Ο υπολογιστής δεν είναι babysitter!
Σε γενικές γραμμές, η ενασχόληση με το διαδίκτυο δεν πρέπει να ξεπερνά τη 1 ώρα ημερησίως για παιδιά έως 5 ετών, τη 1,5 ώρα ημερησίως για παιδιά έως 12 ετών και τις 2 ώρες ημερησίως για μεγαλύτερα παιδιά (αλλά και για τους ίδιους τους γονείς). Μία πολύ ωραία και έξυπνη λύση προτείνεται από τη Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος με την κατάρτηση «φιλικής σύμβασης» των γονιών με τα παιδιά ανάλογα με την ηλικία τους
-για παιδιά από 6 έως 10 ετών.
-για παιδιά από 11 έως 14 ετών.
-για παιδιά από 15 έως 18 ετών.
Ο υπολογιστής πρέπει να βρίσκεται σε κοινόχρηστο χώρο
Ο υπολογιστής θα πρέπει να βρίσκεται σε κοινόχρηστο χώρο ώστε το παιδί να γνωρίζει ότι ανά πάσα στιγμή επιβλέπεται από τους γονείς. Κατάλληλοι χώροι είναι το σαλόνι ή η κουζίνα ανάλογα με τις συνήθειες των γονέων. Απαγορεύεται η χρήση στο υπνοδωμάτιο του παιδιού, στο μπάνιο και γενικότερα σε χώρους που ο γονέας δεν έχει άμεση πρόσβαση και το κυριότερο: το παιδί γνωρίζει ότι δεν υπάρχει άμεση επίβλεψη.
Η κουβέντα για τα προσωπικά δεδομένα
Ενημερώνουμε τα παιδιά μας για τα προσωπικά δεδομένα και τα συμβουλεύουμε να μην ανεβάζουν πληροφορίες σχετικά με τα ίδια, με τους γονείς τους και με την κατοικία τους εξηγώντας τους με απλά παραδείγματα τις συνέπειες σε κάθε περίπτωση.
Είμαστε σύμμαχοι, όχι αντίπαλοι
Είμαστε πάντα δίπλα στο παιδί μας και όχι σε αντίπαλα στρατόπεδα. Η έλλειψη ενασχόλησης με το παιδί αποτελεί έναν από τους κυριότερους παράγοντες στην ροπή των παιδιών σε προβληματικές συμπεριφορές όπως ο εθισμός ή η «εύρεση κατανόησης» σε τρίτους. Ως γονείς οφείλουμε να ενθαρρύνουμε το παιδί να μοιράζεται μαζί μας όλες τις εμπειρίες του στο διαδίκτυο και να νιώθει άνετα να μας γνωστοποιήσει οτιδήποτε το έκανε να αισθανθεί άβολα. Όσα μέτρα προστασίας και αν λάβουμε και όποιον έλεγχο και αν επιβάλουμε, αν δεν υπάρχει επαφή και επικοινωνία με το παιδί μας, θα βρει τρόπο να τα παρακάμψει. Ας μην ξεχνάμε ότι η πρόσβαση στο διαδίκτυο μπορεί να γίνει και από ένα κινητό ή από τον υπολογιστή ενός φίλου.
Η σημασία της δικής μας ενημέρωσης
Φροντίζουμε να ενημερωνόμαστε και οι ίδιοι σχετικά με το διαδίκτυο, με τις ιστοσελίδες που επισκέπτεται το παιδί και τη λειτουργία αυτών, με τους τρέχοντες κινδύνους καθώς και για τον τρόπο επικοινωνίας που χρησιμοποιούν τα παιδιά. Χωρίς ιδία κατανόηση και γνώση είναι εξαιρετικά δύσκολο να έχουμε επίβλεψη αλλά και να συμβουλέψουμε σωστά το παιδί μας.
Εγκαθιστούμε προγράμματα επίβλεψης στον υπολογιστή
Εγκαθιστούμε και χρησιμοποιούμε προγράμματα επίβλεψης και περιορισμού (parental control) τα οποία περιορίζουν το περιεχόμενο με το οποίο μπορεί να έρθει σε επαφή το παιδί αλλά και μας προσφέρουν τη δυνατότητα επίβλεψης της συμπεριφοράς του. Περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με προγράμματα αυτής της κατηγορίας μπορείτε να αναζητήσετε σε παλιότερο άρθρο του mama365 εδώ. Επισημαίνεται ότι κανένα πρόγραμμα δεν προστατεύει 100% και σε καμία περίπτωση δεν αντικαθιστά την επίβλεψη του γονέα.
Μιλάμε στο παιδί για τον διαδικτυακό εκφοβισμό
Παροτρύνουμε το παιδί μας να μας ενημερώνει για οποιοδήποτε φαινόμενο διαδικτυακού εκφοβισμού δεχτεί και φροντίζουμε να του κάνουμε κατανοητό ότι δεν οφείλεται σε δικό του λάθος (φαινόμενο που παρατηρείται συχνά). Επίσης, είναι πολύ σημαντικό να μην ξεχνάμε ότι είναι απαραίτητο να ενημερώσουμε το παιδί μας για τα αποτελέσματα του διαδικτυακού εκφοβισμού όχι μόνο από την πλευρά του θύματος, αλλά κι απ' αυτή του θύτη.
«Δεν μιλάμε σε αγνώστους»
Συμβουλεύουμε το παιδί να μην συνομιλεί με αγνώστους όπως θα έκανε και στον πραγματικό κόσμο και κυρίως το ενημερώνουμε να μην δέχεται σε καμία περίπτωση να συναντηθεί με κάποιον που γνώρισε μέσω του διαδικτύου παραθέτοντάς του πραγματικά παραδείγματα και τους κινδύνους που ελλοχεύουν. Σε περίπτωση που κάποιος τους προτείνει να συναντηθούν, τα παροτρύνουμε να μας ενημερώσουν.
Κανόνες Ασφαλείας για όλους
Ενημερώνουμε το παιδί σχετικά με την ασφάλεια στο διαδίκτυο: να μην μοιράζεται τους κωδικούς ασφαλείας του, να μην κάνει χρήση των πιστωτικών καρτών των γονιών του, να μην επισκέπτεται άγνωστες ιστοσελίδες που του φαίνονται ύποπτες, να μην ανοίγει συνημμένα αρχεία από άτομα που δεν γνωρίζει και να μην εγκαθιστά προγράμματα αμφίβολης προέλευσης.
Δάσκαλε που δίδασκες...
Φροντίζουμε πάνω από όλα να τηρούμε οι ίδιοι τους κανόνες που θέτουμε στα παιδιά μας γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αποτελούμε το βασικό παράδειγμα προς μίμηση γι' αυτά. Δεν ανεβάζουμε φωτογραφικό ή άλλο υλικό των παιδιών μας και δεν αφιερώνουμε υπερβολικό χρόνο στον υπολογιστή, το κινητό μας, το tablet ή το διαδίκτυο -εκτός κι αν είναι απαραίτητο για την εργασία μας.
*Ο Ιωάννης Μακρυπούλιας είναι Μηχανικός Η/Υ & Πληροφορικής και πρώην Αξιωματικός της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος