρέπει να προσέχουμε το βάρος του παιδιού ή αν δούμε ότι παίρνει κιλά εύκολα, να απευθυνθούμε σε κάποιον ειδικό.
Τι πρέπει να προσέχετε στην καθημερινότητα του παιδιού
1. Τα παιδιά με διαβήτη πρέπει να ακολουθούν υγιεινή διατροφή έτσι ώστε να έχουν σταθερό βάρος και να παίρνουν όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για τη σωστή ανάπτυξή τους, ελέγχοντας τα επίπεδα της γλυκόζης. Ενδεικτικά , η πρωτεΐνη και το λίπος επηρεάζουν τη γλυκόζη πολύ λιγότερο σε σχέση με τους υδατάνθρακες που αυξάνουν τα επίπεδά της στο αίμα. Δείτε σε αντίστοιχο άρθρο του iatronet συγκεκριμένες διατροφικές συμβουλές για τα παιδιά που πάσχουν από διαβήτη.
2. Η άσκηση μειώνει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, επομένως είναι σημαντικό τα παιδιά να μην ακολουθούν καθιστικό τρόπο ζωής αλλά να ασχολούνται με δραστηριότητες που τα κρατούν σε εγήγορση και σε καλή φυσική κατάσταση.
3. Να μην ξεχνάτε, επίσης, να παρακολουθείτε το ζάχαρο του παιδιού, κάνοντας τις ειδικές μετρήσεις.
Υπάρχει θεραπεία;
Για τον διαβήτη τύπου 1, η θεραπεία είναι η ενέσιμη ινσουλίνη που ρυθμίζει τα επίπεδα ζαχάρου στο αίμα. Ο γιατρός του παιδιού θα σας πει πόσες δόσεις χρειάζεται το παιδί, αν και στις περισσότερες περιπτώσεις, οι ενέσεις χορηγούνται πριν τα κυρίως γεύματα και τον ύπνο.
Για τον διαβήτη τύπου 2, η σωστή δίαιτα, η άσκηση και η διατήρηση του ζαχάρου σε σταθερά καλά επίπεδα είναι εξαιρετικά σημαντικά. Ενδεχομένως ένα παιδί με διαβήτη τύπου 2 να χρειαστεί να ακολουθήσει φαρμακευτική θεραπεία με χάπια ή ινσουλίνη, εφόσον το κρίνει ο γιατρός.
Παιδικός διαβήτης και σχολείο
Για να κάνετε πιο εύκολη την καθημερινότητα του παιδιού στο σχολείο, μπορείτε να ενημερώσετε σχετικά τους παιδαγωγούς του, στους οποίους θα μπορεί κι εκείνο να απευθυνθεί αν χρειαστεί βοήθεια. Είναι πολύ σημαντικό, επίσης, να μην αισθάνεται παραγκωνισμένο και απομονωμένο στο σχολικό περιβάλλον αλλά να συμμετέχει κανονικά σε όλες τις δραστηριότητες που του κινούν το ενδιαφέρον.
Χρέος των γονιών είναι να του δώσουμε να καταλάβει ότι η ζωή του μπορεί να συνεχιστεί κανονικά και ότι ο διαβήτης δεν αποτελεί εμπόδιο στην διασκέδασή του.