Η «θυσία» του γονιού
Πριν ζητήσουμε απ’ το παιδί μας να βάλει μέτρο στο χρόνο που ξοδεύει μπροστά στην οθόνη, πρέπει, εμείς πρώτοι, να δείξουμε το καλό παράδειγμα και να ξεπεράσουμε τον «εθισμό» μας, ακόμη και αν δεν θεωρούμε ότι είμαστε εθισμένοι. Μετριάζοντας τη χρήση υπολογιστών και κινητών ή τη θέαση τηλεόρασης, μπροστά στο παιδί τουλάχιστον, στο ελάχιστο δυνατό, και βρίσκοντας άλλες δραστηριότητες να γεμίζουμε το χρόνο στο σπίτι, γινόμαστε θετικά πρότυπα και διευκολύνουμε την αποστολή μας. Όσο για την τηλεόραση που μένει ανοιχτή την ώρα που τρώμε ή κάνουμε κάτι όλοι μαζί, ούτε συζήτηση!
Μη βιάζεστε να του «συστήσετε» την τεχνολογία
Στις πολύ μικρές ηλικίες είναι που το παιδί είναι και πιο ευαίσθητο στην υπερέκθεση, τότε που, σύμφωνα με τους ειδικούς, μπορεί να υποστεί σημαντικές συνέπειες στην ανάπτυξη της εγκεφαλικής του δραστηριότητας που σχετίζονται με τα διαφόρων ειδών αντανακλαστικά του στα ποικίλα ερεθίσματα του περιβάλλοντος. Προσπαθώντας να του εξασφαλίσουμε, κατά κάποιον τρόπο, μια πρόωρη εξοικείωση με τις δεξιότητες που απαιτεί ο σύγχρονος κόσμος, προκαλούμε τ’ αντίθετα αποτελέσματα από εκείνα που επιζητούμε. Προηγείται η αλληλεπίδρασή του με άλλα, πιο «ζωντανά» πράγματα, πριν μάθει να αλληλεπιδρά τσουλώντας τα δαχτυλάκια του στην οθόνη.
Βάλτε όρια από νωρίς και επιβλέψτε τα
Η συζήτηση αυτή είναι παλιά, όσο και η τηλεόραση, όπως παλιό είναι και το αντεπιχείρημα ότι μπροστά στην οθόνη ηρεμεί και δε χαλά τον κόσμο στο σπίτι. Τα όρια στο χρόνο που θα περνά με τις οθόνες του σπιτιού, αλλά και στα είδη των δραστηριοτήτων και των θεαμάτων με τα οποία θα περνά αυτόν το χρόνο, πρέπει να μπουν από νωρίς και να είναι όσο γίνεται πιο συγκεκριμένα. Επίσης, μέρος αυτού του χρόνου, καλό είναι να το περνάμε μαζί με το παιδί, είτε βλέποντας ταινίες για όλη την οικογένεια είτε παίζοντας παιχνίδια κατάλληλα για την ηλικία του, αλληλεπιδρώντας παράλληλα μαζί του ώστε να δημιουργείται μια μικτή εμπειρία, επί και πέραν της οθόνης.
Γεμίστε το χρόνο του με άλλες δραστηριότητες
Κακά τα ψέματα, ο πιο σημαντικός λόγος που ένα παιδί στρέφεται στην ευκολία της οθόνης είναι γιατί δεν υπάρχει κάτι καλύτερο να κάνει ή κάποιος με τον οποίο θα το κάνει. Δουλειά μας είναι να του παρέχουμε διαρκώς εναλλακτικές λύσεις και να στρέφουμε το ενδιαφέρον του σε δραστηριότητες που έχουν να κάνουν με τον έξω κόσμο και τη χρήση όλων του των αισθήσεων και δυνατοτήτων. Οι εκδρομές, το ποδήλατο, το αθλητικό παιχνίδι και οι βόλτες στο πάρκο ή την παιδική χαρά, όπου βρίσκονται και άλλοι γονείς με τα παιδιά τους, γεμίζουν την ημέρα του και, συχνά, κάνουν την οθόνη να φαίνεται βαρετή και μονοδιάστατη. Στο σπίτι, πάλι, ενθαρρύνουμε την ανάγνωση, τις κατασκευές και τα επιτραπέζια παιχνίδια και κρατάμε τις οθόνες μακριά απ’ το δωμάτιό του.
Μη δαιμονοποιείτε τις συσκευές
Μιας και είμαστε αναγκασμένοι να διαχειριστούμε μια δυνητικά περίπλοκη κατάσταση απαιτώντας απ’ το παιδί να πειθαρχήσει σε κανόνες που δεν καταλαβαίνει απολύτως, καλό είναι να του εξηγούμε κάποια πράγματα και να μην αφήνουμε να λαβαίνει η οθόνη διαστάσεις απαγορευμένου καρπού. Για το σκοπό αυτό, μπορούμε να διατηρούμε μια ισορροπία μεταξύ του εκπαιδευτικού και του στείρα ψυχαγωγικού περιεχομένου στο οποίο εκτίθεται το παιδί, εξηγώντας του παράλληλα ποιες είναι οι διαφορές και δείχνοντάς του ότι ούτε εμείς αποκλείουμε εντελώς το δεύτερο απ’ την καθημερινότητά μας. Γιατί, μονον αν του εμφυσήσουμε ένα σωστό σετ κριτηρίων θα μπορούμε να είμαστε ήσυχοι ότι θα κάνει σωστή χρήση, ακόμη και όταν δεν θα είναι πια εφικτό να του επιβάλλουμε τη δική μας εκδοχή.
Για την ώρα, ας αρπάξουμε την ευκαιρία της Παγκόσμιας Εβδομάδας Χωρίς Οθόνη και ας γεμίσουμε τις ημέρες μεταξύ 2 και 8 Μαΐου με μια σειρά από δραστηριότητες που δεν περιλαμβάνουν τις αγαπημένες μας συσκευές.